Pasidungog kang Ka Juanito Magbanua, bayani sa katawhan ug sa rebolusyon

Kini nga artikulo adunay hubad sa EnglishHiligaynon

Ang mga rebolusyonaryo mahimong mapukan sa awayan, apan ang kalayo sa rebolusyon bisan kanus-a dili mapalong hilabi na taliwala sa hilabihan ka grabe nga permanenteng krisis nga gimugna sa dunot nga alang-alang pyudal ug alang-alang kolonyal nga nagharing sistema ug sa himalatyon nga kalibutanong sistemang kapitalista diin kini napailawom.

Ang Rehiyunal nga Komite sa Partido sa Isla sa Negros, ang tanan niining kadre ug sakop sa Partido, mga kumander ug Pulang manggugubat ubos sa Apolinario Gatmaitan Command-New People’s Army Negros Island Regional Operational Command (AGC-NPA) ug sa mga rebolusyonaryong pwersa sa isla naghatag sa among pinakataas nga pagpasidungog kang Kaubang Romeo Nanta, mas nailhan sa iyang ngalan sa pakigbisog nga Ka Juanito Magbanua, kanhing tigpamaba sa AGC-NPA. Amo usab gitunol ang pahasubo sa nagbangutan nga pamilya ni Ka Juanito ug sa masang anak-sa-buhat nga mga mamumuo ug mag-uuma nga nagmahal kaniya.

Si Ka Juanito Magbanua, 64 anyos, mapinanggaong gitawag sa masa isip Ka Juaning, kanhing myembro sa rehiyunal nga komite sa Partido sa isla sa Negros. Bangis siya nga gipatay sa mga pasistang sundalo sa 94th Infantry Battalion human gidakop ug gitortyur niadtong Oktubre 10 sa Sitio Medel, Barangay Carabalan, Himamaylan City, Negros Occidental.

Ang masakiton nga si Ka Juaning halos dili armado ug wala sa posisyon nga makigsangka. Usa siya ka hors de combat o walay kakayahan nga mosukol. Subay sa Internasyunal nga Makitawhanong Balaud (IHL), angayan unta siya nga trataron isip binilanggo sa gyera ug hatagan sa tanang katungod nga nalatid sa Protocol I sa mga Kasabutan sa Geneva.

Sa pipila na ka katuigan, iyang gisagubang ang grabeng sakit sa arthritis, alta-presyon ug uban pang mga seryosong balatian samtang nagpatuman sa lain-laing tahas ug responsibilidad sa rebolusyonaryong kalihukan.

Aron hatagan rason ang dihadiha nga pagpatay kaniya, ang 94th IB ilawom sa direktang pagdumala sa pasistang hepe sa 303rd Brigade ug tiggama og mga pekeng balita nga si BGen. Inocencio Pasaporte miggamit og binalikbalik nga drama sa pekeng engkwentro.

Sa wala pa ang bangis nga pagpatay kang Ka Juaning, nahitabo ang palpak nga reyd sa mga tropa sa 94th IB sa usa ka yunit sa MCC (Mount Cansermon Command) nga temporaryong nagpundo sa lugar niadtong Oktubre 6. Ang maong yunit sa NPA nakig-atubang sa nag-atakeng pwersa sa estado sa 30-minutos nga panagsangka ug mipatay sa labing menos unom ka kaaway nga sundalo. Samtang walay kaswalidad o bisan man lang gamay nga kadaut sa han-ay sa mga Pulang manggugubat ug nakapahigayon alang sa luwas nga paggawas gikan sa pag-inserkulo militar.

Dugang naulawan ang 94th IB sa dihang ang usa sa mga naggukod nga kolum niini giambusan sa usa ka yunit sa NPA nga nakapatay og duha ka sundalo ug misamad sa lain pang unom sumala pa sa balita nga migawas sa media ug sa giangkon mismo ni Pasaporte. Apan sumala sa mga nakasaksi, walo ka sundalo ang napatay sa maong opensiba, diin duha kanila ang namatay dayon ug ang uban pag-abot na sa ospital.
Aron dili lang maulawan, walay ulaw nga gigamit ni BGen. Pasaporte ang kamatayon ni Ka Juaning isip tropeyo sa gyera ug walay pulos nga nagyawyaw kabahin sa “umaabot nga pagkabungkag” sa NPA sa Negros isip resulta.

Ang kamatayon sa usa ka lider o kadre tinuod nga dakong kawad-on sa rebolusyonaryong kalihukan, apan ang rebolusyon usa ka buluhaton sa masa ug mas daghang ihap sa mga rebolusyonaryo ang motumaw ug mopadayon sa wala pa matapos nga misyon sa mga namartir nga kauban sama ni Ka Juaning ug mopa-asdang sa gubat sa katawhan ngadto sa bag-o ug mas hataas nga mga ang-ang.

Natawo si Ka Juaning niadtong May 29, 1958 sa Proper Tabaw, Valladolid, Negros Occidental. Nabuhi ang iyang pamilya gikan sa gamay nga kita sa pagbaligya sa native nga kape ug bibingka. Sa pagkabata, ambisyon niya nga mahimong usa ka arkitekto apan hilabihan kakabus ang iyang pamilya aron makasustini sa iyang edukasyon.

Misulod siya sa Philippine Navy isip Marine ug nadestino sa Mindanao apan migawas ra usab human ang tulo ka tuig nga napul-an sa kuyanap nga kadunot, korapsyon, kawalay demokrasya, pagpangabuso ug pasistang kultura sa institusyong militar.

