Ita nga eleksyon 2022, rymimrimbaw ti paksyon dagiti dinastiya ti Marcos ken Duterte, saan a gapu ta dagitoy ti kayat ti umili, nu di ket gapu ta iggem da ti poder, kadakkellan a kinabaknang, rekurso ken makinarya a panggatang ti botos, pangallilaw ken pammutbuteng iti umili. Tengngel da ti COMELEC ken ti kompyuterisado a sistema ti panagbilang ti botos, a manamnama a mangsaur iti resulta ti eleksyon pabor kadakuada. Kabaelan da nga agbayad ti pinullo a ribo a mahakot da a tao kadagiti political rally, ti minilmilyon a pondo para kadagiti political ads ken trolls iti social media a mangisaksaknap iti fake news ken disimpormasyon tapno pabangluen ti bagbagi da. Laklakaen da met a bayadan dagiti peke a surbey a mangipabpablaak ti kaaduan a botos da. Dakkel met a bentahe ti paksyon Marcos-Duterte ti kontrol da iti AFP-PNP ken NTF-ELCAC a maar-aramat iti pananglipit ken red-tagging kadagiti progresibo a partylist, kandidato ken demokratiko a timpuyog ti umili nga agkamkampanya kontra kadakuada.

Ditoy Ilocos, kas ti dati, aw-awiten dagiti pulitikal a dinastiya ti Ortega iti La Union, Singson iti llocos Sur ken Marcos iti Ilocos Norte ti tandem a Marcos-Duterte. Dagitoy a pulitikal a dinastiya, a maibilang kadagiti kabayagan a dinastiya iti Pilipinas ket mangitantandudo ti napeklan a reaksyunaryo a pulitika ti panaggatang ti botos, warlordismo ken panangipakat ti pasismo tapno aglayon da iti turay.

Kalatakan a langa ti panaggatang ti botos ti umili ken kinapudno dagiti lokal nga upisyales iti gobyerno iti Ilocos ket ti panangaramat iti pondo ti RA 7171 tapno agpabanglo. Umannurot iti panggep dagiti Singson, Ortega ken Marcos iti panangputar ken panangiduron iti daytoy a linteg, kadawyan a marukruk-at ti dadakkel a pondo ti RA 7171 iti panawen ti panagsasagana para iti eleksyon. Isu a pagiinnagawan dagiti pulitiko daytoy a pondo, a ti banag na ket saan a dumandanon kadagiti mannalon ti tabako a rumbeng a pagserbian na.

Babaen met ti NTF-ELCAC, dagiti dinastiya nga agtuturay iti locos ket nairut a makibinbinnadang ken napinget nga agipatpatungpal iti gera a kontra-insurhensiya, nga iti aktwal ket panangtelled iti demokratiko a dangadang ti umili ken mangpatpatay iti karbengan-tao. Kas ita a panagkakampanya para iti eleksyon 2022, iparparangarang ti AFP-PNP ken NTF-ELCAC a nakadestino iti Ilocos ti kinamauyong da nga agipaspaskil kadagiti poster a manginagnagan kadagiti lider dagiti progresibo a timpuyog ti umili ken partylist kas “rekruter ti NPA” ken mangpatpatignay iti masa tapno ag-rali kontra kadagitoy nga “NPA rekruter.” Dinadangkok nga aramid nga ita a panawen ti panagkakampanya, sarsarungkaran ken butbutngen dagiti intel assets da dagiti kampanyador dagiti maka-umili a kandidato ken partylist. Todo-larga ti kampanya da iti “panagpasuko,” a ti kaadwan ket inosente a sibilyan, tapno laeng maibulsa dagiti minilyon a pondo a para kadagiti “NPA surrenderees.”

Pinalubosan dagiti agtuturay a dinastiya ti locos dagiti yunit ti AFP nga agkampo kadagiti tengnga ti komunidad iti locos tapno agserbi a gwardiya dagiti kapitalista a kumpanyaa pakaibilangan ti Philip Morris-Fortune Tobacco Corp., kasta met dagiti kumpanya ti enerhiya kas ti Pan Pacific Power Phils, Philnewriver, Team PH Renewable Energy, Sta. Clara Power Corp, Hedcor, North Luzon Renewable Energy Corporation, ti SATRAP a kukua ni Chavit Singson, ken ti Cordillera Exploration Inc. nga agpalpalawa iti panagminas iti locos Sur. Iti tulong ti NCIP, tuloy-tuloy ti operasyon ken panagpalawa dagitoy a kumpanya a mangrabrabsut kadagiti natural a rekurso ken ansestral a daga ti umili ken nailian a minorya iti rehiyon. Dakkel ti maketkettab dagiti Marcos ken dagiti agtuturay a dinastiya iti locos kadagiti kontrata kadagitoy a makadidigra a proyekto.

