Pila ang pwesto sa gubyerno?

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglishHiligaynon

Sa nangagi, kanunay ginabubuan og pondo ang mga pulitiko kada eleksyon. Sa panukiduki sa Philippine Center for Investigative Journalism, nasuta niining migasto sa kinatibuk-ang ₱1.91 bilyon ang mga midagan sa pagka-presidente niadtong 2016. Kini mao silang Sen. Grace Poe nga migasto og ₱510.8 milyon, kanhing Interior Secretary Manuel “Mar” Roxas II (₱487.3 milyon), kanhing Vice President Jejomar “Jojo” Binay (₱463.4 milyon), kanhing Davao City Mayor Rodrigo R. Duterte (₱371.5 milyon), ug si anhing Sen. Miriam Defensor-Santiago (₱74.7 milyon). Ang maong mga kantidad nakasubay lamang sa ilang pormal nga taho ug wala nalakip ang gigastos sa ilang mga kaalyado ug mga wala ginganlang mitampo sa panggasto.

Sa kasamtangang eleksyon, gibanabana sa Ibon Foundation nga migasto ang usa ka kandidato sa pagka-presidente sa abereyds nga ₱3 bilyon kada usa, ang kandidato pagkabise-presidente sa ₱1 bilyon ug ang midagan sa Senado og ₱350 milyon kada usa.

Gawas dinhi, gibanabanang migasto ang uban pang kandidato kada usa alang sa mosunod nga pwesto:

Kongreso, ₱15 milyon; Gubernador, ₱15 milyon; Bise gubernador, ₱7.5 milyon; Board member, ₱1 milyon; Meyor, ₱3 milyon; Bise alkalde, ₱1.5 milyon; Konsehal, ₱100,000.

Sa kinatibuk-an, mamahimong mokabat sa ₱76.56 bilyon ang nabubu sa ekonomiya alang sa 54, 292 ka pwesto sa gubyerno. Dugang pa dinhi ang ₱26.9 bilyong badyet nga ginagasto sa Commission on Elections alang sa mismong eleksyon.

Gawas sa pondong direktang gakapadulong sa tawo pinaagi sa pagpalit sa boto, daku ang ginabubu sa mga kandidato sa mga adbertisment, pareho sa tradisyunal nga midya (radyo, telebisyon ug print) ug sa social media (pinakadaku sa Facebook). Dakung kwarta usab ang nagadaloy sa paglunsad og higanteng mga raling pangkampanya ug sa mga sektor sa serbisyo, transportasyon ug akomodasyon nga kalambigit niini.

Sa nangagi, nagadugang ang gasto sa eleksyon og 1% sa gross domestic product. Matud sa mga eksperto, lagmit nga mas ubos kini karon, ilabina nga nakahiagum ang nasud sa duha ka tuig nga pagkahagba sa ekonomiya tungod sa palpak nga tubag sa rehimeng Duterte sa pandemyang Covid-19.

Ingonman, temporaryo ang pagsikad sa ekonomiyang dala sa paggasto sa eleksyon, matud sa Ibon. Dili niini ihaw-as ang ekonomiya karong tuiga ug aduna pay posibilidad nga magresulta og implasyon sa ulahing bahin sa tuig.

Pila ang pwesto sa gubyerno?