Samtang nag-antus ang katawhang Pilipino sa palyadong serbisyong transmisyon sa kuryente ilalum sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP), mikita man og daku ang mga upisyal niini.

Niadtong Mayo 8, doble init ang nasinati sa mga residente sa Metro Manila, mga kasikbit nga prubinsya ug pipila ka lugar sa Visayas sa pipila ka oras nga malukpanong brownout tungod kay palpak ang mga grid (sistema sa mga kable ug linya sa kuryente) sa NGCP. Matud sa kumpanya, nagkulang ang suplay sa kuryente tungod kay naguba ang lima ka grid niini ug mihinay ang andar sa lain pang tulo. Dakung perwisyo kini sa gatusan ka libong Pilipino. Sa Metro Manila pa lang, apektado ang 300,000 ka konsyumer.

Kita samtang nag-antus ang katawhan

Gitukod ang NGCP niadtong 2009 aron himuong pribado ang operasyon, pagmantine ug mga kabtangan sa National Transmission Corporation, usa ka government-owned and -controlled corporation. Kabahin kini sa Electric Power Industry Reform Act (EPIRA) nga gibalaod niadtong 2001.

Gibaligya sa kanhing rehimeng Arroyo ang NGCP sa konsorsyum nga gilangkuban sa Monte Oro Grid Resources nga kontrolado karon ni Henry Sy Jr, ug Calaca High Power Corporation nilang Robert Coyiuto Jr ug Pedro Goza. Gipalit ang 40% nga sosyo sa NGCP sa State Grid Corporation of China, kumpanyang gipanag-iyahan sa China. Gitanyagan ang NGCP og 25 katuig nga konsesyon ug 50 ka tuig nga prangkisa. Nagbayad ang konsorsyum og $3.95 bilyon sa estado, nga paspas nga nabawi sulod lamang sa upat ka tuig. Pagka 2015, kapin doble na sa orihinal nga puhunan ang kita sa kumpanya.

Sa pagdungog sa senado, nasuta nga mikabat sa ₱286 bilyon ang kita sa NGCP gikan 2009. Ang ₱208 bilyon niini gihatag sa mga shareholder, ug wala gibalik aron palambuon ang imprastruktura sa transmisyon. Midaku ang kita sa kumpanya tungod sa kataas sa singil niini sa serbisyo.

Bag-o lang, gitaho sa Energy Regulatory Commission ang pagkatanggong sa 72 ka proyekto sa NGCP alang sa paglambo sa serbisyo, lakip ang 33 nga anaa sa Luzon, 19 sa Visayas, ug 14 sa Mindanao. Gawas dinhi, unum sa 16 ka mga proyektong pang-enerhiya nga giila niini isip adunay “nasudnong importansya” ang wala nahuman sa korporasyon. Luyo niini, kabahin na ang maong mga imprastruktura sa ginakolekta sa NGCP sa “transmission charge” sukad 2020 ug ginasingil sa mga konsyumer.

Pribatisadong sektor sa kuryente

Usa lamang ang transmisyon sa pribatisadong bahin sa sektor sa kuryente. Ilalum sa EPIRA, dakung bahin sa serbisyo sa kuryente, gikan produksyon, transmisyon hangtud distribusyon ang gunit sa mga pribadong negosyo.

Sa subsektor sa produksyon sa kuryente, naghari ang kumpanyang San Miguel Corporation, nga gipanag-iyahan ni Ramong Ang. Gunit sa kumpanya ang 20.76% sa subsektor sunod ang Aboitiz Power Corporation sa pamilyang Aboitiz nga adunay 17.67% ug FirstGen Power Corporation ni Federico R. Lopez nga may 14.12% nga kontrol sa merkado.

Niadtong 2022, nagdeklara ang San Miguel Global Power Holdings Corp, subsidyaryo sa SMC sa kuryente, og netong kita nga ₱3.1 bilyon. Samtang, gideklara sa APC ang 32% nga pagdaku sa netong kita niini ngadto sa ₱27.5 bilyon.

Dominado usab sa Meralco, gipanag-iyahan ni Manny V. Pangilinan ug pamilyang Lopez, ang sub-sektor sa distribusyon sa kuryente. Niadtong 2022, midaku og 21% ang netong kita sa kumpanya gikan ₱23.5 bilyong ngadto sa ₱28.4 bilyon. Ginahakop sa kumpanya ang halos 6.5 milyong kostumer sa tibuok nasud samtang adunay mga pribadong kumpanyang nagakontrol sa distribusyon sa ubang mga rehiyon.

Dihang gibalaod ang EPIRA, gisaad niini ang pagtanyag og barato ug masaligang kuryente. Human ang kapin duha ka dekada, nagkamahal ang singil ug palpak ang serbisyo sa kuryente.

Kung ikumpara niadtong 2001, midaku og halos 200% ang singil sa kuryente nga ₱5.76 kada kWh ngadto sa ₱11.4929 kada kWh karong Mayo 2023. Sa ulahing tantya niadtong Disyembre 2021, lakip ang Pilipinas sa pinakamahal ang singil sa kuryente sa Southeast Asia. Sa datos niadtong 2022, mas mahal usab ang singil dinhi ($0.173 kada kWh) kumpara sa kalibutanong abereyds nga $0.168 kada kWh.