Aa­bot sa 1,000 re­si­den­te mu­la sa wa­long ba­ra­ngay sa Ca­wa­yan, Mas­ba­te ang nag­protesta sa ha­rap ng mu­ni­sip­yo noong Hun­yo 3-8. Ki­nun­de­na ni­la ang ma­tin­ding mi­li­ta­ri­sa­syon at igi­ni­it na pa­la­ya­sin ang mga sun­da­lo ng 2nd IB na umo­ku­pa sa ka­ni­lang mga ko­mu­ni­dad mu­la pa Ma­yo 20.

Ayon sa Ki­lu­sang Mag­bu­bu­kid ng Mas­ba­te (KMM), du­ma­ra­mi ang bi­lang ng pag­la­bag ng 2nd IB sa ka­ra­pa­tang-tao at pag­wa­sak sa ka­bu­ha­yan ng mga mag­sa­sa­ka.

Noong Ma­yo 22, sa­pi­li­tang pi­na­sok ng mga ele­men­to ng 2nd IB ang ka­ba­ha­yan at bi­nug­bog ang mga m­yem­bro ng KMM. Ni­na­kaw din ang P12,400 ipon ni Ro­se­ma­rie Ere­ro, myembro ng KMM, at sa­pi­li­tang ina­res­to ang kan­yang ka­pa­tid na si Ni­lo Ere­ro Jr.. Di­nu­kot at pwer­sa­hang pi­nagtra­ba­ho din ang mga mag­sa­sa­kang si­na Da­ni­lo Lan­dao, Arnel Pu­nay, Jova­nie Impas, Bobby Bay­ba­yon, Ondo Ron­di­na, Tong-tong Pia­nar, Ti­ting De­los Re­yes, Ondoy Pia­nar at Boy-boy Sa­re.

Bu­kod di­to, 11 mag­sa­sa­ka ang pi­lit na pi­nag­gi­ya sa ope­ra­syo­n. Pi­nag­ban­ta­an ding pa­pa­ta­yin ang da­ting ba­ra­ngay ka­ga­wad na si Da­ni­lo Cu­nel at pi­nag­ba­wa­lan ang mga re­si­den­te ng Ba­ra­ngay Da­li­pe na mag­la­bas-ma­sok sa ka­ni­lang ba­ra­ngay.

Ang mga ka­song ito ay dag­dag sa ma­ha­bang lis­ta­han ng mga kri­men ng 2nd IB sa ma­ma­ma­yan ng Bi­col. Mu­la sa mga ka­ru­mal-du­mal na pag­pa­tay hang­gang sa pa­nu­nu­li­san, nag­ha­sik ng te­ror ang ber­du­gong ba­tal­yon na ito sa Mas­ba­te at Albay ni­tong nag­da­ang ma­hi­git sam­pung taon. Pi­na­mu­mu­nu­an ito nga­yon ni Lt. Col. John Oliver F. Ga­bun at na­ka­ba­se sa Ba­ra­ngay Baco­lod, Mi­lag­ros, Mas­ba­te.

Ma­ma­ma­tay-tao

Mu­la 2010, di ba­ba­ba sa 41 ang nai­ta­lang si­bil­yang bik­ti­ma ng pa­ma­mas­lang ng 2nd IB, at anim ang bik­ti­ma ng bi­gong pag­pa­tay. Ha­los la­hat sa mga bik­ti­ma ay bi­nan­sa­gang mga myembro o ta­ga­su­por­ta ng re­bo­lu­syo­nar­yong ki­lu­san. Da­la­wam­pu sa mga pa­ma­mas­lang ang na­ga­nap sa Mas­ba­te sa loob ng nag­da­ang hu­ling tat­long taon.

