Pasiuna

Gipirmahan ni Ferdinand Marcos Jr ang balaod sa SIM Card Registration niadtong Oktubre 2022. Kini ang unang balaod ni Marcos ug pamatuud sa pahatag niya og prayoridad nga pakusgon ang makinarya sa reaksyunaryong estado alang sa malukpanong pagpaniktik sa katawhan (state mass surveillance). Ginapanas sa maong balaod ang mga proteksyon sa pribasiya ug anonimidad sa telekomunikasyon ug gipahuyang ang katungod sa katawhan sa luwas nga komunikasyon. Ginabutang niini sa piligro ang batakang mga katungod sa kagawasan sa hunahuna, opinyon ug pagpadayag sa mga reklamo, ingonman ang pagbaton og kagawasan sa pagpamahayag (free press) ug kagawasan sa asosasyon.

Sa sugod pa lang, supak na ang mga tigpanalipud sa tawhanong katungod, digital rights, midya ug mga progresibo sa pugos nga pagparehistro sa SIM card. Sayod sila nga pagagamiton lamang kini aron labaw pang pasigpiton ang kanhi nang limitadong espasyong demokratiko. Mahimo kining kabahin sa arsenal sa paniktik ug pagpangispiya sa estado aron bangis nga sumpuon ang mga indibidwal, organisasyon ug kalihukang masa nga nakigbisog alang sa ilang mga katungod ug kaayuhan ug aktibong misukol aron bag-ohon ang kasamtangang sistema. Dugang pa, hingpit niining gihikaw sa dakung bahin sa populasyon ang serbisyong telekomunikasyon, ilabina sa masang kabus nga kanhi nang naglisud, kung aduna may akses, sa maong serbisyo.

Sa ingon, mahinungdanon alang sa katawhang Pilipino, ilabina sa masang kabus, nga batukan dili lang ang pugos nga pagparehistro sa mga SIM card, apang lakip na ang uban pang atake sa estado sa pribasiya ug anonimidad. Kinahanglang ibutyag ang maong mga lakang isip kabahin sa pagpundar sa usa ka estadong paniktik o surveillance state. Ang pagbatok niini kasumpay sa pakigbisog alang sa mga demokratikong katungod nga karon pa lang kusganon nang ginapanas sa estado. Daghang higayon nga ang katungod sa pribasiya ug anonimidad na lamang ang nahabiling proteksyon sa katawhan batok sa bangis nga tubag sa reaksyon.

I. Unsa ang SIM Card Registration
ug unsa ang mga epekto niini
sa mga katungod sa katawhan?

Nabaload ang SIM Card Registration Act o Republic Act 11934 niadtong Oktubre 10, 2022 dihang gipirmahan kini ni Ferdinand Marcos Jr. Ipatuman ang balaod sugod Disyembre 27, 2022. Sa pagpahamtang niini, obligado nang ipakita ang ID o uban pang dokumento sa pag-ila aron makapalit og SIM card. Ang mga SIM card usab nga ginagamit na kinahanglang iparehistro sulod sa 180 ka adlaw. Sa pagparehistro, gikinahanglan maghatag og personal nga impormasyon sama sa pangalan, kumpletong address, kasarian ug adlawng natawhan. Obligado usab nga magpakita og balidong ID nga adunay litrato. Sa esensya, isukip sa SIM card ang identidad ug kinabuhi sa hingtungdan.

Ang tanang impormasyong makolekta pagagunitan sa mga kumpanya sa telekomunikasyon ug isumite sa National Telecommunications Commission (NTC), lakip na ang mga pangalan ug uban pang detalye sa tanang otorisadong nagabaligya ug ahente sa SIM card kada kwarto sa tuig.

Ang kinsamang molapas sa maong mga rekisito adunay katugbang nga silot. Mamahimong pamultahon og ₱100,000 hangtud ₱4 milyon ug ipreso og unum ka bulan hangtud duha ka tuig.