Dagiti pulitikal a dinastiya iti Ilocos ket tinagibi ti rehimen US-Marcos. Kinonsolida ni Marcos ti loyalty dagitoy babaen ti panangpapigsa ti warlordismo tapno pwersaen ti umili nga agbotos ken igalut iti pulitikal a kampo da. Binuyatan na dagitoy ti pondo, bingay kadagiti kontrata dagiti impraistruktura ti “Bagong Lipunan,” ken adu a pribilehiyo. Dagiti Ortega ken Singson ket nagbusbussog kadagiti dadakkel a bingay iti tinakaw a kinabaknang dagiti Marcos. Ita nga eleksyon, ni Chavit Singson ket maysa kadagiti napinget a propagandista dagiti Marcos a mangiruprupir iti inuulbod a “pammadakes laeng” dagiti nagbasolan dagiti Marcos. Iti bangir na, dagiti Marcos ket nagtaltalinaed iti turay ken nagpabpabaknang babaen ti nairut a panangsappuyot dagiti dinastiya iti Ilocos kadakuada ken ti nagulib a panangguyod ti “loyalty” dagiti umili nga Ilokano.

Bayat nga agtultuloy nga agpabpabaknang dagiti Marcos, Ortega ken Singson iti panangkonkonsolida da iti Solid North, ti panagbiag dagiti umili nga llokano ket agtultuloy met nga agsusuwek. Nu usto a makuenta dagiti naparang ken nakalemmeng a kinabaknang da, dagiti Marcos ti kabaknangan a pamilya iti Pilipinas. Kabayatan na, ti mayorya nga umili iti “balwarte” da nga rehiyon llocos ket kabilang iti nasurok 99% nga umili a Pilipino nga agrigrigat ken magungundawayan.

Ti kaadwan kadagiti mannalon ditoy Ilocos ket agtaltalinaed a nakaigalut kadagiti parikut a gubuay ti kinaawan bukod a daga a sukayen, iti kumarkaro a pannakagungundaway kadagiti komersyante-usurero, iti pannakakurakot ti bilyones a pondo a tubbog ti produksyon da iti tabako, ti kinakirang ti irigasyon ken dadduma pay a serbisyo iti agrikultura. Dagiti mangngalap ket maaw-awanan pagbiagan gapu iti panangag-agaw dagiti monopolyo kapitalista a pakaibilangan ti China ken US kadagiti rekurso iti kabaybayan. Dagiti mangmangged ket agan-anus iti abereyds a P200-P300 nga inaldaw a pastrek, kababaan a minimum wage iti intero a pagilyan, kasta met dagiti drayber ken dadduma pay a mala-mangmangged ket saan a makasapul uray inkapat iti gatad ti inaldaw-aldaw a kasapulan da. Dagiti tribu ti nailian a minorya iti rehiyon ket marabrabsutan ti ansestral a daga a pagbiagan da gapu kadagiti nakaad-adu a maipaspasdek a proyekto ken tuloy-tuloy a panagpalawa dagiti dadakkel a kapitalista a kumpanya iti negosyo da iti enerhiya.

Awan ti inaramid dagiti dinastiya nga agturay iti Ilocos kadagitoy a nadadagsen parikut ti kaadwan nga umili nga llokano nu di ket sitatallugod nga ipatpatungpal da dagiti neoliberal a patakaran dagiti rehimen a nagserbian da manipud iti rehimen Marcos agingga itiagdamaa rehimen Duterte a mangpatpatalinaed ti monopolyo ti daga dagiti apo’t daga, ti monopolyo ti tabako dagiti kumpanya, ti nalablabes nga importasyon kadagiti basaran nga agrikultural a produkto, ti pannakaagaw dagiti ansestral a daga ken rekurso iti kabaybayan. Dagitoy nga agturay a dinastiya iti Ilocos ket appo’t daga ken dadakkel a burges kumprador a kakumplot dagiti kapitalista a kumpanya ti tabako ken negosyo iti enerhiya.

Aramiden amin ni Duterte tapno maipatugaw ni Marcos Jr ken ti anak na tapno maabswelto kadagiti krimen na iti panaglabsing iti karbengan-tao, korapsyon ken panangilako iti soberanya ti Pilipinas iti imperyalista a China ken US. Aramiden met amin dagiti Marcos tapno agsubli da iti Malacafiang tapno salakniban dagiti tinakaw daa kinabaknang ken ad-adda pay nga agpabaknang. Ti Solid North ti makinarya ti rehimen Duterte iti Northern Luzon tapno sumukat iti poder da Bongbong Marcos ken Sara Duterte a mangilayon iti tiranya, pasismo, korapsyon, ken kinaaso-aso kadagiti imperyalista tapno ad-adda pay nga agpabaknang da.

