Gikasilagan kaayo sa katawhang Pilipino si Rodrigo Duterte sa iyang pamahayag niadtong Pebrero 12 nga “gawasnon ang Amerika nga ideploy ang mga tropang militar niini sa Pilipinas” ilalum sa Visiting Forces Agreement (VFA)—basta magbayad lang sila og mga himang militar.

Matud niya, kulang ang bayad sa US ilabina na nga gigamit na niini ang kanhing Subic Naval Base sa Zambales ug Palawan nga gihimong bodega sa mga armas. Giduso sa Malacañang nga kinahanglang makadawat ang Pilipinas sa katugbang sa nadawatan sa Pakistan, usa ka nasud nga gigamit sa US sa pag-atake, pagsakop ug padayon nga interbensyong militar sa Afghanistan sa usa sa pinakamalungtaron niining gubat agresyon. Kung moulbo man lang gani ang gyera tali sa US ug China sa South China Sea, angayan lang kuno nga hatagan ang Pilipinas tungod kay sigurado nga madamay kini.

Gihimong igbabaligya ni Duterte ang kaugalingnan sa Pilipinas. “Pera pera lang na,” matud niya niadtong 2016. Gitapos niya ang iyang gipagawal nga “tapuson ang VFA” ug pagpatuman kuno sa “nagkinaugalingong palisiyang panggawas.” Gibutyag niya ang iyang hingpit nga pagkaitoy sa US. Gusto lang diay niya nga makakuha og mas daghang pusil ug bomba.

Sa milabayng mga tuig, nagpakaaron-ingnon si Duterte nga “suko” siya sa US bisan og wala siyay gihimo aron panalipdan ang nasudnong kaugalingnan sa Pilipinas. Gipalibutan niya ang kaugalingon sa mga maki-US nga upisyal nga nagpadayon sa kanhi nang mga palisiyang maki-US, ilabina sa militar ug ekonomiya. Nagsaad siya niadtong 2017 kang Trump nga pagatapuson ang panaghisgot kalinaw sa National Democratic Front of the Philippines, puuhon ang armadong rebolusyonaryong kalihukan ug usabon ang konstitusyon aron ihatag sa mga langyawng kapitalista ang hingpit nga katungod nga manag-iya sa yuta, negosyo ug uban pang rekurso sa Pilipinas. Sa susamang tuig usab, gitukod sa US ang Operation Pacific Eagle-Philippines.

Wala kanus-a man gikwestyon ni Duterte ang dili-patas nga mga kasabutang militar, lakip ang Military Assistance Agreement, ang Mutual Defense Treaty (MDT), ang VFA, ang Mutual Logistics Support Agreement (MLSA) ug Enhanced Defense Cooperation Agreement (EDCA). Ang maong mga tratado ang naghikot sa palisiyang panggawas sa Pilipinas sa US ug maoy hinungdan kung nganong dili pwedeng masulting independyente ang nasud.

Mini ang asta ni Duterte nga “suko” siya sa Amerika. Gigamit lang niya kini para magpapansin sa China, ang imperyalistang karibal sa US. Bugti niini, gisaaran si Duterte sa napuloan ka bilyong dolyar nga pautang alang sa mga proyektong pang-imprastruktura sa iyang mga kroni. Mikusog ang kuneksyon ni Duterte ug sa iyang mga kakunsabo sa mga sindikato sa droga ug kasino sa China. Bisan og nagpabilin pang saad ang pautang sa China, nagpabungolbungol si Duterte samtang nagatukod og mga pasilidad militar sa pito ka artipisyal nga isla nga langkob sa teritoryong pangkadagatan sa Pilipinas, giangkon ang Bajo de Masinloc sukwahi sa hukum sa International Arbitration Tribunal niadtong 2016 ug bangis nga ginaabog sa kaugalingong kadagatan ang mga mangingisdang Pilipino.