Dili tubag sa cybercrime

Aron ipadawat ang balaod ug itago ang tinuod nga laraw niini, gipagawa nga nagtumong kuno kining pugngan ang mga kriminal nga tigpaluyo sa mga text scam, phishing ug pagkawat og identidad ug ubang pang mga cybercrime o krimen sa internet.

Ang tinuod, napamatud-an nang dili epektibo ang pagparehistro sa SIM card aron sumpuon ang mga cybercrime. Sa usa ka panukiduki sa Global System for Mobile Communications niadtong Abril 2021, nasuta nga walay nakitang bentahe batok sa cybercrime ang balaod sa 157 ka nasud nga nagpatuman niini. Ang Global System for Mobile Communications usa ka organisasyon sa 750 ka mobile operators sa kalibutan.

Sa Mexico, gibasura ang susamang balaod human sa tulo ka tuig tungod kay wala kiniy mahinungdanong epekto sa pagpugong, imbestigasyon ug pagsilot sa mga krimen nga adunay kalambigitan sa cybercommunications. Sa Pakistan, labaw lamang nga gipakusog sa susamang balaod ang ‘black market’ o iligal nga pagbaligya og mga rehistradong SIM card ug pagdaghan sa kaso sa pagkawat sa identidad.

Sa Indonesia, nabalita kaniadto lamang Setyembre nga wala napugngan ang mga krimen, hinunua, nahimo pang target ang tapukanan sa impormasyong nakolekta sa ilang SIM card registration. Nakompromiso ang detalye sa 1.3 bilyong SIM card. Wala usab kini naaprubahan sa Canada, Czech Republic, Ireland ug The Netherlands tungod sa seryosong mga hisgutanan kalabot sa pribasiya sa katawhan.

Sa Pilipinas, hinungog nga girason sa estado ang “pagbatok sa cybercrime” bisan og mismong mga pwersa niini ang nagahimo og mga krimen sa cyberspace. Niadtong 2021, gitaho sa Qurium Media ug gikumpirma sa CERT-PH nga nalambigit ang Armed Forces of the Philippines ug Department of Science and Technology sa mga atakeng DDoS sa mga website sa alternatibong midya. Subli-subli nga giatake niini ang website sa PKP, ug bisan ang mga website sa tradisyunal nga midya.

Ingonman, ang pinakamangtas nga “troll” sa social media nga tigpasiugda sa mga pagpanghulga ug pagpangbiaybiay mao kadtong ginapondohan sa gubyerno. Notoryus nga tigpakaylap og dis-impormasyon, mis-impormasyon, terror-tagging ug red-tagging ang AFP ug Philippine National Police (PNP), katimbayayong ang NTF-Elcac ug trolls niini.

Mas grabe pa, direktang ginahulga sa pulis ug AFP ang mga aktibista ug progresibo sa pinaagi sa teks gamit ang iligal nga nakolekta niining mga numero sa selpon. Niadtong milabayng eleksyon, gigamit sa midaug nga kampo ang maong mga numero aron magpakayalap og bakak batok sa oposisyon.

Imbes nga pahugton ang mga balaod ug palisiya aron hatagag-proteksyon ang katungod sa pribasiya ug anonimidad sa mga tawo, isip pagbatok sa cybercrime, labaw pa kining gitangtang sa estado sa tinguhang pakusgon ang kapasidad niini sa malukpanong pagpaniktik sa katawhan.

Diskriminasyon ug paantus sa masang kabus

Milyun-milyong Pilipino ang mawad-an og akses sa sayon ug paspas nga komunikasyon kung ipatuman ang pugos nga pagparehistro sa SIM card. Niadtong 2018, gibanabanang anaa sa 71 milyong subscriber sa Globe ug 58 milyon registration sa Smart mga prepaid user o nagagamit og mga SIM card nga dili rehistrado. Dakung mayorya sila sa kinatibuk-ang registration sa Globe nga 74 milyon ug sa Smart nga 60 milyon. Sa panahon nga i-deactivate ang mga dili rehistrado nilang SIM, dili mahimong sayod para kanila nga ipa-reactivate ang serbisyo. Gawas sa perwisyo ug dugang gasto, kuti ang proseso sa pagparehistro.

