Kalatas, February 2023 Kay Ka Facio

Kay Ka Facio
Mula kay Ka Maya

unang gabi ito na hindi ka makakadalo
sa bahaginan at talakayan
paghahabol sa panahong magkahiwalay
iyon ang noon nating nabuong kasunduan
ilang taong naging kalakaran

hindi tayo maubus-ubusan
ng pag-uusapan—
tungkol man sa masa,
sa ating mga sinisinta,
sa kinagigiliwang mga kasama,
sa iniwang mga buhay,
o sa tinatanaw na tagumpay

pero, kasama
bukod sa pagiging
kasama kong pinakamatalik,
halaga mo sa akin
tulad ng bulubunduking matarik
na paulit-ulit nating pinangahasang bagtasin

kahit noon pa
ikaw ay akin nang tinitingala
ipinundar na kahusayan
sa apat na sulok ng silid-aralan
bilang estudyante, lider at guro
sa Hukbo ipinamalas nang buong-buo

tinalikuran
dati ring pinangarap na alwan
kaya ‘di na tumungo sa bansa ng dayuhan
umugat sa Pulo* sa sarili nating bakuran

hindi lang wika ang itinuro
kundi kabuktutan ng gubyerno
pagsasamantala ang paksa
lipunan at rebolusyon ang lektura
walang pagdududa,
walang pag-aalinlangan
leksyon mo’y digmang bayan ang kasagutan!

at sa pagtatapos
ng mga diskusyon
iyo nang kakwentuhan
masang kinagigiliwan
nagmistulang kaibigan
tagapayo at sandigan
tiyak na habambuhay na
nilang maalaala si Ka Lima

ang mga kasama
ginabayan mo upang ipakita
angkin nilang husay
at maiaalay
upang maglakas-loob
upang makita’ng paglulugaran
ng sarili sa marahas na digmaan
at halaga ng bawat isa
para sa minamahal nating masa

maging sa akin ay napakalaki
ng impluwensya mo’t ibinahagi
pasya ko’y nabuo
upang lumahok sa pakikibakang armado
noon at hanggang sa kamatayan mo
ginising mo ang diwa ko
mukha ng kalupitan ng digma
ang sakit ng iyong pagkawala
ngunit silbi ring pabatid
na panaho’y nagpapatuloy at ‘di napapatid

una rin itong magiging hiwalayan
na ‘di man lang tayo makakapagkamayan
para sa tahimik na kasunduan
aking nagugunita ang iyong pamalagiang bilin:
padayon, paghusayan,
iyo ‘yang kakayanin!

kaya’t sa aking tatahakin
bitbit namin ang alaala mo
ang iyong tinanaw
para sa masa mong nakaulayaw
patuloy na aabutin
kahit hanggang hininga’y malagot din.

___

Alay kay Kevin Cedrick “Ka Lucio” Castro, kadre at rebolusyonaryong martir ng Apolonio Mendoza Command na nasawi sa isang labanan sa Brgy. Binitbitinan, Polilio, Quezon noong Pebrero 21, 2022

*Pulo – lokal na tawag sa Polilio Group of Islands

Kay Ka Facio