Gutom ug kalisud ilalum sa ECQ

,

Gipaubos na ngadto sa modified enhanced community quarantine (MECQ) ang lockdown sa National Capital Region (NCR), Bataan ug Laguna gikan Agosto 21 hangtud 31 human gipailalum sa duha ka semanang enhanced community quarantine (ECQ), ang pinakaistrikto nga kwarantina. Nakab-ot ang desisyon pinaagi sa “sikretong botohan” sa mga myembro sa Inter-Agency Task Force nga walay gianunsyong mga basihan sa publiko.

Gihimo ang anunsyo pipila ka oras human gitaho sa Department of Health (DOH) ang kapin 14,000 ka bag-ong kaso sa natakdan sa bayrus niadtong Agosto 19. Sa misunod nga adlaw, mikabat sa 17,231 ang natahong bag-ong kaso, pinakadaghan sukad sa pagsugod sa pandemya. Ayha gipahamtang ang duha ka semanang ECQ, nag-abereyds lang sa 9,000 ang natakdan sa bayrus kada adlaw. Matud sa ahensya, halos 24% sa 60,000 ka indibidwal nga na-test ang nagpositibo. Buot pasabot, gamay kaayo ang gina-test niini tungod kay kinahanglang ab-ton sa nasud ang 5% positivity rate sa ihap sa mga gina-test aron masulting igo ang testing niini.

Kapin 1.8 ka milyon na ang naigo sa Covid-19 sa tibuon nasud niadtong Agosto 20. Kapin 10,000 ang nangatakdan kada adlaw sa milabayng siyam ka adlaw, ug gibanabanang mosaka pa kini sa mosunod nga mga semana.

Sa Metro Manila, anaa sa 73% sa mga katre sa ospital alang sa kritikal nga mga kaso ang okupado. Nagamit na usab ang 60% sa mga isolation bed, 67% sa mga ward bed ug 61% sa mga ventilation machine. Imbes nga paspas nga padaghanon ang mga pasilidad aron saluhon ang nagkadaghang kaso, gimando sa IATF sa mga ospital nga ipalabi ang mga katre sa mga pasyenteng adunay laing sakit ngadto sa mga pasyenteng adunay Covid-19. Gipatuman kini bisan walay dugang personel sa mga ospital ug ginapaabaga sa grabeng naghagong mga nars ug duktor.

Apan ang tataw nga pinakahinungdan sa pag-ubos sa istatus sa pagkwarantina ang ginasulti ni Department of Interior and Local Government nga si Gen. Eduardo Año nga wala kunoy pondong pang-ayuda ang gubyerno kung palanaton pa ang ECQ.

Ayha pa niini, gikontra sa daghang negosyante ang planong palanaton ang lockdown. Matud nila, sa karon pa lang daghan na ang nagsirado nga mga negosyo ug siguradong madugangan pa kung palanaton pa ang ECQ. Sa datos sa National Economic Development Authority, ₱150 bilyon ang gakawala kada semana sa pagtunhay sa ECQ. Grabe ang epekto niini sa ekonomiya tungod kay 1/3 niini gilangkuban sa NCR.

Bunga sa serye sa mga lockdown gikan 2020, mikabat na sa 9.2 milyon hangtud 13.5 milyong Pilipino ang nawad-an o kulang sa trabaho tungod sa pandemya. Dugang pa dindi ang gibanabanang duha ka semanan nga ECQ.

Imbes nga pakusgon, labaw pang mitiurok ang sistemang panglawas ug mga mamumuo niini. Matud sa Philippine Nurses Association, mikabat na sa 40% sa mga nars sa nasud ang miluwat sa trabaho sukad niadtong milabayng tuig bunga sa grabeng hago, gamayng sweldo ug walay ayuda sama sa special risk allowance ug active hazard pay gikan sa gubyerno. Adunay 30,000 ka nars ang nagatrabaho sa pribadong sektor ug 13,000 kanila ang kontraktwal. Gikabalak-an nga mas daghan pang nars ang moluwat sa pwesto tungod sa sobrang trabaho ug paghikaw sa ilang mga benepisyo.

Gimakmak usab sa mga magbabalaod ang hilabihan ka gamay nga ₱4.5-bilyong ayuda nga ginapanghinambog ni Año. Subay sa datos gikan sa iPrice, usa ka online data aggregator, ginapakita nga ang NCR ang ikaduha sa adunay pinakataas nga renta sa balay niadtong Abril, sunod sa Singapore. Matud kang Bayan Muna Rep. Carlos Zarate, ang gasto alang sa usa ka bulan sa usa ka tawo sa NCR mokabat sa ₱50,800 ug ₱28,800 kung dili siya nagaabang. Kung tungaon kini sa duha ka semana, ang usa ka indibidwal nanginahanglan og ₱14,000 kada kinsena. Ang alokasyong ₱1,000 kada indibidwal wala man lang mitumbas sa duha ka adlaw sa minimum nga sweldo sa NCR ug mas ubos sa ₱1,058 kada adlaw sa sarang nga sweldo alang sa lima ka tawong pamilya. Bisan og ihatag pa sa gubyerno ang ₱4,000 kada pamilya, dili pa gihapon kini paigo. Subay sa datos sa iPrice, ang usa ka upat-katawong pamilya ang nanginahanglan sa ₱57,600 aron mabuhing disente sulod sa duha ka semana, layo sa maksimum nga mamahimong makuhang ayuda nga ₱4,000.

Taliwala niini, gipahamtang sa rehimen ang restriksyon sa lihok ug pagpamig-ot sa ngalan sa pandemya. Mikabat sa 108,777 ang giaresto sa mga pulis sa NCR tungod sa paglapas sa mga protokol panglawas nag-una sa pang-ekonomiyang mga hinungdan. Gipusil usab sa usa ka tanod ang basurero nga si Eduardo Geñoga niadtong gabii sa Sabado sa Barangay 156 sa Tondo, Manila human gisita tungod sa paglapas sa curfew. Adunay sakit sa panghunahuna si Geñoga.

Gutom ug kalisud ilalum sa ECQ