Conwep, tigpanalipud sa mga langyawng kapitalista

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglishHiligaynon

Sa pagdungog sa Kongreso niadtong Pebrero 29, gihimong panghadlok sa Confederation of Wearable Exporters of the Philippines (Conwep) ang malukpanong pagpanangtang sa industriya sa sinina kung itugyan ang bisan mumho nga dugang suhulan sa mga mamumuo dinhi. Sa taho niini sa rehimeng Marcos, nagpahimangno kining mawad-an og trabaho ang hangtud 120,000 o 70%-80% sa langkub niining 160,000 ka mamumuo kung aprubahan sa Senado ug Kongreso ang unsamang pagtaas. Dugang sila sa 21,912 ka mamumuong nakatakda nga tangtangon karong tuiga tungod sa “mas hinay nga internasyunal nga demand.”

Ang Conwep usa ka asosasyon sa dagkung mga kapitalista nga naga-espesyalisa sa pagmanupaktura og mga sinina alang sa pinakadagkung “global brand” (mga nailang tatak sa tibuok kalibutan). Lakip dinhi ang Ralph Lauren, Coach, Michael Kors, Adidas, Dillard’s, Marks & Spencer ug Ann Taylor. Gina-eksport niini ang mga hinimong sinina nag-una sa US, sunod ang mga nasud sa European Union, United Kingdom ug Japan. Dominado ang asosasyon sa mga langyawng kumpanya, kung asa ang pinakagamay adunay 1,000 ka mamumuo. Duha sa pinakadagkung kumpanya dinhi ang nagpadagan sa 6-7 ka pabrika ug naga-empleyo og 22,000-24,000 ka mamumuo. Ang maong mga kumpanya adunay mga operasyon usab sa ubang bahin sa Asia (Cambodia, Thailand ug Vietnam). Sa wala pa ang pandemya, nag-empleyo kini sa hangtud 220,000 ka mamumuo.

Mayorya sa mga mamumuo sa industriya mga babaye, relatibong mga batan-on pa, ug kontraktwal. Sa kinatibuk-an, mas ubos og 17%-25% ang ginasuhol kanila kumpara sa kalalakin-an.

Nagkagamay nga industriya, nagkagrabeng pagpahimulos

Gikan dekada 1990, nagkagamay na ang nahimong langkub sa industriya sa sinina sa Pilipinas sa internasyunal nga pamatigayon sa mga bisti. Niadtong 2020, aduna lamay 200 ka pabrika nga nagamanupaktura og sinina sa nasud, 240 ka trader ug kapin 1,000 ka subkontraktor. Naga-empleyo kini sa kapin 490,000 ka mamumuo sa lain-laing kapasidad, ug mayorya o 69.4% niini mga babaye.

Niadtong 2020, gigamit sa Conwep ang pandemyang Covid-19 para ipatuman ang malukpanong pagpanangtang, pagkibhang sa suhulan ug dugang pang pleksibilidad sa pamuo. Gibutang niini sa “floating status” ang liboan ka mamumuo samtang direktang gisisante ang uban pa. Pinakagrabe ang pagpanangtang sa mga pabrika ilalum sa kumpanyang Taiwanese nga Sports City International, ang pinakadakung employer sa Mactan Export Processing Zone. Sa tuig 2020-2023, dili moubos sa 12,000 ka mamumuo ang nawad-an og trabaho dihang gibalhin niini ang mga operasyon sa mga pabrika niini sa Vietnam. Gipagawas sa Conwep nga “pagluwas sa mga trabaho” ang mga pagpanangtang. Sa aktwal, gihimo ang mga retrenchment aron ipabilin ang ang-ang sa ganansya sa kumpanya sa kaalautan sa mga mamumuong Pilipino.

Sama sa uban pang kumpanyang anaa sulod sa mga engklabo, napahimuslan sa langyawng kapitalista sa Conwep ang walay katugbang nga mga pribiliheyo ug insentiba. Lakip dinhi ang mga tax holiday, “duty-free” o walay buhis nga pagsulod sa gikinahanglang materyal, paggamit sa abanteng mga imprastruktura nga gitukod gamit ang pangpublikong pondo, “pleksibleng” pamuo, ug mga subsidyo alang sa mga yutilidad (tubig ug kuryente) ug abang. Napahimuslan usab nila ang dugang nga pagkibhang sa bayrang buhis ilalum sa balaod nga CREATE. Dili dayag apan sa aktwal, ginapatuman sulod sa mga engklabo ang palisiyang “no union, no strike.”

Gitugutan ang mga langyawng kapitalista nga igawas sa nasud ang tibuok nilang kita nga walay tulubagon sa Pilipinas. Sama sa nahitabo na, arbitraryong ginasirado ang mga pabrika niini sa Pilipinas nga walay madawdaw ang mga mamumuo.

Niadtong 2023, nakarekord ang Conwep og kapin $1 bilyong balor sa eksport. Para sa 2024, gibanabana sa Foreign Buyers Association of the Philippines nga lagmit molambo kini og 2% o ngadto sa $1.33 bilyon tungod sa pagsulod sa mga bag-ong order.

Conwep, tigpanalipud sa mga langyawng kapitalista