Wa­ka­san ang la­gim ni Duter­te sa Neg­ros at buong Pi­li­pi­nas

,

Li­ma­hid sa du­go ang isla ng Neg­ros. Wa­lang tigil na bu­mubu­ga ng lak­sang pung­lo si Rodrigo Du­ter­te laban sa mga wa­lang ka­la­ban-labang mamamayan.

Muling naglunsad ang kanyang mga death squad sa isla ng sunud-sunod na pagpatay ng karaniwang mamamayan sa nakaraang buwan. HIndi ba­ba­ba sa 16 ang pi­nas­lang, kabilang ang isang dating meyor, isang halal na konsehal, isang prinsipal ng eskwelahan at iba pang may mga katungkulan sa burukrasyang sibil. Wala ring patid ang pamamaslang sa ordinaryong mga sibilyan. Ka­ra­mi­han sa ka­ni­la’y wa­lang ba­se­hang pi­na­ra­ta­ngang su­mu­su­por­ta sa re­bo­lu­syo­nar­yong ki­lu­san.

Wa­lang ibang na­sa li­kod sa mga pag­pa­tay na ito kun­di ang ha­li­maw na si Du­ter­te. Matindi ang kanyang pag-aal­bu­ru­to sa pag­ka­puk­sa ng kan­yang mga ar­ma­dong tau­han noong Hul­yo 18 nang ambusin sila ng isang yu­nit ng Ba­gong Huk­bong Ba­yan (BHB) sa ba­yan ng Ayu­ngon, Neg­ros Ori­en­tal. Dahil dito, inud­yu­kan ni­ya ang kan­yang mga ali­pu­res na higit pang mag­ha­sik ng pa­sis­tang la­gim at pagbuntunan ng galit ang mga di ar­ma­dong sibilyan.

Si­mu­la sa ma­sa­ker sa Sa­gay noong Oktub­re 2018, a­pat na serye nang kon­sentra­dong bi­nig­wa­san ng karahasan ng rehimeng Duterte ang Neg­ros. Ha­law sa es­ti­lo ng sa­bay-sa­bay na pag-a­ta­ke at pa­ma­mas­lang ng mga pu­lis at sun­da­lo sa mga ko­mu­ni­dad sa ila­lim ng ti­na­gu­ri­ang Oplan Sau­ron, isi­na­ga­wa ng ar­ma­dong mga ahen­te ng AFP at PNP ang pa­ma­mas­lang sa masinsin at magkakasunod na para­an. Imbing ha­ngad ni­to na lam­bu­ngan ng ta­kot ang ma­ma­ma­yan ng Neg­ros at lum­pu­hin ang ka­ni­lang pag­la­ban sa pa­sis­tang re­hi­men.

Isa ang is­la ng Neg­ros sa du­ma­ra­nas ng pi­na­ka­ma­tin­ding ka­wa­lan ng lu­pa sa bu­ong Pi­li­pi­nas. Ma­ting­kad na ma­ki­ki­ta rito ang katangiang hu­wad ng “re­por­ma sa lu­pa” ng reak­syu­nar­yong es­ta­do. Pa­tu­loy na nag­ha­ha­ri sa Neg­ros ang ma­la­la­king asen­de­ro na tu­luy-tu­loy na nag­pa­pa­ka­sa­sa sa li­bu-li­bong ek­tar­yang tu­bu­han. Kasabay nito, pinaglalawayan ng malalaking kumpanya sa mina ang ya­mang mineral sa isla.

Na­pa­ka­sid­hi ng pang-aa­pi at pag­sa­sa­man­ta­la sa ma­sang mag­sa­sa­ka at manggagawang bukid sa mga tubuhan sa Neg­ros. Gu­tom ang araw-a­raw nilang ki­na­ka­ha­rap. Umaa­li­ngaw­ngaw ang ka­ni­lang si­gaw pa­ra sa ka­ta­ru­ngang pan­li­pu­nan at tu­nay na re­por­ma sa lu­pa bi­lang so­lu­syon sa ka­ni­lang pag­ka­lug­mok sa ka­hi­ra­pan. Tu­luy-tu­loy na su­mi­sig­la sa Neg­ros ang ar­ma­dong re­bo­lu­syon da­hil sa ma­la­lim at ma­la­wak na su­por­ta ng ma­sang anak­pa­wis na nag­ha­ha­ngad wa­ka­san ang dan­ta­ong sis­te­mang umaa­pi sa ka­ni­la.

Pi­no­pon­do­han ng ma­la­la­king pa­ngi­no­ong may­lu­pa ang mga sun­da­lo at pu­lis, pa­ti na ang mga pa­ra­mi­li­tar na “de­ath squad” sa Neg­ros. Sa in­te­res ng mga asen­de­ro, gi­na­ga­mit ng re­hi­meng US-Du­ter­te ang mga ar­ma­dong tau­hang ito pa­ra bu­sa­lan ang ma­sang mag­sa­sa­ka at su­pi­lin ang ka­ni­lang mga pa­ki­ki­ba­ka. Sa nag­da­ang mga bu­wan, ma­sa­ker, pa­ma­mas­lang, pag-aa­res­to at pag­ku­ku­long ang sa­got ni Du­ter­te sa mga mag­sa­sa­kang lu­ma­la­ban sa Neg­ros.