Pagalisud-lisuron usab niini ang pagpalit og bag-ong SIM, tungod kay gawas sa kumplikadong pagparehistro, kinahanglang magpresenta og balidong ID ang mga mopalit. Mahimong limitado ang lokasyon kung asa mapalit ang mga SIM card. Kung sa karon pa lang lisud nang mahilinghiling og SIM sa kabanikanhan, labaw na kung pahugton sa stado ang mga otorisadong ahente ug tindahan nga sagad nakapwesto sa mga sentrong lungsod kung asa adunay igong pasilidad alang sa beripikasyon sa mga isumiteng identipikasyon.

Sa pagtuon sa kasinatian sa Africa, napamatud-an nga gipagrabe sa SIM card registration ang diskriminasyon ug “pagsalikway” (exclusion) sa dakung bahin sa populasyon nga kulang ang pondo ug layo sa mga syudad aron magparehistro. Gitaho sa Privacy International, usa ka grupong nakapukos sa katungod sa pribasiya, usa ka milyong katawhan sa South Africa ang naputlan og komunikasyon tungod kay maglisud sila nga irehistro ang gigamit na nilang pre-paid SIM. Sa Zimbabwe, mikabat sa 2 milyon ug sa Kenya, 1.2 milyon, ang nawad-an og akses sa serbisyong telekomunikasyon, ug katugbang niining koneksyon ug impormasyon.

Lapas sa mga katungod

Lapas sa katungod sa pribadong komunikasyon ang rekisitong pagbutyag sa mga personal nga detalye sa estado ug mga pribadong entidad. Mahimong mas dali pa alang sa estado ug dagkung pribadong korporasyon nga kuhaon, tigumon ug gamiton ang personal nga detalye sa tanang gagamit og internet ug selpon. Lakip dinhi ang mga mensahe sa text ug social media, lokasyon gamit ang geo-tagging, ug uban pang impormasyon nga anaa sa selpon. Ang ingon niining impormasyon ginagamit sa profiling alang sa pagpanumpo ug mga komersyal nga adbertisment.

Sa pagtangtang sa anonimidad sa telekomunikasyon mapugngan ang katawhan nga magpadayag og reklamo o opinyon nga sukwahi o kritikal sa estado o mga gamhanan. Mas delikado kini sa mga lugar ug sitwasyong giharian sa mga pulis ug militar.

Ipatunhay sa SIM card registration ang kultura sa kahadlok ug pagpakahilum. Papaspason niini ang korapsyon sa gubyerno, krimen sa mga pulis ug militar, paglapas sa tawhanong katungod ug internasyunal nga makitawhanong balaod, pagpangabuso sa kumpanya, pagpanggun-ob sa kinaiyahan ug uban pang dautang aktibidad ug krimen sa mga abusadong gamhanan. Kini tungod kay magpatigbabaw ang pagduhaduha sa mga tawo nga mag-report sa kalapasan, lakip kadtong mga biktima sa pagpangabuso, dihang sayod sila nga mahimo silang mabisto ug sa kabalakang panimaslan.

II. Unsa ang katungod sa pribasiya
ug nganong kinahanglan kining depensahan?

Ang pribasiya usa ka tawhanong katungod nga may kalabutan sa katungod sa usa ka indibidwal o grupo nga pilion kung kang kinsa ipaambit o ihatag ang ilang personal ug pang-indibidwal nga impormasyon. Mahinungdanon kini sa pagpanalipud sa dignidad sa tawo ug nagsilbing pundasyon sa uban pang mga katungod.