Sa iyang lugar natawhan, kusog ang sentimentong anti-Marcos ug daghan sa iyang mga suod nga higala mga sakop sa Kabataang Makabayan (KM). Misalmot si Ka Juaning sa mga pagtuon ug mga lokal nga protesta batok sa pasistang diktadurya. Nakapahait kini sa pulitikal nga baruganan ug nakapalig-on sa iyang komitment alang sa rebolusyonaryo nga katilingbanong transpormasyon.

Nanumpa siya sa Partido niadtong 1983, taliwala sa nagkakusog nga anti-pasistang bagyo nga pagkahuman sa tulo ka tuig mipalagpot sa diktador nga si Marcos Sr sa usa ka popular nga pag-alsa sa katawhan. Sa ulahing bahin sa dekada 80, nagpasakop siya sa usa ka yunit partisano nga nag-opereyt sa syudad sa Bacolod. Ang iyang yunit lakip sa pinaka-una nga mitubag sa panawagan sa Partido alang sa pagtul-id. Nahimo siyang full-timer sa NPA nga nagbase sa kabanikanhan niadtong 1994.

Sa kinatibuk-an, iyang gigahin ang 28 ka tuig sa iyang kinabuhi isip Pulang manggugubat ug kumander, ug 39 ka tuig isip sakop ug kadre sa Partido.
Sugod sa tuig 2000, nagserbisyo siya isip kumander sa mga larangang gerilya sa South Central, North ug Southwest Negros. Sa kaulahian, gi-asayn siya isip tigdumala sa ordnance ug treyning sa Regional Military Staff. Ug tuig 2010, gitudlo isip tigpamaba sa AGC-NPA.

Naputol kadali ang iyang rebolusyonaryong gimbuhaton sa dihang nadakpan siya sa Cadiz City niadtong 2011. Human siya nakagawas sa prisohan, mibalik dayon sa nangunang daloy sa pakigbisog ug nipadayon sa gimbuhaton.

Isip Pulang kumander, gipangunahan niya ang pipila ka mga taktikal nga opensiba. Pinaka-inila niini ang ambus sa nagpatrolya nga CAFGU sa Sityo Namulo, Barangay Santol, Binalbagan, Negros Occidental niadtong Pebrero 2000 diin duha ka CAFGU ug usa ka regular nga army ang napatay ug usa pa ka myembro sa CAFGU ang samaron; ang ambus sa Sityo Bulod, Barangay Carabalan, Himamaylan City niadtong Agusto 2000 diin 17 ka kaaway ang napatay; ang reyd batok sa mga bandidong RPA sa Barangay Biao, Binalbagan niadtong 2002; ug ang reyd sa CAFGU detatsment sa Barangay Mahalang, Himamaylan City niadtong Pebrero 2004 nga nakasakmit og upat ka tag-as nga kalibreng armas.

Isip rehiyunal nga tigpamaba, naningkamot si Ka Juaning sa pagbutyag, paghimulag ug pakigharong sa tinubagay sa mga lunod-patay nga tigpanalipod ug tigtuis sa kamatuoran sa rehimeng US-Duterte hilabi na sa isla sa Negros. Sa susamang kadasig, gipatin-aw usab niya sa mga Negrosanon ang ilang mga pag-antus nga naugat sa mga batakang problema sa katilingbang Pilipino—imperyalismong US, pyudalismo ug burukrata kapitalismo—nga tataw nga makita sa monocrop nga ekonomiya sa kalamay sa Negros.

Naangkon ni Ka Juaning ang kasilag sa kadaghanan sa mga pasistang opisyal sa Philippine Army Visayas Command, 3rd Infantry Division ug mga brigada ug batalyon niini tungod sa iyang maisogon nga opensiba sa propaganda batok sa ilang kampanya sa disimpormasyon ug saywar. Nakigharong siya sa mga reaksyunaryong tigpamaba ug masuk-anon sa pagpanglapas sa tawhanong katungod hilabi na ang pagpamatay sa mga mag-uuma sa Negros.

Maisogon man si Ka Juaning isip tigpamaba sa NPA, apan tali sa mga masa ug mga kuaban siya malipayon, mapainubsanon ug daling doulon. Bisan kinsang kauban daling makapangutana o makig-istorya kaniya sa bisan unsa man nga hisgutanan. Kanunay siyang nagpakabana ug nagtagad sa kaayohan sa mga kauban ug nangita sa mga pamaagi sa pagtabang kutob sa makaya ug ikatugot sa kahimtang. Para sa mga masa, usa siya kag tigluto, electrician, acupuncturist, musikero ug uban pa.

Among hugot nga pulang pagsaludo kay Ka Juanito Magbanua, bayani sa mga Negrosanon ug katawhang Pilipino. Ang paghalad niya sa iyang kinabuhi sa rebolusyon ug pag-alagad sa katawhan magsilbi nga atong makanunayong inspirasyon sa pagpakig-away alang sa nasudnong kagawasan ug katilingbanong kalingkawasan.

Isulong paabante ang gubat sa katawhan sa inspirasyon sa atong mga rebolusyonaryong martir ug bayani!
Mabuhi ang Communist Party of the Philippines!
Mabuhi ang New People’s Army!
Mabuhi ang National Democratic Front of the Philippines!
Mabuhi ang masang linupigan ug gipahimuslan!

Pasidungog kang Ka Juanito Magbanua, bayani sa katawhan ug sa rebolusyon