Sa pa­ma­ma­gi­tan ng Me­mo­ran­dum Order No. 32 na ini­la­bas ni Du­ter­te noong Oktub­re 2018, inang­kin ni­ya ang ka­rag­da­gang ka­pang­ya­ri­hang ipa­taw ang pag­ha­ha­ring mi­li­tar at pu­lis sa nga­lan ng “pag­sug­po sa ka­ra­ha­san.” Ka­bi­lang sa si­na­kop ni­to ang Neg­ros na isi­nai­la­lim sa di dek­la­ra­dong ba­tas mi­li­tar. Ma­ta­pos ang su­nud-su­nod na pag­pa­tay noong Hul­yo, ipi­nag-u­tos ang pag­da­rag­dag ng 300 pang ar­ma­dong tau­han ng Special Acti­on Force sa isla. Lalo nitong pahihigpitin ng ar­ma­dong pag­si­kil sa mamamayan sa isla.

Ang la­gim na ku­mu­ku­ba­baw sa Neg­ros ay si­ya ring bu­ma­ba­lot sa ma­ra­ming lu­gar sa ka­na­yu­nan sa buong ban­sa. Pi­na­ka­ma­la­la ang ka­la­ga­yan sa mga pru­bin­sya sa Min­da­nao na ma­hi­git da­la­wang taon nang na­sa ila­lim ng ba­tas mi­li­tar. Dag­dag sa Neg­ros, isi­nai­la­lim din sa di dek­la­ra­dong ba­tas mi­li­tar ang Bicol at Sa­mar.

Sa ka­na­yu­nan at mga lib­lib na lu­gar sa buong ban­sa, ang militar ang na­ka­pang­ya­ya­ri at wa­lang ba­tas na mas ma­ta­as kay­sa sa pa­sya nito. Sa ila­lim ng Na­tio­nal Task Force (NTF) at doktri­na ni­tong “kontra­-in­sur­hen­sya­,” ang buong bu­ruk­ra­sya ng gub­yer­nong Du­ter­te ay na­sa ila­lim ng tu­wi­ran at di tu­wi­rang kontrol ng mi­li­tar. Ang la­hat ng ahen­syang si­bil ay gi­na­ga­mit na san­da­ta pa­ra sa dig­mang pa­nu­nu­pil.

Sa buong ban­sa, wa­lang-a­wat ang mga pa­ma­mas­lang at pag-a­bu­so ng mi­li­tar sa ka­pang­ya­ri­han. Gi­na­ga­mit ang pa­sis­tang ka­ra­ha­san ng es­ta­do upang pa­ta­hi­mi­kin ang si­gaw pa­ra sa tu­nay na re­por­ma sa lu­pa at su­pi­lin ang ka­ni­lang pag­tu­tol sa pag­pa­sok ng mga da­yong kum­pan­ya sa pag­mi­mi­na, mga plan­ta­syon at mga pro­yek­tong pang-imprastruk­tu­ra sa ila­lim ng “Build, Build, Build” ng rehimen. Ka­kam­bal ng pa­sis­mo ang bu­ruk­ra­ta-ka­pi­ta­lis­tang pan­da­ram­bong ni Du­ter­te at ng kanyang pamilya.

Ma­lu­pit man at wa­lang pa­kun­da­ngan, maling isi­ping hin­di ma­ga­ga­pi ang halimaw na si Duterte. Ang kanyang ka­ba­ngi­san ay tan­da hin­di ng la­kas, kundi ng kahinaan at kawalang ka­ka­ya­han niyang mamayani nang walang lumalaban sa kanyang kabuktutan.
Bat­bat sa kri­sis ang pun­da­syon ng kan­yang pag­ha­ha­ri. Sa li­kod ng kan­yang ba­ngis at as­tang wa­lang ki­na­ta­ta­ku­tan, la­bis na na­nga­ngam­ba si Du­ter­te na sa­ma-sa­mang mag­­ba­ngon ang sam­­ba­ya­nang Pi­li­pi­no pa­ra sa­bay-sa­bay si­yang itum­­ba sa kan­yang po­der at papa­na­gu­tin sa kan­yang mga kri­men at ko­rap­syo­n.

Tu­luy-tu­loy na nag­ba­ba­ngon ang ma­ma­ma­yan ng Neg­ros at ang buong sam­ba­ya­nang Pi­li­pi­no. Si­gaw ni­lang wa­ka­san ang ma­lu­pit na pag­ha­ha­ri ni Du­ter­te. Pa­tu­loy si­lang su­mu­sulong sa lan­das ng pag­la­ban. Da­pat ma­hig­pit na mag­kai­sa at iba­yong pa­la­ka­sin ang ka­ni­lang mga or­ga­ni­sa­syon bi­lang san­da­ta pa­ra igi­it ang ka­ni­lang mga ka­ra­pa­tan at hi­na­ha­ngad na ka­ta­ru­ngan. Dapat itaas ang kamulatan ng lahat at patatagin ang determina­syon at tapang na lumaban.

Lu­bos na pi­na­ta­ta­tag ang Par­ti­do at ang la­hat ng re­bo­lu­syo­nar­yong pwer­sa. Si­la ang na­sa gu­lu­god at una­han ng pa­ki­ki­ba­ka ng buong sam­ba­ya­nan. Pi­na­mu­mu­nu­an ng Par­ti­do ang BHB upang bigwasan si Du­ter­te at ba­sa­gin ang kanyang pa­sis­tang pa­ngil. Hi­ni­hi­ka­yat ng Par­ti­do ang buong sam­ba­ya­nan na ma­ki­ba­ka at ta­pu­sin ang la­hat ng ka­bu­hu­ngan ni Du­ter­te at isu­long ang re­bo­lu­syo­nar­yong pa­ki­ki­ba­ka pa­ra ita­tag ang ba­gong sis­te­mang pan­li­pu­nan sa Pi­li­pi­nas.

Wa­ka­san ang la­gim ni Duter­te sa Neg­ros at buong Pi­li­pi­nas