Pagpakamenos sa katawhan ang gipasiatab ni Duterte nga walay bahid kuno sa korapsyon sa han-ay sa AFP tungod kay disiplinado kini. Apan tataw sa katawhan ang kamatuoran nga gikan sa han-ay sa ubos nga ranggo hangtud sa mga heneral sa Armed Forces of the Philippines (AFP) nalambigit sa lain-laing porma ug gibug-aton sa korapsyon ug suburno gawas sa mga pagpangabuso pa niini. Usa sa porma sa dayag nga tinubdan sa korapsyon sa AFP ang Citizen Armed Forces Geographical Unit (CAFGU) o Civilian Active Auxiliary (CAA).

Gihimong negosyo sa AFP ang CAFGU pinaagi sa tinuyong paglangan sa pagreles sa ilang sweldo sulod sa 3-4 ka bulan. Dinhi sa North Eastern Mindanao Region, kapin sa 100 ang nagbarog nga mga CAFGU/CAA detatsment karon, wala pay labot ang mga SCAA sa mga kompanya sa mina ug plantasyon. Matag detatsment kasagaran adunay 40 ka personel ang maasayn nga membro sa CAFGU nga gibahin sa duha ka grupo nga magpuli-puli sa pag-duty sulod sa 15-20 ka adlaw matag bulan. Mokabat sa P4,500.00 matag bulan ang suhol niini. Sa ato pa, dili moubos sa 4,000 ang sakop sa CAFGU sa tibuok rehiyon nga may kinatibuk-ang badyet sa sweldo nga mokabat sa P18 milyon matag bulan. Sa tulo ka bulan, mokabat na kini ngadto sa P54 milyones o P216 milyon sulod sa usa ka tuig.

Apan gipatubuan ang maong kantidad diha sa mga negosyante ug mangutangay gikan sa 5% hangtud 20% nga interes ayha ireles sa mga CAFGU ang usa ka bulan nga sweldo samtang gipadayon pagnegosyo ang nabiling laing bulan. Busa makahakop ang mga opisyal sa 401st ug 402nd Infantry Brigades, Philippine Army (PA) sa AFP dinhi sa rehiyon sa dili momenos P2.7 milyon–P10.8 milyon gikan sa mga CAFGU sulod sa 3 ka bulan. Nagpadayon kini nga modus sa mga opisyal sa militar sulod sa tibuok tuig. Sa ato pa, minilyon ka pesos ang gibahin-bahin sa mga opisyal sulod sa usa ka tuig samtang nag-antos sa kapobrehon ang mga pamilya sa mga sakop sa CAFGU.

Aron kunohay mahupay ang kabalaka sa mga pamilya sa CAFGU nga wala pa makadawat og sweldo, nagtukod og kooperatiba ang AFP o nakigkunsabo sa pipila ka mga negosyante nga maoy utanganan sa inadlaw-adlaw nila nga panginahanglan. Kuhaon kini sa ilang sweldo diin ang nakaginansya ang kadreman ra usab tungod sa tubo niini ug komisyon gikan sa negosyante.

Labaw na nga giluto sa kaugalingong mantika ang mga CAFGU sulod sa detatsment ilabina diha sa gastos sa ilang pagkaon. Nagtampuhay sila og tag-P1,500.00 matag usa sulod sa usa ka bulan alang sa ilang pagkaon, apan walay gitampo ang kadreman nga magdawatan unta og sweldo sa dili momenos sa P30,000.00 matag bulan. Ang mga CAFGU gihimo pang mga sulugoon sulod sa mga kampong militar. Sila maoy manlaba, magkabo, maglung-ag, ug mangahoy samtang naglingkod ra ang mga opisyal. Ang mga CAFGU nga nag-undang na wala gipapas sa payroll apan sekretong gidawat sa mga opisyal ang sweldo niini.

Ang mga kadreman ug ubang mga opisyal niini sa militar ang nakaangkon usab og dakung bahin sa kwarta sa ilang pagpangutong isip standard operating procedure (SOP) gikan sa mga negosyante ug mga nanginabuhi sa lugar sama sa mga buyer sa kahoy ug bulawan, nagkahoykahoy, namulawan, nagtrucking sa mga kahoy, nagkarga og isda ug uban pa.

Laing tinubdan sa korapsyon sa mga opisyal sa AFP ang pagpadaghan sa mga “ipasurender” tungod kay aduna kini dakung pondo nga gitagana gikan sa Enhanced Comprehensive Local Integration Program (ECLIP) alang sa assistance ug livelihood. Apan kadaghanan sa pinugos nga gipasurender nga mga sibilyan walay cash nga nadawat ug ang uban nga gipugos sa pag-pa-CAFGU nakadawat lang ang pipila og P15,000.00 nga cash assistance sa gisaad nga P65,000.00. Naa man ugaling nakadawat og daku-daku nga kantidad apan paukyab lang sa AFP.

Sa Surigao del Sur, ang uban nga mga “surrenderees” gipatreyning kunohay sa TESDA ug gigahinan sa local government unit (LGU) og 30 ka sakong bugas alang sa ilang pagkaon sa usa ka hugna nga treyning. Apan wala silay nadawat kay nipaingon kini sa detatsment sa Sityo Manlapso, Brgy. Magroyong, San Miguel ug sa kampo sa batalyon sa 36th IB sa Brgy. Dayoan, Tago, Surigao del Sur maong daghan ang wala makagradwet.

Pipila lamang kini nga mga kaso sa kaylap nga korapsyon sulod sa AFP wala pay labot ang kalambigitan niini sa mga suburno gikan sa mga kompanya sa minahan, plantasyon ug mga sindikato sama sa ilegal nga droga, smuggling ug uban pa. Dili katingad-an nga ang mga heneral sa AFP ug kapulisan human sa ilang pagretiro sa serbisyo pulos na mga milyonaryo. Samtang ang mga pamilya sa mga yanong pulis, sundalo ug CAFGU padayong nag-antos sa kalisod.

Busa giawhag ang mga membro sa CAFGU nga moundang na sa serbisyo kay gihimo ra kamong gatasan sa inyong mga opisyal. Ibutyag ug batukan ang pagpahimulos sa mga opisyal kaninyo. Manginabuhi nga matarong ug makigtinabangay sa inyong mga silingan aron mas modaku pa ang inyong kita nga walay hulga sa kinabuhi.

Mapasigarbuhong saulugon ang ika-50 nga anibersaryo sa PKP!