Manipud sipud, saan nga ikut dagiti Marcos ti loyalty ti sibubukel nga umili nga Ilokano. Ita nga eleksyon, mapanpaneknekan manen ti kinaubbaw ti Solid North gapu ta adu nga llokano ti siririing ken agpukpukkaw nga awan ti Solid North ken kumarkarit iti alyansa a Marcos-Duterte ken agbawbaw-ing kadagiti partido a mangitantandudo iti makaumili nga adyenda. Iti kaanuman, saan a malipatan dagiti umili nga llokano dagiti kinadangkes a napasaran da iti panawen ti diktadura a Marcos kas ti masaker iti Bangui, Ilocos Norte, dagiti panangpuor dagiti pasista a tropa ni Marcos kadagiti komunidad, dagiti panagsalbeyds ken adu pay a panaglabsing ti karbengan-tao.

Dagiti dinastiya a Marcos ken Duterte ket saan a rumbeng nga aglayon iti turay. Aniaman a panangbura da iti pakasaritaan, napadas ti umili a Pilipino ti kakaruan a kinarigat ken kinaulpit iti sidong dagitoy a dinastiya. Ken kas iti lalaunen ti sentro iti plataporma da, nalawag ken awan dudua nga ituloy ni Marcos Jr. ken Sara Duterte ti programa ni Rodrigo Duterte a nadara a kontra-rebolusyonaryo ken kontra-umili a gera, ti liberalisasyon iti ekonomiya nga ad-adda a mangitunda ti tuloy-tuloy a panagngato ti buwis, ti presyo ti langis ken amin a gagatangen ken gastos iti produksyon. Isu a namnamaen ti umili, a nu agballigi ti paksyon a Marcos-Duterte ita nga eleksyon, ad-adda a mairareb iti kinarigat ken pannakaidadanes ti umili a Pilipino.

Ti Solid North ket sadiri ti dinastiya dagiti mananggundaway a dasig ti dadakkel a burges kumprador ken apo’t daga iti Ilocos ken Northern Luzon. Ti Solid North ti langa ti burukrata kapitalismo kadagitoy a rehiyon. Daytoy tisistemati panangimaton iti gubyerno tapno agpabaknang, a pagramramutan ti amin a kunniber iti burukrasya. Babaen ti burukrata kapitalismo, mapatpatibker ti pyudal a panagari ken panagpabaknang dagiti apo’t daga, dagiti dadakkel a burges kumprador ken dagiti imperyalista.

Ita nga eleksyon, ti dangadang ti umili nga llokano ket ti panagrebbek iti bugas ti Solid North a makinarya_ ti pasista ken kunniber a paksyon ti Marcos-Duterte. Marebbek ti Solid North babaen ti mapangngeddeng a panangilaksid ti umili nga llokano iti patronahe kadagiti pulitikal a dinastiya iti Ilocos.

Awan dudua a marebbek ti Solid North. Nu dagiti pulitikal a dinastiya iti Ilocos ket adaan ti sadiri a Solid North, dagiti rebolusyonaryo a pwersa ti kaadwan a masa a mannalon, mangngalap, mangmangged ken dadduma pay a nakurapay, karaman dagiti makintengnga a dasig ket addaan met ti solido a nagkaykaysa a prente iti salinong ti National Democratic Front. Addaan da met ti armado a puwersa — ti New People’s Army a pudno a mangilablaban kadagiti karbengan da. Ti met Communist Party of the Philippines ti pulitikal a partido daa pudpudno a mangitantandudo iti interes da. Kasapulan nga ad-adda pay a palawaen ken patibkeren daytoy a nagkaykaysa a prente tapno naan-anay a marebbek ti Solid North.

Ti dangadang ti umili nga llokano kontra iti pulitikal a dinastiya ken warlordismo ket paset ti nailian-demokratiko a dangadang ti umili a Pilipino. Daytoy ket gubat ti umili tapno rebbeken ti pyudalismo, imperyalismo ken burukrata kapitalismo ken ibangon ti pampulitika a bileg ken demokratiko a gubyerno da. Bayat nga pangig- iggeman tayo nga uray siasino kadagiti pulitikal a partido ti mangabak ita nga eleksyon ket saan a marisut ti krisis ti malakolonyal ken malapyudal a gimong, nasken nga ipanawagan ken iduron dagiti nailian demokratiko a programati umili iti uneg ti reaksyunaryo a burukrasya, irupir dagiti karbengan ken dagiti napapateg areporma a mangep-ep iti sagsagabaen a kinarigat ken pannakaidadanes iti sidong tiagdama a bulok a sistema ti gimong.

Ita nga eleksyon 2022, ti panawagan ti NDF iti umili nga llokano ket kasapulan a natibker a tumakder laban iti allilaw ken tiranya. Rebbeken ti bugas ti Solid North! Saan a palubosan nga aglayon iti turay dagiti dinastiya a Marcos-Duterte! Irupir ti karbengan iti nawaya a panagkampanya_ ita nga eleksyon! Labanan ti red-tagging, harassment ken peke a panagpasuko tapno iduron dagiti adyenda para iti pagimbagan dagiti mannalon, mangngalap, mangmangged, nailian a minorya ken amin a marigrigat ken maidadanes. #