Mistulang tagpo sa panahon ng diktadurang Marcos Sr ang panggigipit at intimidasyon ng mga ahente ng 9th ID sa mga mamamahayag pangkampus ng isang unibersidad sa Naga City noong Setyembre 21. Naghihintay ang mga estudyante sa pagsisimula ng kilos-protesta nang lapitan sila ng mga sundalo at tuyain sa kanilang paglahok sa rali. Pinilit ng mga berdugo na kunin ang personal nilang impormasyon.

Hindi na ito bago sa kalakaran ng 9th ID sa Naga City. Sa katunayan, noong Setyembre lamang, hindi bababa sa limang kabataan at estudyante ang “binisita” ng mga sundalo. Pare-pareho ang iskrip ng mga ahente ng estado: huwag lumahok sa rali at aktibismo para makaiwas sa “CPP-NPA.” Patung-patong na mga karapatan sa pribasiya, laban sa profiling at kalayaan sa pagpapahayag ang nilabag at nilapastangan ng mga sundalo sa mga kasong ito.

Pambubusal sa kritikal na pag-uulat

Pinakahuling kaso ang intimidasyon sa mga mamamahayag ng The DEMOCRAT, pahayagang pangkampus ng University of Nueva Caceres. Ginamit ng mga sundalo ang mga upisyal ng barangay para “imbitahan” at “kausapin” ang dalawang mamamahayag noong Setyembre 22 nang walang anumang batayan. Tinangka pa ng mga sundalo na kunin ang kanilang mga personal na impormasyon mula sa kapitan ng barangay. Isa pang istap ng dyaryo ang “inimbitahan” bago nito.

Ipinatawag din ng mga sundalo ang punong patnugot ng ThePILLARS, pahayagan ng mga estudyante ng Ateneo de Naga University (AdNU), noong Setyembre. Simula Hulyo 15 hanggang Setyembre 3, naitala ng pahayagan ang tatlong insidente ng pagsarbeylans, red-tagging at interogasyon laban sa dati at kasalukuyang mga istap.

Batid ng mga mamamahayag pangkampus na ang mga panggigipit na ito ay pambubusal sa kritikal na pag-uulat.

Pagkubabaw ng militar sa mga barangay

Para gipitin ang mga kabataan, itinuturing ng mga heneral at upisyal militar ang sibilyang burukrasya—mga kapitan at kagawad ng barangay—na mga tau-tauhan ng militar sa maruming gera kontra-insurhensya. Malaya itong nagagawa sa balangkas ng “whole-of-nation” approach ng National Task Force-Elcac. Ipinaiilalim ang mga upisyal ng barangay sa paghaharing militar. Sinumang tumutol ay inaakusahang tagasuporta ng rebolusyonaryong kilusan at sinisikil.

Sa Naga, nagsisilbing himpilan ng mga sundalo ang mga barangay hall sa panahong naglulunsad ito ng Retooled Community Support Program at “pangangaral” sa kabataan. Pinaglalabas ang barangay ng mga dokumento para ipatawag ang mga hinihinalang may kaugnayan sa rebolusyonaryong kilusan. Ginagamit din sila para ma-profile ang kanilang nasasakupan at manmanan ang mga ito.

Berdugo ng Bicol

Pinangungunahan ng 9th ID ang kampanyang panunupil sa mga kabataan at mamamayan sa buong rehiyong Bicol. Mula Hulyo 2022 hanggang Agosto 2023, naitala ang kabuuang 160 kaso ng paglabag sa karapatang-tao ng naturang dibisyon. Kabilang sa mga kasong ito ang 27 ekstrahudisyal na pagpaslang at 47 iligal na pag-aresto at detensyon.

Nakahimpil ang yunit sa bayan ng Pili, katabing bayan ng Naga City. Tumatayong kumander ng 9th ID sa kasalukuyan si Major General Adonis Bajao na siya ring hepe ng Joint Task Force Bicolandia.

Katuwang ng dibisyong ito sa paghahasik ng takot sa mga prubinsya ng Camarines Sur at Catanduanes ang 83rd IB na nakahimpil sa bayan ng Tigaon. Tigmak sa dugo ng mga sibilyang pinaslang ang rekord ng naturang batalyon. Malimit nilang dahilan na kunwari’y mga mandirigma ng BHB ang kanilang mga biktima kahit sa kabila ng malawak na pagtanggi ng mga kaanak at kakilala.

Mula 2018, hindi bababa sa 30 ang ekstrahudisyal na pinatay ng naturang batalyon sa mga prubinsya ng Camarines Sur at Catanduanes. Nakapagtala rin ng hindi bababa sa 171 kaso ng iba’t ibang tipo ng paglabag sa karapatang-tao ang batalyon mula 2018 hanggang kasalukuyan.

Mula nang maipatupad ang Memorandum Order No 32 sa Bicol noong 2018, mas naging agresibo ang naturang batalyon sa paglulunsad ng gerang kontra-insurhensya kabilang na ang militarisasyon sa mga syudad tulad ng Naga City.