Pag-blacklist sa mga kumpanya nga Chi­ne­se, gi­na­pa­na­wa­gan

,

Gi­na­pa­na­wa­gan sang Par­ti­do Ko­mu­nis­ta sang Pi­li­pi­nas (PKP) sang Septyembre 2 nga ipa­tu­man ang in­ter­na­syu­nal nga dip­lo­ma­ti­ko kag eko­no­mi­ko nga mga pag­ti­ngu­ha nga idu­so ang gub­yer­no sang Chi­na nga tu­ma­non ang mga ob­li­ga­syon si­ni sa na­ga­lun­tad nga mga in­ter­na­syu­nal nga ka­sug­ta­nan kag instru­men­to an­gut sa South Chi­na Sea kag res­pe­tu­hon ang so­be­ran­ya sang iban nga mga pung­sod di­ri.

Ini pag­ka­ta­pos ia­nun­syo sang US sang Agos­to 26 ang ini­sya­ti­ba nga ipa-blacklist (pag­pa­pa­na­og sang restrik­syon sa ko­mer­syo kag bya­he) ang 24 kum­pan­ya nga Chi­ne­se, mga upi­syal si­ni kag iban pa nga mga in­di­bid­wal nga nau­mid sa rek­la­ma­syon kag pag­tu­kod sang in­di mag­nu­bo sa pi­to ka pa­si­li­dad mi­li­tar sa South Chi­na Sea sa su­lod sang Phi­lip­pi­ne exclu­sive eco­no­mic zo­ne (EEC).

La­kip di­ri ang Chi­ne­se Com­mu­nica­ti­ons Constructi­on Com­pany (CCCC), ang CCCC Dred­ging Gro­up, Chi­na Ship­bu­il­ding Gro­up, ang Chi­na Har­bor Engi­nee­ring Com­pany (CHEC) sang CCCC, ang Chi­na Electro­nics Techno­logy Gro­up Cor­po­ra­ti­on, Beijing Huanjia Te­lecom­mu­nica­ti­on Com­pany, Chongxin Ba­da Techno­logy Deve­lop­ment Com­pany, Shang­hai Cab­le Offsho­re Engi­nee­ring Com­pany, Tianjin Bro­adcas­ting Equip­ment Com­pany kag iban pa. Ang CCCC ang nag­bu­los sa Chi­na Road and Brid­ge Cor­po­ra­ti­on (CRBC) nga gin­tu­mod sang World Bank sang 2009 nga im­bol­ba­do sa pag­pan­dam­bong sa Pi­li­pi­nas kag sang uli­hi gin­pa­pa­nau­gan sang mga sang­k­syo­n. Ang mga kum­pan­ya nga ini ma­yor­ya nga gi­na­pa­nag-i­ya­han sang es­ta­do o in­di ga­ni ka­so­syo sang gub­yer­no sang Chi­na.

Ma­da­mo sa mga kum­pan­ya nga ini ang na­da­la­hig man sa nag­ka­la­in­la­in nga pro­yek­to nga imprastruk­tu­ra ni Du­ter­te sa ida­lom sang iya prog­ra­ma nga Build, Build, Build. Na­bu­yag­yag si­ni lang nga may li­ma nga ka­sug­ta­nan ang gub­yer­nong Du­ter­te kag CCCC pa­ra sa mga pro­yek­to sa Ma­ni­la, Davao, Ce­bu kag Clark. Ang CCCC na­da­la­hig man sa pro­yek­to sa Sang­ley Point Inter­na­tio­nal Air­port, ka­so­syo ang MarcroAsia Corp. nga gi­na­pa­nag-i­ya­han sang kro­ni ni Du­ter­te nga si Lucio Tan. Ang na­ga­pa­ngu­na nga kro­ni ni Du­ter­te nga si Den­nis Uy ka­so­syo man sang CHEC sa $1.2 bil­yon nga pro­yek­tong rek­la­ma­syon sa lu­gar.

Gi­na­du­so sang PKP nga da­pat ide­man­da sang gub­yer­no sang Pi­li­pi­nas ang Chi­na sa mga in­ter­na­syu­nal nga kor­te sa pag­la­pas si­ni sa so­be­ra­no nga mga ki­na­ma­ta­rung sang pung­sod kag pa­ba­ya­ron sang kum­pen­sa­syon pa­ra sa mga ka­ha­li­tan kag in­di ba­yad nga ren­ta sang mga ba­se mi­li­tar si­ni. Gi­na­tantya nga mas da­ku ang kum­pen­sa­syon nga ma­ba­ton di­ri kum­pa­rar sa gi­na­pa­nga­ko nga $24-bil­yon nga pau­tang nga mas ma­ta­as ang in­te­res pa­ra sa tu­man ka­ma­hal nga pro­yek­to nga imprastruk­tu­ra nga hi­mo sang mga kontrak­tor kag ma­mu­mu­gon nga Chi­ne­se sa pung­sod.

Sa ne­go­sa­syon pang­ka­li­nu­ngan sa tu­nga sang GRP kag NDFP sang 2016-2017, pa­li­wat-li­wat nga gin­pa­ha­yag sang NDFP ne­go­tia­ting pa­nel kag sang chief po­li­tical con­sul­tant si­ni sa GRP ne­go­tia­ting pa­nel kag kay Du­ter­te mis­mo nga da­pat hi­mu­on ang ta­nan agud idu­so, ga­mi­ton kag pa­nga­pi­nan ang so­be­ra­no kag ki­na­ma­ta­rung da­gat sang Pi­li­pi­nas sa EEZ kag exten­ded con­ti­nen­tal shelf (ECS) si­ni sa West Phi­lip­pi­ne Sea. Gi­na­tantya nga na­ga­ba­lor sang $1 tril­yon ang re­sor­sang da­gat nga ma­kit-an sa EEZ sang Pi­li­pi­nas.

Na­na­wa­gan man ang PKP sang pag­hi­liu­sa sang in­ter­na­syu­nal nga ko­mu­ni­dad, par­ti­ku­lar sa tu­nga sang Pi­li­pi­nas, Ma­lay­sia, Viet­nam, Indo­ne­sia kag iban pa nga kai­ngod nga mga pung­sod nga ang so­be­ran­ya gi­na­la­pa­kan sang Chi­na sa pag­da­li­da­li nga pa­ga­ha­ri­an ang South Chi­na Sea.

Pag-blacklist sa mga kumpanya nga Chi­ne­se, gi­na­pa­na­wa­gan