Kasinungalingan ang pahayag ng Department of National Defense (DND) na sa pagpanaw ni Kasamang Jose Maria Sison, nawala ang pinakamalaking balakid sa pagkakamit ng kapayapaan sa Pilipinas. Dapat itakwil ang imbing pakana na dungisan ang pangalan ni Ka Joma at ang dakila’t makatwirang rebolusyon na buong buhay niyang isinulong.

Si Ka Joma ang tagapangulong tagapagtatag ng CPP (MLM) at chief political consultant ng NDFP. Isa siyang dakilang guro at teorista ng Marxismo-Leninismo-Maoismo, rebolusyonaryo, komunista at proletaryong internasyunalista. Sa kanyang pagpanaw, iginagawad ng NDFP-ST at mamamayan ng Timog Katagalugan ang pinakamataas na parangal kay Ka Joma sa kanyang dakilang ambag sa pagpupundar at pagsusulong ng rebolusyong Pilipino.

Pinamunuan ni Ka Joma ang rebolusyong Pilipino sa gitna ng labis na krisis at matinding pasismo sa panahon ng diktadurang US-Marcos hanggang sa bago mahuli at ipiit. Napilitan siyang maging isang political refugee sa The Netherlands dahil sa banta sa kanyang buhay. Kahit sa ibayong dagat, ginabayan niya ang rebolusyon at naglunsad ng gawaing internasyunal upang mamulat, mapakilos at maorganisa ang mamamayan ng mundo laban sa imperyalismo.

Nanguna at lumahok si Ka Joma sa peace talks sa pagitan ng NDFP at GRP. Nanindigan siya, kasama ang iba pang consultant, sa adyenda ng negosasyon hanggang sa tagumpay na mabuo ang The Hague Joint Declaration, mapagkasunduan ang Joint Agreement on Safety and Immunity Guarantees (JASIG) at ang Comprehensive Agreement on Respect for Human Rights and International Humanitarian Law (CARHRIHL), mapagkasunduan ang prinsipyong gagabay sa Comprehensive Agreement on Social and Economic Reforms (CASER) na libreng pamamahagi ng lupa sa mga magsasaka. Sa The Hague Joint Declaration, kinilala na magkapantay ang kapangyarihan (belligerent forces) sa peace talks ang NDFP at GRP at itinakda ang apat na sustantibong adyendang lalamnin ng negosasyon—ang CARHRIHL; panlipunan at pang-ekonomyang reporma; mga pampulitikang reporma, at; paghinto ng labanan at disposisyon ng pwersa. Ang JASIG naman ang nagbibigay proteksyon sa lahat ng mga kalahok sa pakikipagnegosasyong pangkapayapaan. Ang CARHRIHL ang nagtitiyak ng pangangalaga at paggalang sa karapatang tao ng mga sibilyan at pwersang direktang kalahok sa armadong tunggalian. Nilalaman ng CASER ng NDFP ang mga kongkretong hakbangin para lutasin ang kahirapan na ugat ng armadong tunggalian sa bansa. Sa CASER, ipapatupad ang tunay na reporma sa lupa at pagpapaunlad sa kanayunan at pambansang industriyalisasyon na kahilingan ng mamamayang Pilipino para sa kaunlaran at kasaganaan.

Taliwas dito, walang kaseryosohan ang reaksyunaryong gubyerno na kamtin ang kapayapaan sa pamamagitan ng peace talks. Noong rehimeng US-Aquino I, nagdeklara ito ng total war matapos makilala ang mga susing kadre ng CPP na humarap sa negosasyon. Sa kabila ng panunumbalik ng negosasyon sa rehimeng US-Ramos, Estrada at Arroyo tusong minamaniobra ng mga itong pasukuin ang NPA at hindi kilanlin ang mga nauna ng kasunduan napagtibay. Wala namang makabuluhang pagsulong ang negosasyon sa panahon ng rehimeng Aquino II dahil sa panggugulo ng National Security Adviser nito at ng Office of the Presidential Adviser on the Peace Process (OPAPP).

Noong 2016, nag-abot ng kamay si Ka Joma sa dati niyang estudyante na si Rodrigo Duterte na pumuposturang “Kaliwa”, makamasa at sosyalista at nanalong pangulo ng GRP para muling buksan ang peace talks. Ipinakita ng NDFP ang sinseridad nito sa pagtalima sa mga kasunduan subalit tusong ipinatupad ang pakana ng mga ahente ng US at peace saboteurs na sina Lorenzana, Esperon at Año para madiskaril ang negosasyon. At nang makita ni Duterte na bigo siyang ibulid sa kapitulasyon ang rebolusyonaryong kilusan, inilabas na niya ang mga teroristang pangil sa pamamagitan ng Presidential Proclamation 360 at 374 na nagdedeklara ng paghinto ng peace talks at “terorista” ang CPP-NPA. Dagdag pang salik sa pagkabahura ng peace talks ang pagkakatalaga sa retiradong heneral na si Galvez bilang peace adviser. Matapos ito, buong kalupitang inilunsad ni Duterte ang gyera laban sa sambayanan laluna matapos na pagtibayin ang EO#70 at MO#32. Hanggang ngayon, nagbibingi-bingihan ang estado sa panawagan ng bayan na ibalik ang peace talks. Walang plano ang rehimeng Marcos-Duterte para rito. Katunayan, nito lamang Setyembre, nired-tag si Senador Loren Legarda na nakiisa sa panawagang ipagpatuloy ito. Kasabay nito, ipinagpapatuloy nito ang malupit na gyera laban sa sambayanan ng rehimeng US-Duterte.

Palibhasa ang kapayapaang hinahangad ng mga reaksyunaryo ay yaong tulad ng katahimikan ng mga libingan. Ninanais ng GRP na mabulid sa kapitulasyon ang rebolusyonaryong kilusan nang sa gayo’y malayang makapaghari ang imperyalismo, pyudalismo at burukrata kapitalismo. Ito ang marubdob na nilabanan nina Ka Joma sa mesa ng peace talks. Hangad niya, kasama ang sambayanang Pilipino, na kamtin ang makatarungang kapayapaang nakabatay sa hustisyang panlipunan.

Hindi kayang dungisan ng mga pasista at reaksyunaryo ang pangalan ni Ka Joma at ng buong rebolusyonaryong kilusan. Batid ng mamamayang Pilipino ang dalisay na hangarin ng rebolusyon. Pinatunayan ito ng pagmamahal ng masang Pilipino sa CPP-NPA-NDFP kung kaya’t nakapanatili, nakapagpatatag at nakapagpalakas ito hanggang lagpas limang dekada. Patuloy itong lalawak at lalakas habang nabubulok ang sistemang malakolonyal at malapyudal na lipunang Pilipino.

Makakaasa ang buong sambayanan, si Ka Joma at iba pang rebolusyonaryong martir na magpapatuloy ang rebolusyon. Determinado at nakahandang ipagpatuloy ng mga kasama ang pakikibaka hanggang makamit ang tunay at pangmatagalang kapayapaang nakabatay sa hustisyang panlipunan! Mananatiling buhay at naglalagablab ang komunistang diwa ni Ka Joma sa puso at isip ng bawat rebolusyonaryong Pilipino.###