Kalit nga misaka ang presyo sa mga produktong utan niadtong milabayng bulan. Sa Metro Manila, nataho nga misaka og 375% (₱300) ang presyo sa repolyo. Kapin doble usab ang pagsaka sa presyo kada kilo sa pechay ug karot, samtang 75% ang pagsaka sa presyo sa talong, ug 25% sa kalabasa ug ampalaya.

Gibasol sa Department of Agriculture (DA) ang pagsaka sa presyo sa pagkahagba sa suplay sa utan tungod sa kadaut sa bagyong Fabian ug habagat sa lain-laing bahin sa Luzon niadtong ulahing semana sa Hulyo. Ayha pa niini, nag-atubang na ang Pilipinas sa nagkagrabeng kakulangon sa suplay sa utan. Mismong DA ang nagsulting kulangon ang suplay sa utan karong tuiga og hangtud 434,840 metriko-tonelada (MT). Gihimo kining rason sa ahensya aron ibwelo sa nasud ang pag-import sa utan.

Mikabat sa 2 milyong MT ang abereyds sa tinuig nga bolyum sa ginakonsumong utan sa nasud o 18.24 kilo kada Pilipino. Anaa sa 136,934 MT sa utan ang para sa binhi ug bahog sa hayop, o di kaha ginadahum nga madaut.

Bagsak nga produksyon

Sukad 1995, mihagba na ang produksyon sa utan sa nasud tungod sa liberalisasyon sa patigayon subay General Agreement on Tariffs and Trade. Wala pa sa katunga sa naprodyus nga utan sa nasud niadtong 1996 (4.8 milyong tonelada) ang gidahum nga mapoprodyus karong tuiga. Ang pagkahagba nag-unang resulta sa pagkalugi sa lokal nga mga mag-uuma bunga sa subsub nga pag-import.

Labing naapektuhan sa liberalisasyon sa agrikultura ang produksyon sa ahos. Niadtong dekada 1990, 100% sa ahos nga ginakonsumo sa nasud ang lokal. Niadtong 2020, mikabat na sa 91% sa suplay sa ahos sa nasud ang imported. Ingon niini usab ang nahitabo sa produksyon sa monggos ug sibuyas nga 51% ug 39% na ang imported. Sa mga utan nga giimport sa nasud niadtong 2019, pinakadaku ang bolyum sa monggos (36,656 MT nga nagkantidad og ₱1.7 bilyon) sunod ang sibuyas (23,590 MT nga nagkantidad og ₱261.8 milyon).

Kakumbina sa malukpanong kumbersyon, nagpadayon ang pagkahagba sa produksyon ug paggamay sa mga gulayan sa nasud. Matud sa pinakaulahing datos, 240,724 ektarya sa yuta ang kinatibuk-ang langkob sa gitamnan sa siyam ka nag-unang utan sa nasud niadtong unang katunga sa 2020. Mas gamay kini og 6,365 ektarya kumpara niadtong 2016 sa pagsugod sa rehimeng Duterte. Lakip sa mga ginatanum ang ampalaya, repolyo, binggala, talong, monggos, sibuyas, patatas, kamote, ug kamatis. Dakung bahin sa mga gulayan makita sa Ilocos, Cordillera, Central Luzon, Southern Tagalog, Northern Mindanao, Bangsamoro ug Eastern Visayas. Mayorya sa suplay sa Metro Manila ang naggikan sa Benguet, Cordillera.

Sa mga utan nga giimport sa nasud niadtong 2020, pinakadaku ang bolyum sa sibuyas (40,585 MT o ₱2.03 bilyon), sunod ang monggos (26,980 MT o ₱1.8 bilyon) ug ahos (23,590 MT o ₱1.82 bilyon). Gikan sa China ang halos tanang imported nga ahos ug kapin 1/3 sa imported nga sibuyas ang anaa sa lokal nga mga merkado. Gikan usab sa Indonesia ug Myanmar ang 80% sa kinatibuk-ang bolyum sa imported nga monggos.