Mabaskog nga ginapakamalaut sang Pambansang Katipunan ng mga Magsasaka (PKM-Negros) ang nagabaskog nga militarista kag burukratiko nga tikang sang reaksyunaryo nga estado nga dugang naglubong sa malapad nga hanay sang mangunguma kag mamumugon sa kampo sa tuman nga gutom kag kaimulon nga nagresulta sa temprano pa nga pagtupa sang tuigan nga tiempo muerto ukon tigkiriwi nga mas ginpalala bunga sang inutil, uyaya kag palyado nga pag-atubang sini sa krisis nga dala sang Covid-19 nga pandemya.

Lubos nga naglala ang kondisyon sang pangabuhi-an sang sahing mangunguma kag mamumugon sa tubo sa diin nadislokar sa ila pangabuhi-an, padayon nga nahigot sa limos nga sweldo, wala sang benepisyo, dalagko nga utang kag biktima sang pagdingut sa serbisyo pampubliko bangud sa pagpatuman sang kontra-pumuluyo kag neoliberal nga polisiya nga gina-imposar sang tuta nga gobyerno ni Duterte kag nagahari nga sahi sang sakon kag poderoso nga mga agalon may duta, burukrata kapitalista kag dalagko nga burgesya komprador.

Sa pihak nga ginakabig bilang “sugar bowl” ang isla sang Negros sa diin halos 50% ang ginabahin sa industriya sang kalamay sa pungsod, nalansang gihapon sa P150-P200 ang sweldo sa madamu nga mga hasyenda sa pihak sang P240 ang minimum nga sweldo nga gintalana sang reaksyunaryo nga estado. Mayorya sang kadutaan sa Isla ang ginatamnan sang tubo sa diin nasandig ang pangabuhi-an sang masobra 350,000 ka mangunguma kag mamumugon sa kampo nga nag-ulipon sa ila sang ginatos ka tuig tuga sang pyudal kag malapyudal nga pagpamigos kag pagpanghimulos.

Apang ang malapad nga kadutaan sa isla ang ginamonopolyo lamang sang pipila ka mga despotiko kag sakon nga nga mga agalon mayduta kag hasyendero nga amu man mismo ang nagapungko sa poder. Naga-gamit sang sari-sari nga porma sang malapyudal kag pasista nga pamaagi agud padayon ang paghugakom kag pagkontrolar sini sa ila mga kamot. Idugang pa ang peke nga programa sa duta sang estado, inutil kag ido-ido nga ahensya kaangay sang DAR, DA, DOLE kag iban pa, labaw sa tanan ang pag gamit sang AFP, PNP kag paramilitar nga nagaserbi nila nga goons kag armado agud magpabilin ang ekonomiko kag politikal nga gahum sa nagahari nga sahi.

Gani nagapabilin nga pito sa pulo ka mangunguma ang wala sang kaugalingon nga duta sa diin naga-eksperyensya sang malala nga gutom kag kawad-on ilabi na sa panahon nga magsira ang mga trabaho sa hasyenda ukon tigkiriwi. Sa sulod sang tatlo tubtob apat ka bulan (Mayo-Septyembre), wala gid sang trabaho kag wala sang kita ang mga mamumugon sa kampo kag agrikultura. Gani madamu sa ila ang nagakadto sa kasyudaran agud mangita sang remedyo heneral nga palangitan-an apang padayon gihapon sila nga biktima sang tuman ka manubo nga sweldo kag kontrakwal nga kina-iya sang trabaho.

Mas ginpalala sang pandemya ang tuigan nga kalamidad nga gina-atubang sang mga mangunguma kag mamumugon agrikultural sa panahon sang tiempo muerto kapin pa nga wala sang konkreto nga solusyon medikal ang inutil nga estado bangud ang prayoridad sini amu ang korapsyon, militarista nga lockdown, mapintas nga mga laye kag patakaran kag pasismo ang ila sabat sa mass testing kag ayuda nga demanda sang malapad nga masang pigos. Indi na magnubo sa 90 ka mga mangunguma kag lider masa diri sa isla ang biktima sang extrahudisyal nga pagpamatay tuga sang todo larga nga gyera kag kontra-insurhensya nga kampanya sang mabangis nga rehimen.

Ginbuyagyag sang Covid-19 nga pandemya ang pagkaberdugo kag kontra-mangunguma nga rehimen ni Duterte sa pagsolbar sa krisis ikaayong lawas kag sosyo-ekonomiko sa pungsod. Nagapadayon nga atrasado ang aton agrikultura, wala sang kaugalingon nga industriya, ginapadalagan sa dumulu-ong nga utang, nasandig sa import kag nakadepende sa eksport ang ekonomiya sang pungsod.

Gani upod sa minilyon nga hanay sang mangunguma kag mamumugon agrikultural, nagapakig-isa ang PKM-Negros sa pagdemanda sa pagpasaka sang sweldo, nagakadapat nga suporta pangkonsumo kag ayuda ilabi na sa panahon sang tigkiriwi. Kadungan diri ang pagduso kag paglunsar sang sari-sari nga porma sang kontra-pyudal, kontra-imperyalista kag kontra-pasista nga kampanya agud dugmukon ang tiraniko nga paghari sang rehimen Duterte.

Pataason ang militansya kag porma sang paghimakas sa pagduso sang rebolusyon agraryo agud amat-amat nga maagaw ang base sang ekonomiko nga gahum sang mga despotiko nga agalon mayduta kag mapundar ang organo sang gahum pampulitika sa kaumhan. Sa panahon sa subong sa diin pasismo kag gutom ang sabat sang reaksyunaryo nga estado, makatarungan lamang nga isulong ang pungsodnon demokratiko nga rebolusyon nga nagabitbit sang programa para sa pagpatuman sang matuod nga reporma sa duta kag pungsodnon nga industriyalisasyon. Nagakadapat lamang nga mag-isa kita kag tipunon ang aton kusog agud tapuson kag pasabton ang nagahuyango na nga gobyerno sang traydor, korap, pabaya kag berdugo nga rehimen US-Duterte! ###