Nagsimula na ang pasukan sa mga paaralan nitong nagdaang linggo. Ngunit nananatili ang kaawa-awang kalagayan ng mga estudyante at guro sa mga paaralan habang ang Dep-Ed, sa pamumuno ni Sara Duterte, ay nagkakandaugaga sa paghingi ng mas malaking badyet para sa pasismo at korapsyon. Ipinanukala ni Duterte ang P150 milyong confidential at intelligence funds para sa Dep-Ed dahil magkaugnay umano ang edukasyon at pambansang seguridad kahit na wala itong konstitusyunal na mandato sa sarbeylans at paniktik.

Sa aktwal, ang militaristang lohika ni Duterte ay nangangahulugan ng mas matinding panunupil at pang-aatake sa mga guro, estudyante at buong akademya at ang mas mahigpit na integrasyon ng pasismo sa kurikulum. Sa Kabikulan, sunud-sunod na red-tagging, pananakot at intimidasyon ang nararanasan ng mga gurong kasapi ng organisasyong Alliance of Concerned Teachers sa Catanduanes at Masbate. Sa ilang kaso, ipinatawag pa mismo ng militar sa kanilang mga kampo ang mga guro at sapilitan ding pinasuko bilang mga NPA surrenderee. Sa ibang bahagi ng bansa naman, naiulat ang mga insidente ng iligal na pang-aaresto sa mga guro at propesor at ang patuloy na pang-aatake at pagpapasara sa mga eskwelahan ng Lumad.

Habang nag-uulol si Duterte at ang Dep-Ed sa pagmilitarisa ng mga eskwelahan, patuloy na umaalagwa ang krisis sa pagkatuto sa bansa. Milyun-milyong bata ang hindi nakakatuntong sa mga paaralan o kaya naman ay napipilitang tumigil dahil sa mga problemang tulad ng kawalan ng panustos sa komersyalisadong sistema ng edukasyon, labis na kahirapang nagtutulak sa kanilang magtrabaho sa batang edad at maging ang presensya at okupasyong militar sa mga eskwelahan, daycare center at iba pang akademikong institusyon sa mga baryo laluna sa kanayunan. Ang mga batang ito na walang akses sa edukasyon ang siyang pinakabulnerableng magmana ng labis na kahirapan at mapagkaitan ng mga oportunidad dahil sa kakapusan ng mga batayang kakayahan at kaalaman.

Napakalaki pa rin ng kakulangan sa mga silid-aralan, guro at iba pang kagamitan sa pagtuturo. Aabot sa 150,000 ang kulang na klasrum sa mga paaralan sa buong bansa. Sa Bikol, 17 eskwelahan pa rin ang kasalukuyang ginagamit bilang mga evacuation center matapos mapilitang lumikas ang nasa 20,000 Albayano dahil sa pagputok ng bulkang Mayon. Nananatili ring nakapako ang napakababa sweldo ng mga guro habang kaliwa’t kanang kaltas sa badyet din ang tinamo kahit ng mga pampublikong unibersidad at kolehiyo.

Marapat lamang na batikusin ng mga guro, estudyante at kanilang mga magulang ang pagpopokus ng kasalukuyang rehimen sa pasismo sa halip na paghahatid ng de kalidad na edukasyon. Ang makamasa, syentipiko at makabayang edukasyon para sa lahat ay isang pundamental na karapatang kritikal para sa kinabukasan ng kabataang Pilipino.