Sa Universal Declaration of Human Rights, nakapailalum ang katungod sa pribasiya sa Artikulo 12 nga nag-ingong: “Walay kinsaman ang pwedeng ipailalum sa arbitraryong pagpanginlabot sa iyang pribasiya, pamilya, panimalay o diskurso, o bisan pag-atake sa iyang dungog ug reputasyon. Ang tanan adunay katungod nga maproteksyunan sa balaod batok sa maong interbensyon o atake.”

Ingon niini usab ang nahisukip sa Artikulo 1 sa International Covenant on Civil and Political Rights 1966.

Langkub sa katungod sa pribasiya ang pagprotektar sa personal nga mga datos nga may kalabutan sa istatus sa panglawas, pinansya, kasarian, ligal nga istatus, pulitikanhong baruganan ug uban pa. Gipanalipdan niini ang mga indibidwal batok sa diskriminasyon, posibilidad sa mga hate crime ug pulitikanhong pagpamig-ot.

Usa ka natad sa pagsukol ang pagdepensa sa online privacy o pribasiya sa internet ug ilang mga datos nga ginabutang dinhi (pananglitan niini ang mga post, litrato ug bidyo sa Facebook ug Twitter, ug aktibidad sa pag-search sa Google). Malangkubon usab nga natad ang pagsukol sa sarbeylans ug pagkolekta og datos sa dagkung kumpanya sa internet sa mga nagagamit sa ilang serbisyo. Sa kasamtangan, ginaasdang sa mga aktibista alang sa digital rights ang paglimita sa gahum sa maong mga kumpanya nga mangolekta og mga datos, ug katungod sa mga indibidwal nga protektahan ang ilang pribasiya ug “kalimtan” o ipapanas, kung gusto nila, ang tanang impormasyon kalabot kanila.

Nakasanding sa pribasiya ang batakang mga katungod sa katawhan sama sa kagawasan sa paghunahuna, pagtoo, pagpadayag ug pagpamahayag. Labaw nga mahinungdanon nga ipanghingusog nila ang maong mga katungod sa panahong naghari ang kultura sa kawalay-silot (culture of impunity). Krusyal ang pagpanalipud sa pribasiya ug anonimidad sa panahon nga ang simpleng komento batok sa nakalingkod nga nagharing pundok mamahimong gamitong rason sa pagpamig-ot sa estado.

Adunay tipo sa pribasiya nga gusto lang itago ang identitad apan dili ang ilang buhat. Gitawag kinig anonimidad. Adunay natural nga katungod sa anonimidad ang kinsaman sama sa katungod sa pribasiya. Dili pwedeng pugson sa kinsaman nga ipahibalo ang identitad sa indibidwal o grupo nga naghimog aksyon kung dili nila itugot.

Krusyal ang anonimidad ilabina sa mga mapanumpuong katilingban sama sa Pilipinas tungod kay halos kini na lamang ang nagahatag-proteksyon sa mga whistleblower o mga tawong nagabutyag sa mga sikreto sa mga gubyerno ug mga ahensya niini, ingonman sa higanteng mga kumpanya, nga makadaut sa publiko. Aplikable kini sa bisan kinsang tinubdan sa balita o prinsipyo nga andam magbutyag sa kamatuoran apan dili andam nga magpaila sa publiko. Protektado usab sa anonimidad ang kalambigitan nila sa mga midya, tigpanalipud sa tawhanong katungod, ug mga anaa sa oposisyon.

Gawas niini, adunay mga komunikasyong ginatawag og “privileged communications” o panaghisgot tali lamang sa duha ka entidad. Lakip dinhi ang “protektadong komunikasyon” sama sa panag-istorya o panaghisgot tali sa usa ka abugado ug iyang kliyente, ingonman ang komunikasyon tali sa usa ka duktor o mamumuong panglawas ug iyang pasyente.