Ang pakighinabi ni Duterte sa China hingpit nga gipahimuslan sa pipila ka dagkung burgesya-komprador, mga burukrata-kapitalista ug bisan sa mga upisyal militar. Sayod ang pipila kanila kung paunsa paspas nga midaku ang gahum pang-ekonomiya ug pangmilitar sa China. Butang nga gikabalak-an sa imperyalismong US, busa ginahimo niini ang tanan aron sigurohon ang suporta ug pagdapig sa mga alipures niini sa Pilipinas.

Tumong sa bag-ong gubyernong Biden sa US nga labaw pang pakusgon ang kontrol niini sa neokolonyal nga estado, nag-una pinaagi sa pagpahugot sa kontrol sa AFP. Inubanan kini sa planong mahimong mas agresibo sa pagpanalipud sa pang-ekonomiya ug heopulitikal nga interes sa US atubangan sa pagkusog sa karibal niini nga mao ang China. Bisan og nagpailang “progresibo” sa mga pangsulod nga hisgutanan, partikular batok sa ultra-Toong mga palisiya sa milabayng gubyernong Trump, naila si Biden nga pabor sa agresibong posturang militar.

Human nakig-istorya sa bag-ong gibutang nga kalihim sa depensa sa US dili pa lang dugay, nagpadayag si Defense Sec. Delfin Lorenzana nga pabor siya ug ang militar sa pagpadayon sa VFA. Klarong mensahe kini nga dili na motugot ang US sa mga pakig-istorya rehimen sa China. Ginapalihok karon sa US ang mga galamay niini sa Pilipinas, sa sulod ug gawas sa nagharing rehimen, aron labaw pang pakusgon ug sigurohon ang iyang militar, ekonomikanhon ug pulitikanhong kontrol sa nagharing hut-ong sa Pilipinas.

Tungod niini, miigting ang pagsukol sa mga pulitikong maki-US sa impluwensya ug interbensyon sa ekonomiya ug pulitika sa China. Mamahimong ihatag ang “dugang bayad” nga ginapangayo ni Duterte, apan kung tumanon man, para lang gihapon kini sa estratehikong interes sa US. Sa pikas bahin, siguradong molihok usab ang China para kontrahon ang impluwensya sa US pinaagi sa paggamit og kusog sa ekonomiya ug militar.

Kinahanglang mobarog ang katawhang Pilipino ug batukan ang pagpakaulipon ni Duterte sa US ug China, sa kaalautan sa soberanya sa nasud ug pabor sa militar ug ekonomikanhong interes sa mga langyawng imperyalista. Kinahanglang iduso sa katawhan nga walay presyong katugbang ang nasudnong kagawasan. Kinahanglang iduso sa katawhan ang pakighiusa sa mga nasud sa Southeast Asia aron panalipdan ang ilang mga katungod ug kagawasan sa mga internasyunal nga kadagatan batok sa ekspansyunismo sa China.

Kinahanglan nilang iduso ang hingpit nga pagbasura sa VFA, EDCA, MDT, MLSA ug uban pang makiusa-ka-bahin nga kasabutan nga naghatag sa pwersang militar sa US og ekstra-teritoryal nga katungod sa Pilipinas ug nagyatak sa nasudnong soberanya niini. Sa pikas bahin, kinahanglang makmakon ang rehimeng Duterte sa pagyukbo niini sa China ug iduso nga papanubagon ang China sa pagsakop sa teritoryo ug pagkawkaw sa natural nga bahandi sa nasud.

Ginaawhag sa Partido ang katawhang Amerikano nga sawayon ang gubyernong Biden sa pagdapig niini sa tiranikong rehimeng Duterte bugti sa pagsiguro sa heopulitikal nga interes sa US. Kinahanglang magtinabangay ang katawhang Amerikano ug Pilipino batok sa interbensyon sa US ug pagsuporta sa madugoong gyera sa pagpanumpo sa Pilipinas.