Halos tanang gagmay ug hatungang mag-uuma ang nangutang aron ipanggasto sa produksyon. Kini kay tungod kulang kaayo ang ilang kapital aron sustentohan ang nagkadakung gasto sa mahal nga imported nga sangkap sa produksyon. Walay subsidyo ang estado para sa produksyong pang-agrikultura sa Pilipinas (dili sama sa Vietnam). Mihagba ang panginabuhian sa mayorya sa mga mag-uuma ug natukmod sa pagkabangkrap. Niining kahimtanga, labaw pang mitataw ang pagpangilkil sa mga usurero kanila sa porma sa mapahimuslanong interes sa pautang.

Pagpuga sa mga ahensyang microfinance

Sa mga humayan sa Mindoro, kasagarang gapangutang ang mga mag-uuma sa mga microlending agency, dugang sa mga bangko. Samtang nagasingil ang mga bangko og 4% nga interes, hangtud 15% ang ginasingil sa mga microlending agency sa matag ani.

Sagad nga mokabat sa ₱90,000 ang kinahanglang utangon sa mga mag-uuma sa mga bangko ug microlending agency alang sa pagtanum og humay sa 1.5 ektaryang yuta. Sa usa ka siklo sa tingtanum, kapin ₱99,000 ang gastos aron makaprodyus og 130 ka sakong humay. Kung anaa sa ₱14 kada kilo ang palit, mamahimo mokita og ₱100,100. Apan human ikibhang ang gasto sa produksyon, mokabat lamang sa ₱968 ang nahabilin, katugbang sa ₱8 kada adlaw alang sa upat ka bulang pag-ugmad. Lugi ug dili na mabayaran ang orihinal nga utang.

Bisan pa, sinemana ang pagsingil sa utang ug interes sa mga microlending agency gamit ang agresibong mga pamaagi. Aron ipahamtang ang pagpangulekta, “ginaorganisa” niini ang mga mag-uuma sa mga organisasyon o subay sa ilang tinoohan. Gawas sa singil sa utang, pugos kining gapangulekta og “insyurans” ug “savings” nga nagsilbing “paunang bayad” sa mosunod nga mga utang. Dili kini pwedeng gamiton o bawion sa mga mag-uuma alang sa ilang mga panginahanglan.

Gikinahanglang mangutang ang mga mag-uuma sa ubang ahensya aron bayaran ang ilang mga giutang, lakip na para sa mosunod nag tingtanum. Walay laing kapasangputan ang maong iskema kundi ang pagkaremata sa yuta ug uban nilang gamit sa produksyon.

Nagsugod ang microlending sa Pilipinas niadtong dekada 1990 sa duso sa World Bank ug Asian Development Bank. Hangtud karon, kini ang pinakadakung kakuhaan sa kapital, ug nagahakop og labing dakung tubo. Usa dinhi ang Center for Agriculture and Rural Development (CARD) sa ADB nga gibanabanang adunay 1.3 milyong gapangutang sa tibuok Pilipinas. Sa abereyds, sayloay nga gapangutang ang mga mag-uuma sa 2-3 microlending agency alang sa inadlaw-adlaw nga gasto ug para ipangbayad sa nagatunhay nilang mga utang.

Komersyante-usurerong pagpahimulos

Sa Cagayan ug Isabela, nagkaylap ang mga komersyante-usurero, usa ka tipo sa usurero nga gihimugso sa monopolyong kapitalista sa agrokemikal ug dagkung kumprador nga nalambigit sa produksyon sa binhing hybrid. Sa kasaysayan sa rehiyon, mitumaw ug midaghan ang maong mga usurero sa panahon sa diktaduryang Marcos kung asa ginaduso ang paggamit sa imported nga binhi nga high-yield variety ilalum sa mini nga programang “Green Revolution.”

Sa amihanang-kasadpan sa Cagayan, miabot sa 25%-35% kada tingtanum o 5%-7% kada bulan ang interes sa pautang. Sa dakbayan usab sa timog Isabela, 5%-10% ang interes kada bulan. Kung dili makabayad sa prinsipal ug interes niini sa ikalima ka bulan, ipatong ang 5% sa prinsipal ug natigum nga mga interes niini.

Dili luwas ang mga mag-uuma sa pagbayad bisan sa panahon sa mga kalamidad. Aduna pay mga higayon nga ginapatas-an sa mga usurero ang interes taliwala sa malukpanong kadaut ug trahedya nga bunga sa kusog nga bagyo, pagbaha o pag-ulan.

Kanunay kasumpay sa pagpautang ang pag-obliga sa mga mag-uuma nga sa ila lamang ibaligya ang ilang mga produkto. Sa maong kahimtang, dugang pa nilang ginapahimuslan ang mga mag-uuma pinaagi sa lain-laing porma sa komersyanteng pagpanglimbong. Ang mga komersyante ang nagatakda sa presyo sa palit sa mga produkto ug sila usab ang nagatakda kung usang klase, tatak ug presyo sa binhing mais, abono, pestisidyo ug herbisidyo ang paliton kanila sa mag-uuma.

Mayorya sa mga usurero, nagapangayo og kolateral sa gipautang, nga sagad yuta o kabaw sa mag-uuma. Kasagaran usab nga kakumbina sa usura ang pagpang-insulto, sama sa pagpamalikas, pagpaninghag ug pagpanakit sa mga mag-uuma.

Paglubong sa sistemang “pabutang”

Samtang kaylap ang usura sa mga komersyante ug microlending agency, wala pa gihapon nawala ug labing grabe pa gihapon ang tradisyunal nga mga usurero sa kabanikanhan—ang mga agalong yutaan. Tataw kini sa Masbate, kung asa ginalubong niini sa utang ang mga mag-uumang nagkapanag-iya na og kaugalingong yuta ilalum sa sistemang “pabutang.”

Sa usa ka ektaryang yuta, mogastos ang mag-uuma og ₱26,400 aron makaani og 48 ka sako sa humay. ilalum sa pabutang, mangutang ang mag-uuma og ₱10,000 aron makasugakod sa gasto sa produksyon. Pagabayran kini og 20 ka sako sa humay. Sa palit nga ₱1,000-₱1,100 kada sako sa humay, nagtagingting nga 100% ang tubo sa usurerong agalong yutaan.

Ikibhang pa sa ani ang walo ka sakong humay isip pangbayad sa tulo ka sakong giutang nga abono. Sa katapusan sa ani, walo ka sako sa humay lamang ang mahabilin sa mag-uuma. Kinahanglan niya kining paabton hangtud sa mosunod nga siklo sa tingtanum.