III. Uban pang mga balaod
sa paniktik ug pagpaniktik na lapas
sa katungod sa pribasiya

Sa wala pa ang SIM Card Registration Act, ginapatuman na sa estado ang lain-laing palisiya ug balaod nga naglaraw sa malukpanong pagpaniktik ug pagsubaybay sa katawhan.

A. National ID System

Sama sa SIM Card Registration, ang National ID System mao ang pugos nga pagparehistro ng tanang mga Pilipino sa makinarya sa estado. Gibalaod kini niadtong August 6, 2018, nga ang tumong kuno mao ang usahon ang tanang mga ID o identification card nga pagagamiton sa matag indibidwal. Irekord sa maong sistema kung asa, unsa ug kanus-a gigamit ang ID, pareho sa mga transaksyong pangpubliko ug pribado. Mahimo kining usa ka tracker aron subayon ug panid-an ang matag aktibidad sa usa ka indibidwal sa tanang panahon. Makolekta sa sistema ang daghang impormasyong personal, sensitibo ug behavioral (datos nga nagpakita sa kinaiya o binuhatan) sa mga tao.

B. Cybercrime Prevention Act

Gibalaod ang Cybercrime Prevention Act niadtong Setyembre 2012. Ginatago luyo sa pangalan niini ang direktang paglapas sa katungod sa pribasiya ug bisan sa kagawasan sa pagpamahayag. Usa kini ka notoryus nga balaod nga nagkriminalisa sa cyberlibel ug uban pang krimen sa internet.

Usa sa pinakakuyaw nga probisyon niini ang paghatag og gahum sa estado sa pagkulekta ug pagtipig og hangtud unum ka bulan sa mga text, tawag, ug uban pang datos sa mga nagagamit og serbisyong pangtelekomunikasyon (sama sa cellphone). Mamahimo kining maakses ug masukitsukit sa mga ahensya sa gubyerno pinaagi sa mando sa korte.

Gitugutan usab niini ang estado nga mangkumpiska ug mangdukiduki og datos sa kompyuter ug maghimo og real-time nga koleksyon sa data traffic alang sa imbestigasyon. Gimandoan usab niini ang mga kumpanya sa internet nga magtipig og unum ka bulang datos sa internet traffic ug usa ka tuig nga unod sa paggamit sa mga registration niini.

C. Anti-Terrorism Law

Ang daw halimaw nga balaod nga Anti-Terrorism Law, nga gibalaod niadtong Hulyo 2020, adunay partikular nga probisyong (Section 16) naghisgot ug nagtugot sa pagpaniktik sa katawhan. Sa pag-uyon sa Court of Appeals, mamahimong mag-wiretap, maniktik, mangharang, o magrekord og pribadong komunikasyon sa usa ka giilang terorista o gikasuhan og terorismo. Pwede usab nga pugson ang mga kumpanya sa telekomunikasyon ug internet nga magbutyag og impormasyon ug identidad ug ilang mga rekord.

D. Data Privacy Act

Niadtong 2012, gibalaod sa gubyerno ang Data Privacy Act niadtong 2012 para kuno “protektahan ang pundamental nga tawhanong katungod sa pribasiya.” Ingonman, wala kiniy ngipon ug nagpabiling walay silbi sukad nga gipagawas ang IRR niini niadtong Setyembre 9, 2016. Hangtud karon, walay kasiguruhan kung unsa ang kapasidad niini sa pagpanalipud sa katungod sa pribasiya sa katawhan.

Luyo sa pagtunhay niini, nahitabo ang grabeng kaso kung saan wala naprotektahan ang pribadong mga detalye sa katawhan. Usa dinhi ang ComeLeaks (Comelec Leaks) niadtong 2016, kung asa giatake ang sistema sa pagrehistro sa pagboto ug nakompromiso ang milyun-milyong rekord ug digital security sa dili moubos sa 55 milyong botante. Aduna usay pagbutyag sa mga detalye sa kapin 870,000 ka akawnt sa Facebook sa mga Pilipino niadtong Abril 2021. Nakuha sa maong mga akawnt ang ilang number, tinuod nga pangalan, lokasyon, adlawng natawhan ug uban pang personal nga impormasyon.

