Mga Ka­ti­pu­ne­ro sad­to, mga Pu­lang ha­nga­way su­bong

,

Sa pag­dum­dom sa gi­na­ta­wag nga pag-um­pi­sa sang ar­ma­dong re­bo­lu­syon sang Ka­ti­pu­nan sang 1896, gin­ki­la­la sang mga re­bo­lu­syo­nar­yo ang pag­ha­lad sang kau­ga­li­ngon kag sak­ri­pi­syo sang mga ba­ga­ni­han kag mar­tir sang bag-o nga de­mok­ra­ti­kong re­bo­lu­syon sang pu­mu­lu­yong Pi­li­pi­no sang Agos­to 31. Si­la ang mga bag-o nga Ka­ti­pu­ne­ro nga na­ga­pa­da­yon sa wa­la pa na­ta­pos nga pung­sod­non-de­mok­ra­ti­kong re­bo­lu­syo­n.

Ha­lin sa Cor­dil­le­ra tub­tob sa Min­da­nao, gin­sa­lu­du­han sang bi­log nga re­bo­lu­syo­nar­yong hub­lag ang mga Pu­lang ha­nga­way nga nag­ha­lad sang ka­bu­hi pa­ra sa pu­mu­lu­yo kag ar­ma­dong pag­ba­to.

Gin­ki­la­la sang Ka­ti­pu­nan ng mga Sa­ma­hang Mang­ga­ga­wa sa Cor­dil­le­ra san­day Phil­bert Da­lang, Anto­nio Lica­wen (Ka Hicap), Wilfre­do Alu­ba (Ka Ho­ben), Ma­ri­tess Pa­yang­do (Ka Gi­gi)–mga ma­mu­mu­gon kag ma­la-ma­mu­mu­gon nga nag-a­la­gad sa ha­nga­way sang ban­wa—a­mo man ang iban pa nga Pu­lang ha­nga­way nga nag­ha­lad sang ka­bu­hi sa pag­hi­ma­kas sang mga mi­nor­ya kag pu­mu­lu­yo.

Gin­pa­ha­yag man ni Ba­ya­ni Obre­ro sang Na­tio­nal De­mocra­tic Front-Neg­ros Island nga ang du­go kag sak­ri­pi­syo sang mga mar­tir la­bi nga na­ga­pa­dab­dab sa pag­hi­ma­kas sang mga Neg­ro­sa­non. Pi­na­kau­li­hi di­ri si Mitchel Fat (Ka Epi), nga na­pa­tay sang Agos­to 31. Na­ga­ser­bi si­la nga inspi­ra­syon la­bi pa sa pa­na­hon su­bong nga wa­la sang un­tat ang mga ata­ke, pag­pa­ma­tay kag pag­pa­ma­hug sang mga ahen­te sang es­ta­do la­kip na ang 89 bik­ti­ma sang ekstra­hu­di­syal nga pag­pa­ma­tay sa is­la.

Sa Ang Ka­li­hu­kan, re­bo­lu­syo­nar­yo nga pa­ha­ya­gan pang­ma­sa sang North Central Min­da­nao, gin­dum­dom sang mga re­bo­lu­syo­nar­yong pwer­sa sa re­hi­yon ang 23 mar­tir sa una nga tu­nga sang 2020. La­kip di­ri san­day Rio Amor Yu­son (Ka Li­ma), ka­ta­pu sang Ko­mi­teng Re­hi­yon sang Par­ti­do, Gladys Joy Hi­po­nia (Ka Andi), ka­ta­pu sang Re­hi­yu­nal nga Istap sa Me­di­kal kag iban pa nga na­pa­tay sang Ma­yo sa Gi­ngo­og City.

Gin­ha­tag man sang Re­hi­yu­nal nga Ope­ra­syon sa Ku­mand sang BHB sa Sout­hern Min­da­nao ang pi­na­ka­ma­ta­as nga re­bo­lu­syo­nar­yo nga pag­pa­si­du­ngog kay Prince Wen­del Olofer­nes (Ka Do), Pu­lang ku­man­der kag re­bo­lu­syo­nar­yo nga ar­tis­ta.

Ka­du­ngan si­ni, gin­sa­lu­du­han sang pu­mu­lu­yo si Andrea Ro­sal, anay bi­lang­gong pu­li­ti­kal kag anak sang nag­ta­li­wan nga ta­ga­pa­ma­ba sang Par­ti­do nga si Gre­go­rio Ro­sal (Ka Ro­ger). Na­pa­tay si­ya sa isa ka ina­way sa Broo­ke’s Point, Pa­la­wan, upod san­day Bo­nifacio Mag­ra­mo, Noel Sia­sico, Ro­na Ma­na­lo kag isa pa sang Septyembre 3.

Gi­na­pa­si­dung­gan sang re­bo­lu­syo­nar­yong hub­lag ang mga dung­ga­non nga ko­mu­nis­ta nga san­day Ju­li­us Gi­ron (Ka Nars), Ran­dall Echa­nis, Fi­del Agcaoi­li kag iban pa nga na­ka­mar­ka ang nga­lan sa re­bo­lu­syo­nar­yong ka­say­sa­yan upod ang mga ba­ga­ni­han sang re­bo­lu­syong Pi­li­pi­no.

Mga Ka­ti­pu­ne­ro sad­to, mga Pu­lang ha­nga­way su­bong