Ginapakamalaot sang Mount Cansermon Command – New People’s Army South Central Front (MCC-NPA) ang ginahimo subong sang AFP, sa pagpamuno ni 303rd Brigade Commander BGen. Inocencio Pasaporte, nga pagpaidalom sa military control sa nabukid nga bahin sang Himamaylan City. Matapos ang natabo nga mga engkwentro sadtong Oktubre 06 sa Sitio Sig-ang kag sang Oktubre 08 sa Sitio Malangsa, tanan sakop sang Brgy. Carabalan, kon sa diin gin-ako sang militar ang ila naagum nga walo ka kaswalidad, bantay sarado na ang sulod-gwa sa pumuluyo.

Sa subong malala ang militarisasyon sa tatlo ka magkatambi nga baryo: Carabalan, Mahalang kag Buenavista. Ang LGU sa syudad nagahulat lang kon ano ang mando sang militar.

Naglab-ot sa masobra 2,000 ka indibidwal (ukon masobra 500 ka apektado nga pamilya) ang nagbakwit upod ang mga bata halin sa mga sitio sang Brgy. Carabalan, kag pila ka sitio sang Brgy. Cabadiangan. Samtang ang pumuluyo sa mga sitio sang Brgy. Biao, Binalbagan nga katambi sang Sitio Sig-ang indi paggwaon sa ila panimalay. Grabe ang kahadlok sa pumuluyo nga tuga sa pagpangkanyon kag patarasak nga pagpaniro sa kalatian sang mga pasista nga militar, kag pagpangkastigo sa pumuluyo kag pagpangransak sa mga balay.

Madamo nga reklamo halin sa mga bakwit kaangay sa ila kabudlayan, kagutom kag kakugmat sa ginahimo sang militar ang nalab-ot sa yunit sang NPA. Ginakahangawaan nila ang nabilin nga palangabuhian kag kasapatan nga basi amo man ang madangtan sa iban nila nga kakilala nga ginpang-ihaw lang sa militar.

Kaangay lang sang martial law ang nagakatabo sa bahin sang Himamaylan nga halos ginakontrol na sang AFP ang hulag sang tanan nga pumuluyo. Dugang dire ang masobra isa ka tuig na nga pag-istasyon sa militar sa sitio Tigbaw, Madaha kag Bagtik sakop sang Brgy. Buenavista kon sa diin pilit nga ginapatapok ang pumuluyo sa isa lang ka lugar kaangay sang hamletting.

Isa ka talupangdon dire ang paggamit sang panghitabo sa Sitio Sig-ang para hatagan rason ang pagpatukod sang mga detatsment sa nabukid nga bahin sa Himamaylan kag ipaggwa nga gusto ini sa pumuluyo. Gusto i-kontrol sang militar ang lugar paagi sa pagbubo sang madamo nga tropa sa pagpati nga ara sa Himamaylan ang nabilin nga mayorya nga NPA sa isla. Indi malayo nga mas magatuga pa sila sang kalakasan batuk sa pumuluyo, sa ila konsepto nga “hubsan sang tubig ang isda!”

Sa subong nga kahimtangan indi maglayo nga maga-ibwal pa ang pumuluyo bangud sa ginahimo sang mga pasistang militar nga pagpang-ipit, pangpangkastigo, kag pag-imbestigar tubtob sa pagpamatay. Wala sang iban nga nagatudlo sang pumuluyo nga magbato kon indi mismo ang rehimen US-Marcos II.

Ginapanawagan sang MCC-NPA sa mga Himamaylanon nga mag-isa kag ulolupod nga atubangon ang mapintas nga atake sang kaaway sa ila komunidad. Dapat nila ibuyagyag ang mga ginahimo nga kalakasan sang mga militar. Ginapanawagan man ang mga taga-simbahan, media, human rights advocates, mga abogado kag peace-loving individuals nga buligan ang pumuluyo sa Himamaylan sa pagpagwa sa mga kalapasan nga ginhimo sa ila kag pagbato sa martial law sa Himamaylan. Dapat pamatukan ang hagna nga himuon nga “no man’s land” ang lugar kag igiit ang pagrespeto sa kinamatarung sa pumuluyo kag mapaseguro ang ila seguridad kag palangabuhian.