IV. Pasistang pagpaniktik sa kabanikanhan
ug kasyudaran

Sa daghang bahin sa kabanikanhan ug bisan sa kasyudaran, dugay nang gilangkat sa estado, gamit ang AFP ug PNP, ang katungod sa pribasiya ug anonimidad sa katawhan ug gipig-ot ang ilang mga demokratikong katungod.

Lakip sa mga lakang nga dayag nga lapas sa maong mga katungod ang profiling sa mga komunidad sa takuban sa sensus nga ginahimo sa mga sundalo, pagkuha sa PNP og pribadong mga impormasyon sa mga lumulupyo gikan sa mga lokal nga gubyerno ug ahensya nga walay ligal nga hinungdan o mando sa korte, pagpalista o logbook sa mga tsekpoynt, pagkuha og litrato sa mga lumulupyo ug ilang mga gamit, pagsulod sa balay sa mga sibilyan nga walay mandamyento, pagmonitor sa ginapalit ug ginakonsumo sa mga lumulupyo, pugos nga pagpareport sa ilang aktibidad sa inadlaw-adlaw ug daghan pa. Lapas usab ang mga nahisgutan sa katungod sa katawhan sa kagawasan sa paglihok, ug ubang pang batakang mga sibil nga katungod.

Profiling sa mga mag-uuma ug lumad

Sa Bukidnon, nagbalay-balay ang mga armadong sundalo sa 8th IB sa Sityo Tubigon, Barangay Busdi, Malaybalay City niadtong ulahing semana sa Setyembre 2022. Nahadlok ang mga lumulupyo tungod kay ginapangayo sa mga sundalo ang ilang personal nga impormasyon sama sa pangalan, pila ang anak, trabaho ug uban pa. Human ang tulo ka adlaw, gitapok sa usa ka asembleya ang mga sibilyan ug gihadlok nga patyon kung makita sila nga nakig-lambigit sa hukbong bayan. Nagpadayon ang operasyon sa mga sundalo sa sityo ug namiktyur sa mga lumulupyo lakip na ang ilang mga motor.

Usa ka bulan ayha niini sa Sityo Bendum sa parehong barangay, nagbalay-balay usab ang usa ka platun sa mga sundalo. Pugos nilang giinteroga ang matag lumulupyo sa komunidad. Gidala ang matag usa sa usa ka kwarto kung asa milungtad og usa hangtud duha ka oras ang interogasyon. Kaylap usab ang pagkuha sa mga sundalo og litrato sa mga sibilyan ug sa ilang motor.

Sa laing susamang kaso, misangpot ang ingon niining aksyon sa paggamit sa mga sundalo sa mga impormasyong natipig gikan sa komunidad. Gisusi sa mga sundalo kung pila ang anak nga lalaki aron pugos nga irekrut sa CAFGU. Gisusi usab nila kung kinsa ang adunay mga anak nga babaye nga sagad nahimong biktima sa sekswal nga kalapasan ug pagpangabuso sa mga sundalo. Sa pipila ka higayon, ang mga litrato nga nakuha sa mga sundalo ginabutang sa mga tarpolin ug ginaakusahang myembro sa hukbong bayan.

Profiling sa mga unyonista, midya,
uban pang propesyunal ug ilang mga pamilya

Niining 2022, sunud-sunod nga gireport sa mga unyon sa Southern Tagalog ang pagbalay-balay sa mga sundalo ug pulis aron hadlukon ang ilang mga pamilya.

