Isang taon na ang nakalilipas ng maranasan ng mga Mindoreño ang pinakamalaking trahedya sa karagatan nito, ang oil spill noong Pebrero 28,2023. Lumubog ang MT Princess Empress na may kargang 900,000 litro ng langis sa karagatan ng Pola, Oriental Mindoro. Pangunahing dapat managot sa trahedyang ito ang RDC Reield Marine Services at ang charterer ng byahe nitong si Ramon Ang, isa sa pinakamalalaking burgesya kumprador sa Pilipinas na may-ari ng San Miguel Corporation. Umabot ang pagtagas ng langis sa Calapan at sampung bayan ng Oriental Mindoro hanggang sa kalapit pa nitong mga probinsya gaya ng Antique, Marinduque, Palawan, Romblon at Batangas.

Nasa mahigit 38,000 pamilyang mangingisda ang nasalanta ang kabuhayan at nadisloka lalo na sa sektor ng pangisda. Nawalan ng sistemang suporta sa kagalingan at kabuhayan ang maraming pamayanan sa tabing dagat katulad ng pinagkukunan ng malinis na tubig at dagdag na pagkain. Apektado rin ang kabuhayan ng mamamayang nakaasa sa ekoturismo, sa serbisyong transportasyon katulad ng mga tricycle driver, ang kabuhayan ng mga manininda at maliliit na negosyante. Malaki ang pananagutan ni Ramon Ang at ng RDC Reield Marine Services sa pagkawala ng kita ng daan-libong mamamayan at sa pangmatagalang epekto nito sa kalikasan sa isla ng Mindoro at mga karatig probinsya. May pananagutan din ang Philippine Coast Guard at Maritime Industry Authority (MARINA) sa pagpapahintulot sa paglalayag ng MT Princess Empress gayong wala ito sa kondisyon para pumalaot.

Buong sikap na kumilos ang mamamayan ng Oriental Mindoro upang linisin ang dumi na puminsala sa kanilang karagatan. Sama-sama silang kumilos at nagtulungan kasabay ng paglapit sa mga grupo at indibidwal na may kakayahan at kasanayan sa pagtugon sa katulad ng krisis pangkapaligiran upang humingi ng teknikal at materyal na tulong. Humihiyaw ang mamamayan para sa katarungan at kompensasyon.

Buong tapang na giniit ng mamamayan ang kagyat na pagpapanagot sa mga pangunahing responsable sa trahedyang ito. Sa kabila nito, walang naging makabuluhang aksyon ang gubyerno ni Marcos Jr. kaugnay nito. Isang malaking kalokohan ang pag-aalok ng RDC Reield Marine Services ng limos na labing-limang libong piso at ilang pirasong relief packs sa apektadong mamamayan kapalit ng garantiya na hindi sila magsasampa ng kaso laban sa dapat managot. Kaya mistulang bayad sa pananahimik at hindi kompensasyon ang ibinigay ng kumpanya sa mga biktima. Kung kompensasyon ang hahabulin, di hamak na napakalaking kulang ng halagang tinanggap ng mga biktima lalo pa’t aabot ng dekada bago manumbalik ang balanse ng ekolohiya at antas ng produktibidd ng karagatan na sinalanta ng trahedya.
Sa halip na pakinggan ang panawagan ng mamamayan, militarisasyon at pasismo ang tugon ni Marcos Jr. sa mamamayang apektado ng naturang trahedya. Dagdag na kahirapan sa kasalukuyang sadlak na kabuhayan ng mamamayan ang harassment, pagbabanta, red tagging, at pangangampo na isinagawa ng 203rd Bde at PNP-MIMAROPA sa kanilang mga komunidad. Inilunsad ng mga pasistang pwersa ang Retooled Community Support Program Operations (RCSPO) para linlangin ang mamamayan at pahupain ang kanilang sama-samang pagkilos. Malayo pa ang tatahakin ng mamamayan sa pagkakamit ng katarungan sa trahedyang ito.

Dapat na huwag magpatinag at buong sikap na kumilos ang mamamayan ng Oriental Mindoro para igiit at ipaglaban ang katarungan at ang kanilang demokratikong interes at kahilingan. Patuloy na singilin si Ramon Ang, ang RDC Reield Marine Services at ang reaksyunaryong gubyerno sa nararapat na ayuda, mga suportang serbisyo at mga pangmatagalang solusyon para tugunan ang naging pinsala ng oil spill sa kanilang buhay at kabuhayan.

Ang pambansa demokratikong programa na may sosyalistang perspektiba ang tunay na programang lulutas sa problemang pangkabuhayan at pangkalikasan na hatid ng oil spill. Maipapatupad lamang ito sa pagbabagsak ng gubyernong kontrolado ng mga malalaking burgesya kumprador, panginoong maylupa at matataas na burukrata na siyang pangunahing kasabwat ng mga dayuhang monopolyo kapitalista. Walang ibang dapat na sandigan ang mamamayan kundi ang lakas ng armadong pakikibaka at ang kanilang sama-samang pagkilos.