Labaw pang gibutyag sa pandemyang Covid-19 ang atrasadong kinaiya sa agrikultura sa Pilipinas. Ang mga paghunong sa produksyong agrikultural sa tibuok kalibutan tungod sa mga lockdown, kwarantina ug restriksyon sa transportasyon nagpagrabe sa krisis sa lokal nga sektor sa agrikultura nga nahikot sa langyawng mga gamit sa produksyon ug nakapunting sa eksport. Nakatakdang mograbe ang krisis sa pagkaon nga gibunga sa deka-dekada na nga liberalisasyon sa agrikultura, monopolisadong kontrol sa yuta ug kawalay suporta sa gagmayng mag-uuma.

Usa ka dagway sa pagka-atrasado sa lokal nga agrikultura ang kawad-on sa batakang mga industriya nga nakapunting sa pagmanupaktura sa mga gamit sa produksyon sa sektor. Lakip dinhi ang kawad-on sa katakus nga magmanukpaktura sa haum nga abono ug limitadong paggamit niini sa mga humayan, maisan ug gulayan. Sa abereyds, ang lokal nga mga mag-uuma nagagamit lamang og 157 kilong abono kada ektarya sa maugmad nga yuta kada tuig. Labing ubos kini kumpara sa rekord sa Vietnam nga 429.8 kilo.

Hilabihan ka mahal sa mga abono sa Pilipinas relatibo sa pangkalibutang mga presyo. Ang abereyds nga presyo sa urea, kasagarang abono nga ginagamit sa mga Pilipinong mag-uuma, nagkantidad og ₱1,030 kada 50-kilong sako niadtong Hunyo. Kapin doble kini sa abereyds nga kalibutanong presyo nga ₱505/sako sa parehong bulan. Ang presyo sa uban pang nag-unang tipo sa abono lakip ang complete NPK (₱1,072), ammonium sulfate (₱586), ammonium phosphate (₱961) ug potassium chloride (₱1,197) hilabihan usab kamahal kumpara sa kalibutanong mga abereyds.

Relatibo sa nasudnong abereyds, pinakamahal ang ginabaligyang mga abono sa Eastern Visayas, sunod ang Bicol. Nag-unang agrikultural ang maong mga rehiyon. Ang Eastern Visayas ang ikaupat nga labing kabus nga rehiyon sa nasud.

Kontrolado sa mga multinasyunal nga korporasyong agrokemikal ang pagpresyo sa mga abono sa Pilipinas tungod kay mayorya sa lokal nga suplay ginaimport. Niadtong 2018, nag-import ang nasud sa kinatibuk-ang 2.37 milyong metriko-toneladang (MT) abono nga nagkantidad og ₱34.76 bilyon. Katugbang niini ang 75% sa kinatibuk-ang suplay sa abono sa nasud (3.15 milyon MT) sa parehong tuig.

Niadtong 2019, misaka pa kini ngadto sa 2.57 milyon MT (₱35.4 bilyon). Sa maong bolyum, 40% (1 milyong MT nga nagkantidad og ₱13 bilyon) ang giangkat gikan sa China. Ginaimport sa Pilipinas ang kinatibuk-ang suplay niini sa urea tungod kay wala kini ginaprodyus sa mga lokal nga planta. Kini ang nagtaho sa labing taas nga bolyum (856,853 MT) sa giimport nga abono niadtong 2018. Kaylap ang paggamit sa urea (46-0-0) tungod kay dali kining gamiton ug dili makahilo kumpara sa uban pang mga di-organikong abono.

Nagsugod ang subsub nga pag-import sa abono dihang gitangtang ang mga kantitatibong restriksyon ug taripa sa produkto niadtong dekada 1990. Gipatuman kini subay sa General Agreement on Tariffs and Trade ug Agreement on Agriculture nga gipahamtang sa nasud sa World Trade Organization, isip kabahin sa pakana niini nga todong ibuyangyang ang lokal nga sektor sa agrikultura. Giihid sa maong neoliberal nga mga iskema ang unsamang posibilidad aron makatukod ang nasud og kaugalingong industriya sa pagmanupaktura sa abono, ug gihikot ang nasud sa pag-import.

Sa pikas bahin, upat ka pribadong kumpanyang agrokemikal lamang ang adunay kapasidad nga magprodyus og abono sa nasud—Soiltech Agricultural Products (adunay kapasidad na magmanupaktura og 1 milyong MT/tuig), Atlas Fertilizer Corp. (230,000 MT), Farmfix Fertilizer (50,000 MT), ug International Chemical Industries Inc. (22,000 MT). Ang produksyon niini limitado lamang sa pagsagol sa mga hilaw nga materyales sama sa mga phosphate rock, anhydrous ammonia ug sulfuric acid nga parehong ginaangkat usab gikan sa ubang nasud, nag-una sa China.

Sa kasamtangan, nag-atubang ang lokal nga sektor sa agrikultura sa labing dakung hagit nga gibunga sa mga paghunong sa kalibutanong produksyon sa abono. Niadtong Agosto, misaka ang presyo sa urea gikan ₱536/sako niadtong Hulyo ngadto sa ₱624/sako niadtong Agosto. Ang abereyds nga presyo niini niadtong milabayng tuig mikabat lamang sa ₱543.75.

Nag-unang apektado sa maong krisis ang mga mag-uuma sa humay tungod kay 38% sa kinatibuk-ang ginagamit nga abono sa nasud ang para sa mga humayan, sunod sa maisan (21%), prutasan ug mga gulayan (7%). Tungod kay nakasandig na ang ilang produksyon sa langyawng abono, sigurado nga labaw pang mohagba ang ani sa mosunod nga mga bulan.