“Gibisita” sa 202nd IBde ug PNP-Calabarzon ang mga balay sa mga upisyal sa mga unyon sa Gardenia, Daiwa Seiko, Technol Eight ug Optodev, mga unyon ilalum sa Kilusang Mayo Uno. Dinhi, “giaghat” sila sa mga pulis ug sundalo nga mohawa na sa KMU tungod sa pagka “komunistang prente” niini.

Niadtong Oktubre, gikabalak-an sa National Union of Journalists of the Philippines ang “pagbisita” sa balay ni JP Soriano sa GMA News ug sulayng pagkuha sa iyang litrato sa PNP-Quezon City. Gimakmak sa NUJP ang paglapas sa pribasiya ni Soriano, lakip na usab sa mga midya nga anaa sa “listahan” sa mga “pagabisitahon” sa PNP. Nagbunga og kahadlok ang maong lakang dili lang kang Soriano kundili bisan sa tibuok propesyon sa midya

Niadtong 2019, namonitor sa mga magtutudlo sa Alliance of Concerned Teachers ang direktiba sa PNP nga magsumite ang mga dibisyon ug distrito sa Department of Education sa listahan sa mga magtutudlong myembro sa alyansa. Dili moubos sa 34 ka “pagbisita” sa PNP sa mga eskwelahan sa 10 ka rehiyon sa nasud aron i-profile ang mga “komunistang” magtutudlo. Niining panahona, gibisita sa mga pulis ang 13 ka eskwelahan sa Metro Manila; tig-upat sa Region I, III ug IV-A; tulo sa Bicol; duha sa Cordillera ug tig-usa sa Region IV-B, VI, X, ug CARAGA. Gipangayo sa mga pulis gikan sa administrador sa eskwelahan ang detalye sa mga magtutudlo nga myembro sa ACT. Gimando sa PNP ang pag-profile sa mga magtutudlo niadtong Disyembre 2018.

Niadtong 2021, nabutyag usab nga misulat ang PNP-Calbayog sa Regional Trial Court nga hatagan kini og listahan sa mga “komunistang abugado” o mga abugadong adunay mga kliyenteng giakusahan sa PNP nga myembro o tigsuporta sa hukbong bayan ug gipasakahan og mga gama-gamang kasong kriminal.

Pagpaniktik sa takuban sa pagsumpo sa Covid-19

Niadtong Hulyo 2020, gimando ni kanhing Sec. Eduardo Año sa Department of Interior and Local Government (DILG) sa PNP nga magpahigayon og “house-to-house” aron pangitaon ug “dagiton” ang mga indibidwal nga positibo sa Covid-19. Lapas kini ito sa katungod sa pribasiya ug supak bisan sa rekisitong mandamyento aron sudlon ug utingkayon ang pribadong panimalay ni bisankinsa. Gilapas niini ang ligal nga katungod sa pribasiya nga hugot nga kasumpay sa impormasyong panglawas.

Gawas niini, pugos nga giparehistro sa estado niadtong Hulyo 2020 ang katawhan sa mga “contact tracing application.” Pananglitan niini ang StaySafe.Ph, usa ka application sa selpon nga giparehistro ang
cellphone number aron imonitor ang lokasyon sa nagagamit o kung asang establisyemento miadto. Gipagawas sa estado nga laraw niining maghatag og paspas nga impormasyon kung aduna silay masugatang positibo sa Covid-19.

V. Ibutyag ug suklan ang pagtukod
og estadong paniktik

Kinahanglang ibutyag ug batukan sa katawhang Pilipino ang malukpanong pagpaniktik ug pagsubaybay. Kinahanglan nilang suklan ang plano sa estado nga isurender sa tanan ang ilang katungod sa pribasiya sa hulgang “ang aduna lamay gitago ang angayang mahadlok.” Ang tinuod, kung walay gitago, may katungod pa gihapong dili ibuyangyang ang tanan nilang impormasyon. Kinahanglang masabtan sa matag usa nga ang kamahinungdanon sa pagpanalipud sa pribasiya kasumpay sa pagpanalipud sa katungod sa gawasnong pagpamahayag ug pagpadayag

Kinahanglan usab tin-awon nga ang paglapas sa katungod sa pribasiya ug anonimidad sukaranan sa labaw pang pagpamig-ot sa estado, ilabina sa kabanikanhan kung asa ginahikaw ang tanang luna alang sa kagawasan sa paghunahuna, pagpadayag ug pagpamahayag.

