Kanus-a moabot sa kabanikanhan ang bakuna?

,

Dugay pa ayha makaabot sa kabanikanhan ang mga bakuna. Sa milabayng pito ka bulan, puno sa kanihit sa suplay, kalangan ug paboritismo ang kampanya sa pagbakuna batok sa Covid-19 sa Pilipinas. Niadtong Hulyo, gireklamo sa daghang upisyal sa lokal nga gubyerno ang sagad nga pagpabor ni “vaccine czar” Gen. Carlito Galvez sa mga lugar nga giharian sa pamilya, alipures ug mga kapartido ni Rodrigo Duterte. Sa dugay nga panahon, gibawal usab ang pagpalit sa mga lokal nga gubyerno sa mga kumpanyang parmasyutika gawas sa giareglong kontrata sa mga ginsakpan ni Duterte sa gubyernong Chinese.

Kadungan sa nihit, langan ug dili patas nga distribusyon sa bakuna, padayon ang pagkuyanap sa bayrus, ilabina sa mas makatakod nga baryant niini nga Delta, sa tanang bahin sa nasud. Nataho ang abereyds nga 20,000 ka bag-ong kaso sa impeksyon matag adlaw niadtong Setyembre 9-15, ang pinakataas nga sinemanang ihap sukad nagsugod ang pandemya.

Misaka ang tantos sa impeksyon sa Isabela, mga prubinsya sa Samar, Misamis Oriental, Bukidnon, General Santos City ug mga lugar nga kanhing giilang “ubos ang risgo.” Daghang estorya-estorya sa paghagurus sa pandemya sa mga suuk nga bahin apan wala nakumpirma tungod kay walay testing ug contact tracing sa maong mga lugar. Aduna nay mga tahong natakdan ang pipila ka yunit sa Bagong Hukbong Bayan nga nag-gimbuhatong masa.

Nagtaho og pag-ubos sa mga kaso sa impeksyon sa unang semana sa Oktubre. Apan matud na usab sa DOH, kini tungod miubos ang ihap sa mga ginapahigayong test ug mga problema sa pagtaho. Niadtong Oktubre 6, kapin 2.6 milyon na ka Pilipino ang natakdan ug halos 39,000 na ang namatay sa sakit na Covid-19.

Niadtong Oktubre 1, 74.7 milyong dosis pa lang sa bakuna ang miabot sa Pilipinas. Lapas katunga pa lang kini sa gikinahanglan para tibuok mabakunahan ang dili moubos sa 77 milyong target sa populasyon sa nasud. Ang 40.5 milyong dosis gipalit gikan sa kumpanyang Chinese nga Sinovac sa sikretong presyo. Ang uban donasyon gikan sa Covax Facility sa World Health Organization.

Niadtong Setyembre 30, 45.6 milyong bakuna pa lang o 61% sa suplay ang natupok. Sa target nga bakunahan karong tuiga, 21.36 milyon pa lang o 27.69% ang nabakunahan sa duha ka dosis. Ang maong tantos usa sa pinakaubos sa Asia. Usa kini sa mga hinungdan kung nganong naulahi ang Pilipinas sa 53 ka nasud sa hisgutanan sa kapasidad nga mobarog gikan sa pandemya.

Gibubu ang mayorya sa bakuna sa National Capital Region (NCR) ug kasikbit niining mga rehiyon nga Calabarzon ug Central Luzon aron papaspason kuno ang pag-abli sa ekonomiya. Sa nasangpit nga mga rehiyon nagamit ang 57.49% sa mga bakuna o 26.22 milyong dosis.

Layo ang gintang sa tantos sa tibuok nabakunahan tali sa mga rehiyon, ingonman tali sa mga sentrong syudad ug prubinsya. Pinakataas ang tantos sa tibuok nabakunahan sa NCR (72%). Layo nga misunod ang Cordillera Autonomous Region (28.13%) ug Davao Region (25.44%).

Pinakaubos ang tantos sa tibuok nabakunahan sa Bangsamoro Autonomous Region of Muslim Mindanao (8.7%) ug Soccsksargen (13.9%). Ang tantos nga nataho sa nahabilin pang mga rehiyon nagdula tali sa 15% ug 20%.

Halos Setyembre na dihang bahinan og daku-dakung ihap sa bakuna ang mga lugar nga “ubos ang risgo.” Usa dinhi ang rehiyon sa Bicol nga nakatupok pa lang og 1.16 milyong dosis hangtud niadtong Setyembre 27. Anaa sa 13.7% pa lang sa target nga populasyon sa rehiyon ang natupukan og duha ka dosis.

Samtang, nakatakda nang sugdan karong Oktubre sa rehiyon sa Davao ang pagbakuna sa mayorya sa populasyon, lakip ang mga batang nag-edad 12-17. Ang rehiyon ang usa sa adunay pinakataas nga ihap sa nabakunahan (2.15 milyon) relatibo sa target niining populasyon (3.76 milyon). Katunga niini mga residente sa Davao City, kung asa meyor ug bise-meyor ang mga anak ni Duterte.

Kanus-a moabot sa kabanikanhan ang bakuna?