Tam­pok sa mga kri­men ng 2nd IB sa Mas­ba­te ang pag­pa­tay sa da­la­wang ba­ta at ka­ni­lang lo­la noong Abril 2017. Wa­lang ha­bas na pi­na­pu­tu­kan ng mga sun­da­lo, sa pa­mu­mu­no ni Lt. Kar­li­to John Ca­bil­lo, ang ba­hay ng mga bik­ti­ma sa Ba­ra­ngay Pa­nan-a­wan, Ca­wa­yan, Mas­ba­te. Na­ma­tay si Li­ta Vil­la­mor Pe­pi­to, 70, at ang mag­ka­pa­tid na Re­den at Rechil­len Lu­na, 9 at 11 taong gu­lang. Su­ga­tan na­man ang asa­wa ni Pe­pi­to na si Pao­ling.

Noong 2018, mu­la Agos­to 26-Set­yembre 7, pi­tong si­bil­yan ang pi­na­tay ng mga ber­du­go. Li­ma sa mga bik­ti­ma ay mga re­si­den­te ng mag­ka­ka­ta­bing ba­ra­ngay sa mga ba­yan ng San Jacin­to, San Fer­nan­do at Mon­re­al. Ilang ka­ba­ha­yan din ang si­nu­nog ng mga sun­da­lo.

Ka­ru­mal-du­mal na mga pag­pa­tay din ang isi­na­ga­wa ng 2nd IB sa Albay nang na­ka­des­ti­no pa ito sa pru­bin­sya mu­la 2006-2016. Da­la­wa sa mga bik­ti­ma ni­to ang pi­nu­gu­tan ng ulo, isa ang si­nu­nog at isa pa ay ni­las­la­san ng leeg. Da­la­wang ma­sa­ker ang isi­na­ga­wa ni­to sa pru­bin­sya.

Ma­na­na­la­kay ng ka­ba­ta­an

Hin­di lig­tas ang mga ba­ta at ka­ba­ta­an sa sa­mutsa­ring kri­men ng ber­du­gong ba­tal­yon. Ma­li­ban sa mag­ka­pa­tid na Lu­na, da­la­wa ring ka­ba­ta­an ang bik­ti­ma ng pa­ma­ma­ril ng 2nd IB sa Pio­du­ran, Albay noong Abril 2012. Isa ang na­ma­tay at isa pa ang su­ga­tan nang pa­pu­tu­kan si­la ng mga sun­da­lo. Da­da­lo la­mang sa sa­ya­wan ang mag­kai­bi­gan.

Nang mi­na­sa­ker ng 2nd IB ang pa­mil­yang Lo­ti­no sa Da­ra­ga, Albay noong Oktub­re 2010, isa sa mga bik­ti­ma ay me­nor de edad, ha­bang ma­tin­ding ta­kot na­man ang ini­wan ng mga ber­du­go sa tat­long ba­tang na­ka­lig­tas sa pa­ma­mas­lang.

Sa mga ba­ra­ngay na inoo­ku­pa ng 2nd IB, gi­na­ga­mit ni­la ang mga ba­ta bi­lang mga pa­nang­ga­lang. Sa Gui­no­ba­tan, Albay, naiu­lat ang mga ka­so kung saan mga me­nor-de-e­dad ang gi­na­ga­wang gi­ya ng mga sun­da­lo sa ka­ni­lang operasyon.

Tu­li­san

Sa Ba­ra­ngay San Jo­se sa Uson, Mas­ba­te, ma­ta­pos pag­na­ka­wan ang mga re­si­den­te noong Set­yembre 2017, mu­ling na­ngu­lim­bat ang mga sun­da­lo noong Agos­to 2018 ng mga ala­gang ha­yop, ka­ga­mi­tan at pe­ra ng ilang re­si­den­te.

