Limang dekada na mula nang ideklara ng diktador na si Marcos ang batas militar upang tapusin ang komunismo ngunit nananatili pa ring matatag na depensa ng mamamayan laban sa lubusang paghahari-harian ng iilan ang rebolusyonaryong kilusan. Dahil sa ibayong paglakas nito, nananatili at lalong nag-ibayo ang pagkatakot sa makauring pagbalikwas ng masa sa isipan ng tigreng papel na si Duterte. Dahil alam niyang ang tagumpay ng digmang bayan ay nangangahulugan ng pagguho ng kanyang makasariling interes, inuubos niya ang lahat ng paraan upang isailalim ang bansa sa isang diktadura – mula sa pagpapatupad ng MO 32, EO 70-Whole of Nation Approach, AFP-PNP Joint Campaign Plan Kapanatagan, NTF-ELCAC, Revitalized Police sa Barangay Immersion Program, SACLEO, pagtutulak ng mga pag-aarmas ng mga sibilyang populasyon at ahensya ng gubyerno hanggang sa pagsamantala sa pandemya upang tuwirang maghasik ng pasistang lagim.

Sa buong panahon ng panunungkulan noon ni Marcos, lantaran niyang pinagnakawan ang kabang-bayan, pinabagsak ang ekonomya ng bansa, pinaslang ang higit sa 3,500 aktibista at makabayan habang inaresto, dinukot at sapilitang winala ang ilang libong iba pa. Matamang ginaya ni Duterte ang kanyang idolong diktador at hinigitan pa nga ang pagsalaula sa buhay at kabuhayan ng mamamayang Pilipino. Walang kaparis ang pandarambong ni Duterte sa pambansang pondo, paglumpo sa pambansang industriya at agrikultura, pagtatraydor sa soberanya at patrimonya ng bansa at pagkitil sa karapatan at kalayaan ng mamamayan kabilang ang pamamaslang sa higit 30,000 sibilyan at progresibong mamamayan.

Ang ganitong kalagayan ang pumuno sa pagngangalit ng mamamayan at nagbunsod sa pambansang pagkilos na nagpatalsik kay Marcos mula sa pwesto. Ngayon, napakainam ng mga kundisyon para sa mamamayan upang mag-aklas, pabagsakin at panagutin ang kriminal na si Duterte.

Binaon ni Duterte ang Kabikulan sa walang kapantay na kahirapan. Nitong 2020, bumagsak ang GRDP sa -8.4%. Ito ang pinakamalalim na tantos ng pagdausdos ng ekonomya sa lahat ng rehiyon sa buong bansa. Bukod dito, inangkin ng sakim na rehimeng US-Duterte at kasapakat na mga lokal na pulitiko ang malapad na lupaing agrikultural para sa mga proyektong imprastraktura ng kanyang Build, Build, Build. Ilan sa malalaking proyekto nito sa rehiyon ang Bicol International Airport sa Albay, Balatan-Pasacao-San Fernando Coastal Road sa Camarines Sur at PNR South Long Haul na tumatahi mula Timog Katagalugan hanggang Sorsogon.

Sawang-sawa na rin ang mga Bikolano sa paulit-ulit na paghambalos ng militarisasyon sa kanilang komunidad. Sinaklaw ng militar at pulis ang mga baryo para sa RCSP, FMO at iba pang mga madudugong operasyon. Ginawang kapital ng NTF-ELCAC ang paghalihaw ng mga berdugo sa rehiyon upang makapagkamal ng limpak-limpak na salapi at kurakot. Matapos waldasin ang P19 bilyon ngayong taon para sa walang katuturang mga proyekto, nakaamba silang magkamit ng panibagong P28.1 bilyong lalong magpapakapal sa kani-kanilang mga bulsa. Libu-libong Bikolano na ang nakaranas ng halos iba’t ibang kaso ng paglabag sa karapatang tao sa ilalim ng berdugong rehimeng US-Duterte. Umabot na sa 185 ang mga biktima ng pamamaslang at masaker, 235 ang biktima ng pambabanta, pananakot at panggigipit at lima ang dinukot at sapilitang winala sa loob ng lampas limang taong paghahari-harian ni Duterte.

Rinding-rindi na ang mga Bikolano sa pagpapabaya at kainutilan ng rehimen sa pagharap sa pandemyang Covid-19. Tutol sila sa militaristang solusyong iginigiit ng IATF sa kabila ng matinding pagsidhi pa ng hawaan ng nakamamatay na bayrus sa mamamayan. Suyang-suya na sila sa lantarang korupsyong kinasasangkutan ng mangagantsong si Duterte at kanyang mga kroni samantalang ipinagkakait sa kanila ang face mask, face shields, mass testing kits, contact tracers, sapat na ospital, mga gamot, bakuna at ayuda.

Puno na ang salop. Para sa mamamayang Bikolano, walang puwang para sa kanilang hinahangad na maalwan at mapayapang bukas ang isang ganid, uhaw sa dugo, manggagantso, sindikato at gangster na lider tulad ni Duterte. Sukang-suka na sila sa mga kasinungalinang lumalabas sa kanyang maruming bibig. Marapat na siya ay mapalayas sa kanyang kumportable at bastanteng kinalalagyan.

Sa gitna ng sinasapit ni Duterte na krisis pampulitika kung saan kaliwa’t-kanang nabubunyag ang malawakang pandarambong ng iba’t ibang ahensya ng kanyang gubyerno gayundin ang napipintong paglitis sa kanya ng International Criminal Court (ICC), nasusukol ang tirano sa isang sulok. At higit na paliliitin ng mga Bikolano ang sulok na kinalalagyan niya hanggang sa tuluyan na itong maglaho.

Ang legasiya ng pagsusulong ng rebolusyon noong panahon ng batas militar ni Marcos ang inspirasyon ng bawat rebolusyonaryo at progresibong Bikolanong bitbit nila sa bawat hakbang ng kanilang walang kapugtuang pakikibaka para sa tunay na katarungan at kaunlaran. Tulad ng mga nauna sa kanila, kakarusin ng mamamayang Bikolano ang salop nang labis na kahirapan at walang katulad na karahasang dinaranas nila. Babahain ng mga Bikolano ang kalsada upang ihambalos ang kanilang pagngangalit at bigwasan ang kapit-tuko sa kapangyarihang si Duterte nang sa wakas ay mapalayas na ito kasama ng kanyang mga bataang sindikato, mga kapwa durugista, mga sunud-sunurang mersenaryong heneral, mga among imperyalista at naghaharing-uri. Tiwala ang NDF-Bikol sa tumitinding lakas na iniipon ng mamamayang Bikolano na kanilang gagamitin upang ganap nang tapusin ang lagim ng batas militar ng papalit-palit na mga diktador. Ang lakas ding ito ang kanilang puhunan upang ipagwagi ang demokratikong rebolusyong bayan na siyang natatanging armas nila para sa isang tunay na malaya, mapayapa, makatarungan at maunlad na bukas.