Eleksyong party list, dominado sa mga nagharing hut-ong

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglish

Wala nadayon ang proklamasyon sa Commission on Elections (Comelec) sa midaug sa eleksyon sa sistemang party list nga nakatakda niadtong Mayo 19 tungod sa pagalunsaron pang espesyal nga eleksyon sa Lanao del Sur. Ingonman, subay sa mga dili upisyal ug parsyal nga mga resulta sa mga boto, tataw nga halos hingpit nang giilog sa nagharing hut-ong ang bisan pakunswelong espasyo nga nakatakda alang sa partido sa katawhang “marginalized” o walay gahum.

Dominado ang eleksyong party list sa ACT-CIS, 1-Rider, Tingog, 4Ps, Ako-Bikol, Sagip, CIBAC, mga grupong Tutok to Win, Duterte Youth ug Agimat—pulos mga alyado sa mga partido nilang Ferdinand Marcos Jr. ug Sara Duterte.

Kining tanan wala nagarepresentar sa mga sektor nga pinakakabus sa katilingban. Sa pagkatinuod, ang maong mga party list ginapadagan o kaha may kalambigitan sa mga burgesyang kumprador, burukrata-kapitalista, agalong yutaan, pulis ug militar, aron mapakusog pa ang gunit sa reaksyunaryong pulitika. Dili moubos sa unum ka party list nga may representante gikan sa dinastiya sa pulitika ang nakatakdang molingkod sa kongreso.

Samtang, gikan sa kasamtangan pito ka representante, tulo na lang gikan sa progresibong blokeng Makabayan ang makalingkod sa ika-19 nga Kongreso. Lakip dinhi ang mga representante sa Kabataan PartyList (KPL), Gabriela Women’s Party ug ACT Teachers Partylist. Gawas sa KPL nga nakakuha og halos dobleng boto kumpara sa nakuha niini niadtong 2019, tanang mga partido sa Makabayan nakasinati sa paggamay sa mga boto. Ang Anakpawis Partylist dili na pwedeng modagan sa mosunod nga eleksyon tungod kay duha ka beses na kining wala nakapalingkod sa Kongreso.

Ayha ug sa adlaw mismo sa elekssyon, gipakaylap sa mga operatiba sa NTF-Elcac ang pekeng resolusyon sa Comelec nga nagsulting diskwalipikado sa eleksyon ang mga partido sa Makabayan, silang Neri Colmenares ug Elmer Labog, ug bisan ang mga kandidato sa Tropang Angat ug 1Sambayan. Ayha niini, sustenido ug malukpanon ang pagpang-red-tag ug pagpangdaut sa ahensya sa mga progresibong kandidato. Luyo niini, nakakuha pa gihapon si Colmenares og kapin unum ka milyong boto, mas taas kumpara sa 4.66 milyon botong nakuha niya niadtong 2019.

Wala usab gipalusot ang mga partidong Akbayan ug Magdalo nga nakadikit sa Liberal Party ug kampo ni Leni Robredo.

Giproklama na usab ang 12 ka midaug nga senador niadtong Mayo 18. Kini mao silang: Robin Padilla nga nakakuha sa labing daghang boto, sunod silang Loren Legarda, Raffy Tulfo, Sherwin Gatchalian, Francis Escudero, Mark Villar, Alan Peter Cayetano, Juan Miguel Zubiri, Joel Villanueva, JV Ejercito, Risa Hontiveros ug Jose “Jinggoy” Estrada. Gawas kang Hontiveros, tanang midaug nga senador misuporta sa Marcos-Duterte tandem.

Eleksyong party list, dominado sa mga nagharing hut-ong