Mu­ling tu­mam­pok ang ka­lu­nus-lu­nos na ka­la­ga­yan ng mga gu­ro nang lu­ma­ga­nap sa social me­dia noong unang ling­go ng Hun­yo ang la­ra­wan ng isang da­ting ku­be­ta na gi­na­wang upi­si­na ng da­la­wang guro. Ini­la­had ng na­tu­rang la­ra­wan ang na­pa­ka­ta­gal nang ini­in­dang ka­ku­la­ngan ng pa­si­li­dad, ga­mit sa pag­tu­tu­ro at iba pang pa­nga­ngai­la­ngan ng mga gu­ro at iba pang mga mang­ga­ga­wa sa sek­tor ng edukasyon.

Da­hil sa ka­ku­la­ngan ng pon­do, madalas pang manggagaling sa ka­ni­lang mga bul­sa ang ga­mit sa pag­tu­tu­ro tu­lad ng ti­sa. Pe­ro hi­git di­to ang ka­ni­lang hi­rap sa ma­ba­bang sa­hod na ipinagpipilitan ng es­ta­do, at ka­hit ng ka­ni­lang ka­li­him na si Leo­nor Brio­nes, na “sa­pat na.”

Kulang na kulang na swel­do

Si­yam na be­ses nang na­nga­ko si Du­ter­te na itata­as ang swel­do ng mga gu­ro mu­la pa noong pa­na­hon ng kan­yang pa­nga­ngam­pan­ya. Pe­ro hang­gang nga­yon ay na­na­na­ti­li itong pa­nga­ko, at inuna pa niya ang pagdagdag sa sahod ng mga pulis at sundalo. Iti­na­as din ni­ya ang sa­ri­li ni­yang swel­do nang ha­los 200%.

Sa ka­sa­lu­ku­yan, umaa­bot la­mang ang bu­wa­nang sa­hod ng mga gu­ro sa P20,000 hang­gang P22,000 ka­da bu­wan. Kung iba­ba­was ang bu­wis, mga utang at iba pang ba­ya­rin, ma­da­las na bu­ma­ba hang­gang P5,000 ang ka­ni­lang naiuu­wi. Daing ng mga gu­ro, ha­los ka­la­ha­ti ng ka­ni­lang sa­hod ay ipi­nam­ba­ba­yad sa tu­big at kur­yen­te. Anu­mang ma­ti­ra ay pi­nag­ka­ka­sya ni­la sa gas­tu­sin sa ba­hay ga­ya ng ga­mot at pag­ka­in. Da­hil ku­lang, ka­da­la­sang na­tu­tu­lak si­la na ma­ngu­tang sa Government Service Insu­rance System (GSIS), mga institusyon sa pautang at mga usu­re­ro.

Sa da­tos ng De­partment of Educa­ti­on, lu­mo­bo nang P18 bil­yon ang pang­ka­buuang utang ng mga gu­ro sa loob la­mang ng da­la­wang taon—mu­la P301 bil­yon noong 2017 tu­ngong P319 bil­yon nga­yong taon. Ha­los ka­la­ha­ti ni­to (P157.4 bil­yon) ay utang sa GSIS ha­bang P162 bil­yon na­man mu­la sa mga pri­ba­dong institusyon. Wa­la pa ri­to ang kanilang mga inutang mula sa mga usurero. Sa ka­so ng pautang mula sa GSIS at mga pribadong institusyon, aw­to­ma­ti­kong ki­na­kal­ta­san ang swel­do ng gu­rong may utang hang­gang sa ma­ba­ya­ran ito.

Ma­ta­gal nang pa­na­wa­gan ng ACT Teachers Party na ita­as ang sa­hod ng mga entry-level (ba­gong pa­sok) na mga gu­ro tu­ngong P30,000 ka­da bu­wan. Sa ta­ya ng gru­po, ito ang na­ka­sa­sa­pat na sa­hod pa­ra sa isang pa­mil­yang may li­mang myembro.

Alin­su­nod sa kal­ku­la­syon ng Ibon Foun­da­ti­on, kai­la­ngan la­mang ipa­tu­pad ang 30% bu­wis sa mga ku­mi­ki­ta ng P50 mil­yon pa­ta­as pa­ra ma­ka­li­kom ng ipan­da­dag­dag sa swel­do ng mga gu­ro. Ma­ka­kai­pon ang hak­bang na ito nang hang­gang P400 bil­yon ka­da taon, mas ma­ta­as pa sa ti­na­ta­yang P150 bil­yon na ka­kai­la­nga­nin pa­ra sa P10,000/bu­wan dag­dag na swel­do. Ang na­tu­rang hak­bang ay aa­pek­to la­mang sa 38,000 pi­na­ka­ma­ya­ya­mang in­di­bid­wal o 0.04% ng po­pu­la­syon sa ban­sa, ayon pa sa institusyon.