Ka Maria Malaya
Tigpamaba
NDFP-NEMR

Nakighiusa ang National Democratic Front of the Philippines-North Eastern Mindanao Region (NDFP-NEMR) ug tibuok rebolusyonaryong kalihukan sa rehiyon sa kasubo sa katawhan sa Surigao del Sur, ilabina ang katawhang hinikawan ug dinaugdaug, sa pagkamatay sa minahal nga obispo, Msgr. Ireneo Amantillo, CSsR, D.D. Taas nga pulang pagsaludo ang ipadangat sa rebolusyonaryong kalihukan sa tibuok rehiyon sa usa ka tawong simbahan nga matinud-anong nag-alagad sa katawhan sa Surigao del Sur.

Nahimong obispo si Msgr. Amantillo sa Dayosis sa Tandag niadtong 1978 panahon sa bangis nga martial law sa diktaduryang Marcos ug nagpadayon hangtud 2001. Sulod sa iyang pagka-obispo iyang gipanalipdan ang katungod sa kabus, hinikawan, dinaugdaug, pinahimuslan ug nakigbisog nga katawhan sa Surigao del Sur.

Ubos kaniya epektibong gipatuman sa Dayosis ang mga dokumento sa Roma Vatican II Roma Plenary Council of the Philippines (PCP) II sa simbahang Katoliko nga nagpakaylap sa Gamay’ng Kristyanong Katilingban (GKK). Ang mga katekista, kaabag ug tibuok layko sa Dayosis puno sa kasibot nga nilihok pag-uban ug pagtabang sa ilang isig-ka-ingon ilabina ang mga kabus ug walay gahum. Ang Dayosis sa Tandag kauban sa pakigbisog sa katawhan sa probinsya alang sa ilang interes pinaagi sa pagpakusog ug pagpalig-on sa nagkalainlaing mga apostolates sa dayosis nga naghatag og serbisyo sa katawhan niini. Pipila sa serbisyong gihatag mao ang edukasyon, panglawas ug panginabuhian, ilabina ngadto sa Lumad ug mag-uuma. Daku ang papel sa dayosis sa Tandag sa pagkatukod ug pagpalig-on sa mga progresibong organisasyon sa batakang masa nga nibarug alang sa ilang interes. Kini ang naghimo sa Dayosis sa Tandag nga tinuod nga Simbahan sa Kabus.

Maisogon siyang nibarug alang sa katungod sa katawhan sa Surigao del Sur, nitabang sa paghiusa kanila aron makaangkon og kusog aron pakigbisogan ang ilang mga katungod. Dili malimtan sa katawhan sa Surigao del Sur ang pag-adto sa Obispo ngadto sa mga komunidad, sa pakig-istorya sa mga biktima sa kalapasan ug paghatag kanila og kadangpan ug hinabang. Labaw sa tanan ang Diocesan Pastoral Center sa Tandag ug mga parokya sa dayosis ang nag-unang dangpanan sa mga biktima sa militarisasyon, pagpangpatay, pagtortyur, pagpanghasi, pugos nga pagpamakwit ug daghan pang uban nga mga kalapasan sa tawhanong katungod ubos sa dikataduryang Marcos ug misunod nga mga rehimeng Cory Aquino, Fidel Ramos ug Joseph Estrada. Nahibalo ang katawhan nga dili sila kanus-a man isalikway sa ilang obispo.

Kanunay nila madumduman ang pakig-uban kanila ni Bishop Amantillo sa pagsaulog sa Internasyunal nga Adlaw sa Tawhanong Katungod matag Disyembre 10 nga iyang adlaw’ng natawhan. Kanunay siyang naggahin og panahon gikan sa iyang espesyal nga adlaw, namulong, nihatag sa suporta ug nisinggit uban sa katawhan sa pagrespeto sa tawhanong katungod.

Daku ang respeto sa CPP-NPA-NDF sa probinsya kang Bishop Amantillo. Matinud-anon kining nag-alagad sa katawhan sa Surigao del Sur ug nahiusa niya ang mga tumutuo sa dayosis sa pag-alagad ug pagsagop sa kawsa sa mga linupigan atubang sa grabeng pagpamig-ot ug kabangis sa mersenaryong militar. Iyang gihatag ang iyang suporta sa kapariang progresibo nga nakig-uban sa pakigbisog sa katawhan ug giatake sa mga reaksyunaryong rehimen. Girespeto niini ang prinsipyo sa iyang kaparian ug mga lumilihok, nibarug kanila sa ilang pakigbisog alang sa kaayuhan sa mabagang katawhan bisan sa ilang pagkapreso, taliwala sa mga pasangil ug pagpangdaut. Girespeto niya ang desisyon sa usa sa iyang pari nga si Fr. Frank Navarro sa dihang nisampa kini sa Bagong Hukbong Bayan (BHB) ug gisabot nga ang maong lakang gihimo tungod sa kagustuhan niining moalagad sa katawhan pinaagi sa armadong pakigbisog.

Mahigugmaon sa kalinaw si Bishop Amantillo. Giabli niini ang pultahan sa simbahang Katoliko alang sa panaghisgut sa kalinaw ubos sa administrasyong Cory Aquino nga nagsilbing tigpatunga sa duha ka managbanging partido. Bisan og wala magmalampuson ang maong panaghisgut, nilihok gihapon siya sa pagduso sa panaghisgut sa kalinaw sa mosunod nga mga rehimeng Ramos ug Estrada. Gipakaylap sa dayosis ang mga kasabutang Joint Declaration for Safety and Immunity Gurantees (JASIG), Comprehensive Agreement on Respect for Human Rights and the International Humanitarian Law (CARHRIHL) ug uban mga nakab-ot nga kasabutan. Nahimo siyang usa sa tigpasayon sa pagbuhi sa mga prisoners of war sa Bagong Hukbong Bayan ug walay pagduhaduha nga nisaka sa bukid ug nakighisgut sa mga representante sa CPP-NPA-NDF sa probinsya.

Tigdepensa sa kinaiyahan si Bishop Amantillo. Iyang gipalihok ang tibuok Dayosis sa Tandag alang sa paghatag og edukasyon kabahin sa kadaut nga dala sa mapahimuslanon nga Mining Act of 1995. Diha kaniya nagsugod ang pagpanguna sa tibuok dayosis sa pagbatok sa dinagkung pagmina nga miguba sa kabukiran ug kinaiyahan sa probinsya.

Sa iyang pagretiro padayon gihapon siya sa paghatag og tabang sa katawhan sa Surigao del Sur, paghatag kanila og kalig-on ug pagsuporta sa ilang gipakigbisogan.

Ang iyang kinabuhi bililhon ug angayan nga sundon sa tanan tumutuo ilabina sa panahon sa kabangis sa estado sama sa kasamtangan.