Na­ga­pa­da­yon nga in­ter­ben­syon mi­li­tar sang US

,

Upi­syal nga gin­ba­wi ni Du­ter­te ang iya pag­pa­ku­no-ku­no nga iba­su­ra ang Vi­si­ting Forces Agree­ment (VFA) pag­ka­ta­pos ang per­so­nal nga pag­pa­kig-a­tu­bang kay US Secre­tary of Defen­se Lloyd Aus­tin sang Hul­yo 29. Sa amo, upi­syal na nga gi­na­ba­lik ang hil­way nga paggwa-su­lod sang ma­da­mu­an nga nu­me­ro sang mga tro­pa, ka­ga­mi­tan kag ma­ki­nar­ya mi­li­tar sang US sa so­be­ra­nong te­ri­tor­yo sang Pi­li­pi­nas. La­kip sa mga ak­ti­bi­dad nga na­ka­san­dig sa VFA ang gin­ti­ngob nga pag­ha­nas nga Ba­li­ka­tan kag ha­los 300 pa nga ibang ak­ti­bi­dad mi­li­tar.

Ara sa li­kod sang pag­du­so sa VFA kag iban pang ka­sug­ta­nan mi­li­tar sa US ang pag­su­nod ku­no sa 1951 Mu­tu­al Defen­se Tre­aty (MDT) sa tu­nga sang du­ha ka pung­sod. Sa na­ka­li­gad nga pi­to ka de­ka­da, na­ga­pa­bi­lin ang ga­hum sang mi­li­tar sang US sa pung­sod ga­mit ang ba­ngi­an nga ka­sug­ta­nan mi­li­tar nga ini, su­bong man ang VFA, Enhanced Defen­se Coo­pe­ra­ti­on Agree­ment (EDCA) kag Ope­ra­ti­on Pacific Eag­le-Phi­lip­pi­nes (OPE-P). Sa bas­bas sang mga ini la­bi nga na­ga­hu­got ang ope­ra­syu­nal nga kontrol sang US sa Armed Forces of the Phi­lip­pi­nes (AFP).

Sa pa­na­hon nga na­ka­bi­tin ang pag­ba­su­ra sa VFA, wa­la sang un­tat ang pre­sen­sya kag mga ak­ti­bi­dad-mi­li­tar sang US sa pung­sod. Sang Abril, na­ti­ga­yon ang Ba­li­ka­tan sa pi­hak sang pag­re­histro sang im­pek­syon sang Covid-19 sa pung­sod. Gin­ti­ga­yon man sang Hul­yo ang tat­lo-ka-se­ma­na nga eher­si­syong Sa­lak­nib sang 1st Bri­ga­de Com­bat Team. Antes si­ni nag­de­li­ber ang mi­li­tar sang US sang ₱48.5-mil­yon nga ba­lor sang mga ar­mas sa AFP.

Men­ti­na­do man ang lib­re nga pag-o­ku­pa sang mga sul­da­dong Ame­ri­ka­no sa mga pa­si­li­dad mi­li­tar sa in­di-mag­nu­bo sa li­ma ka kam­po sang AFP sa nga­lan sang EDCA. Sa ida­lom sang OPE-P, la­kip ang mga sul­da­dong Ame­ri­ka­no sa nag­da­la sa mga kas­wal­ti nga sul­da­do sang AFP sa nag­bag­sak nga C-130 sa Su­lu. Sam­tang, in­di mag­nu­bo sa tat­lo ka pag­la­yag sa ta­bon sang free­dom of navi­ga­ti­on ope­ra­ti­ons ang gin­hi­mo sang US sa South Chi­na Sea sa unang tu­nga sang 2021.

Sa ma­la­wig nga pa­na­hon, gi­nga­mit sang US ang MDT pa­ra hi­mu­on nga lun­sa­ran ang Pi­li­pi­nas sa pag­du­so sang ga­hum sa Asia-Pacific. Sa bas­bas sang ka­sug­ta­nan nga ini, nag­pa­da­la sang mga Pi­li­pi­no nga sul­da­do sa (sad­to bi­log pa) Ko­rea kag sa Viet­nam pa­ra mag­su­por­ta sa mga ge­rang ag­re­syon sang US ba­tuk sa mga pu­mu­lu­yo nga na­ga­hi­ma­kas pa­ra sa de­mok­ra­sya kag pung­sod­non nga ka­hil­wa­yan. Gi­nga­mit man ang sad­to mga ba­se mi­li­tar sang US sa Pi­li­pi­nas bi­lang lun­su­ran sang mga ge­ra sang US sa Iraq, Iran, Ku­wa­it kag Afgha­nis­tan.

Na­ga­pa­da­yon nga in­ter­ben­syon mi­li­tar sang US