Angayang masabtan sa matag usa ang panginahanglang panalipdan ang ilang katungod batok sa mga palisiya ug lakang sa estado sama sa SIM Card Registration, National ID ug uban pa. Sa ubang nasud, adunay mga ligal nga lakang ang mga organisasyong nagaprotekta sa pribasiya aron kwestyunon sa mga korte ang mga sukdanan sa pugos nga paghikyad sa mga pribadong impormasyon sa katawhan. Aduna usay gipasang-at nga mga kwestyon sa paggamit sa mga pribadong kumpanya ug sa estado sa mga datos nga nakolekta gikan sa maong pagparehistro.

Sa kasamtangan, nagatunhay ang mga alyansa sa mga eksperto, midya ug tigpanalipud sa tawhanong katungod nga gipangayong ibasura ang SIM Card Registration Act. Kasumpay kini sa pagbatok sa kontra-pribasiyang balaod sama sa National ID ug Cybercrime Law. Mahimo kining kabahin sa kinatibuk-ang pagsukol sa pasistang rehimeng US-Marcos II.

Panalipdan ang pribasiya

Kinahanglang magkat-on ang tanan sa pagdepensa sa ilang pribasiya aron likayang mahimong biktima sa pagpaniktik sa estado, magamit sa komersyal nga interes sa dagkung kapitalista, o mabiktima sa mga kriminal nga sindikato.

Kinahanglan kontrahon ang gawi sa pagbuyangyang sa tanan nga gipakaylap sa milabayng mga tuig ug ang kasumpay niini kultura sa indibidwalismo, pagkuha sa atensyon ug pag-ila sa kaugalingon nga sentro sa kalibutan.

Mamahimong himuon ang mosunod:

• Hingpit nga ampingan ang imong pangalan, address, numero sa telepono o email, lokasyon, mga giadtuan ug uban pang sensitibong personal nga impormasyon.
• Ayaw ihatag ang mga personal nga impormasyon sa mga dili kaila.
• Magmabinantayon ug matngon sa paggamit sa social media. Mogamit og mga alternatibo o anonymous nga account, ilabina kung pagagamiton alang sa pagpahungaw sa mga mulo o pulitikanhong reklamo.
• Mobalidad sa paghatag og kontak o numero sa mga dili kaila o sa mga dili gustong makontak.
• Magdumili nga maghatag og impormasyon nga walay kalabutan sa usa ka takdang isyu nga gikinahanglang tubagon.
• Mobalibad nga magpasulod sa panimalay, bisan sa mga pulis o sundalo, nga walay katugbang nga kamandoan gikan sa korte.
• Ipraktika ang mga lagda sa pagpanalipud sa online nga pribasiya sa paggamit og email, social media ug uban pa. Lakip dinhi ang paghimo og usa ka “pribadong persona” nga lahi sa tinuod nga identidad. Mogamit og VPN ug pahugton ang mga “privacy settings” sa gigamit nga mga social media platform. Magkat-on sa sistema sa encryption sa inadlaw-adlaw nga komunikasyon. Ipraktika ang paggamit og mga programa sama sa Signal, Protonmail, VeraCrypt, ug uban pa.
• Magkat-on nga lutsan o liyukan ang SIM Card Registration Act aron dili mahimong biktima niini.

Giandam sa:
Kawanihan sa Impormasyon

Partido Komunista ng Pilipinas

Disyembre 10, 2022