Pirma na lang ni Rodrigo Duterte ang gipaabot ayha mahimong hingpit nga balaod ang SIM Card Registration Act. Ginatakda sa maong balaodnon nga tanang nagagamit og selpon ug unsamang tipo sa telekomunikasyon kinahanglang magparehistro sa ilang tinuod nga pangalan ug magpakita og ID aron makapalit og SIM card. Langkub usab sa balaod ang mga kasamtangan ug bag-ong naggamit og social media.

Kini nga balaod kabahin sa pagpakusog sa makinarya sa estado alang sa pagpaniktik o pagsubaybay sa katawhan. Giratsada sa gubyernong Duterte niining Enero ang pagbalaod niini human ang pipila ka tuig nga natanggong kini sa kongreso sukad pa niadtong 2016. Ginapagawas nga pagasulbaron sa maong balaod ang mga krimen sa seguridad sa internet ug terorismo.

Kung madayon, dayag nga pagalapason niini ang katungod sa pribasiya sa gibanabanang kapin 82 milyong Pilipino nga nagagamit og selpon, lakip ang may 73 milyong nagagamit sa social media sama sa Facebook, Twitter, Instagram ug uban pa. Dugang dinhi ang laraw sa estado nga gunitan ang mga personal nga impormasyon sa tanang nagagamit og selpon sulod sa 10 ka tuig. Tinuyo usab nga wala gitin-aw sa balaod kung si kinsa ug unsa nga mga ahensya sa gubyerno ang adunay akses sa maong mga datos ug kung paunsa kini gamiton.

Ilalum sa maong balaod, ang matag text sa selpon o kaha sa matag post sa Facebook o Twitter direkta nang malambigit sa partikular nga indibidwal. Mawad-an ang kinsamang nakigkontak gamit ang selpon sa pribasiya ug anonimity (tawag sa dili paggamit sa pangalan o paggamit sa dili tinuod nga pangalan sa pagpadayag).

Hinayhinay nga ginahikaw sa maong balaod ang katungod sa katawhan sa iyang pribadong kinabuhi, nga yaweng sangkap sa usa ka demokrasya. Ginasiguro sa maong batakang katungod nga matakda ug madesisyunan sa indibidwal ang mga limitasyon sa lain-laing aspeto sa iyang kinabuhi. Lakip dinhi ang iyang mga pakig-istorya, lokasyon, bisan mga baruganan sa pulitika, relihiyon, sekswalidad ug uban pa.

Bisan sa reaksyunaryong konstitusyong 1987, nahisgutan ang pagka-sagrado sa koreo (sulat) ug komunikasyon tali sa mga indibidwal, impormasyon tali sa usa ka abugado ug iyang kliyente, ang impormasyong medikal tali sa duktor ug iyang pasyente, mga transaksyong komersyal ug bisan sa midya ug sa iyang ginainterbyu. Kining tanan mga “pribilehiyong impormasyon” nga ang mga magkalambigit lamang nga indibidwal ang angayang makahibalo ug dili pwedeng hilabtan o sutaon sa estado. Unsamang pagsulay nga utingkayon kini nga walay ligal nga basihan o mando sa korte usa ka pag-abuso sa gahum.

Sa kasamtangang panahon kung asa grabe ang pagpanumpo, kinsamang mosupak kanunay nang magpaila sa iyang tinuod nga identidad. Kanunay magpatigbabaw ang kahadlok nga gawasnong magpadayag sa opinyon ug dayag nga makiglantugi sa panglantaw. Ug ilabina ilalum sa tiranikong estado, dakung gahum ang pagagunitan niini aron maniktik sa ordinaryong katawhan ug mga midya, labaw sa lehitimong interes sa nagharing gubyerno.

Sa partikular, magresulta ang balaod sa limitadong pagtaho sa korapsyon sa gubyerno, kabangis sa pulis ug militar, paglapas sa tawhanong katungog ug internasyunal nga makitawhanong balaod, abuso sa dagkung korporasyon, pagguba sa kinaiyahan ug uban pang anomalya ug krimen sa mga anaa sa gahum. Tungod wala nay anonimity, mopatigbabaw ang kahadlok sa katawhan ug mga anaa sa midya nga gukdon sa pagpanimalos sa abusadong mga upisyal sa militar ug pulis, dagkung burukrata ug upisyal sa gubyerno, dagkung korporasyon ug gamhanang lider-relihiyoso.

Bisan ang mga grupong nanalipud sa seguridad sa internet nagsulting mas daku ang disbentahe kung mabalaod ang pagrehistro sa SIM card. Gimakmak usab nila ang paghatag gahum sa estado nga ipatawag sa husgado ang mga kumpanya sa telekomunikasyon aron maghatag og impormasyon kalabot sa mga subscriber o nagagamit sa serbisyo niini. Sa wala pa ang maong balaodnon, ginakolekta na sa gubyerno ug mga kumpanya sa telekomunikasyon ang personal nga impormasyon sama sa pangalan, lokasyon ug adlawng natawhan. Nagkolekta usab kini og impormasyon gikan sa mga balidong ID ug litrato (selfie) nga rekisito aron makagamit sa ilang serbisyong pinansyal.

Sa daghang bahin sa kalibutan, dugay nang napamatud-an nga inutil ang pagrehistro sa mga SIM card aron sulbaron ang mga krimen. Sukwahi sa ginasulti niining pagasulbaron ang krimen, ang maong balaod nagresulta na hinuon sa paggrabe ug pagkaylap sa lain-laing tipo sa krimen sama sa pagpangawat og identidad lakip na ang iligal nga pagbaligya og SIM card. Ang nahabiling rason na lamang aron ipanghingusog ang maong balaodnon mao ang ipabiling bantay-sarado sa pasistang estado ang iyang katawhan.

(Basaha ang taas nga bersyon niini nga artikulo sa cpp.ph)