Sa Ba­ra­ngay Ta­li­say sa San Fer­nan­do, Mas­ba­te, tat­long ulit na­mang pi­nag­na­ka­wan ng mga sun­da­lo ang taum­bar­yo noong Ma­yo 2018. Pi­na­mu­nu­an mis­mo ni Lt. Col. Ga­bun ang kri­men. Sa­pi­li­tan ni­yang pi­na­da­lo ang mga re­si­den­te sa isang pag­pu­pu­long, ha­bang ni­li­li­mas ng kan­yang mga tau­han ang mga ari-a­ri­an ng taum­bar­yo. Ka­bi­lang sa iniu­lat ng mga re­si­den­te na ki­nu­ha ng 2nd IB ang wa­long bang­kang pa­ngis­da at mga lam­bat, bi­gas, puu-pu­ong ala­gang ha­yop, li­mang ge­ne­ra­tor at mga ga­mit sa pag­sa­sa­ka. Isang araw ba­go ni­to, apat na mo­tor­sik­lo din ang ti­na­ngay ng mga sun­da­lo. Hin­di ba­ba­ba sa 35 ang bik­ti­ma sa 12 ka­so ng pag­na­na­kaw ng 2nd IB.

Ta­la­mak ang pa­nu­nu­li­san ng 2nd IB ka­hit noong na­ka­des­ti­no pa ito sa Albay. Ban­tog ang mga de­tatsment ni­to bi­lang mga pa­si­mu­no ng hol­da­pan. Isi­na­sa­ma ng mga sun­da­lo sa ka­ni­lang pa­nu­nu­li­san ang mga rek­rut sa Ba­ra­ngay Intel­li­gence Net­work, at pa­ngu­na­hing ti­na­tar­get ang mga pang­git­nang pwer­sa na pi­nag­bi­bin­ta­ngang su­mu­su­por­ta sa re­bo­lu­syo­nar­yong ki­lu­san. May nai­ta­la ring isang ka­so ng pang­ga­ga­ha­sa ang mga hol­da­per ng 2nd IB.

Li­ga­lig sa mga ko­mu­ni­dad

Sa mga ba­ra­ngay na inoo­ku­pa ng 2nd IB, sa­pi­li­tang pi­na­pagtra­ba­ho ang mga re­si­den­te upang mag­ta­yo ng mga ku­bo ng mi­li­tar, pi­nag­gu-gwardya at pi­na­pag-ron­da. La­ga­nap din ang pa­na­na­kot at pag­ba­ban­ta sa mga pi­nag­su­sus­pet­sa­hang myembro o ta­ga­su­por­ta ng re­bo­lu­syo­nar­yong ki­lu­san.

Mu­la 2010-2015, ino­ku­pa at ni­li­ga­lig ng mga ope­ra­syong “peace and deve­lop­ment” ng 2nd IB ang mga ba­ra­ngay sa ika­la­wa at ikat­long distri­to ng Albay. Sa Mas­ba­te, ma­tin­di ang mga kri­men ni­to sa ma­ma­ma­yan sa una at ika­la­wang distri­to.

Dag­dag pa sa mga naiu­lat na ka­so ni­to ang ili­gal na de­ten­syon at pag-a­res­to sa 39 si­bil­yan, li­mang bik­ti­ma ng tortyur at pa­na­na­kit, at pang­gi­gi­pit sa wa­long si­bil­yan.

Unang na­des­ti­no ang 2nd IB sa Bicol noong 1986, at nag­pa­li­pat- li­pat sa mga pru­bin­sya ng re­hi­yon. Ma­ka­ra­ang su­mai­la­lim sa “mu­ling-pag­sa­sa­nay” noong 2006, tu­min­di ang mga ka­buk­tu­tan ng ba­tal­yon nang ili­pat ito mu­la Sor­so­gon pa­tu­ngong Albay. Di­to ipi­na­tu­pad ng 2nd IB ang bru­tal na mga kam­pan­yang Oplan Ban­tay La­ya 1 at 2 hang­gang Oplan Ba­ya­ni­han. Ini­li­pat na­man sa Mas­ba­te ang mga ber­du­go noong 2016 at doon ipi­nag­pa­pa­tu­loy ang ka­ni­lang mga kri­men.