Subling nabutyag sa miaging barangay election ang kadunot sa reaksyunaryong eleksyon sa Pilipinas. Sama sa nangagi, gipahimuslan kini sa mga dinastiya sa pulitika para ikonsolida ang ilang gahum ug mangandam alang sa mosunod nga mga eleksyon.

Gikan Agosto 28 hangtud sa adlaw sa pagboto niadtong Oktubre 30, kaylap ang kabangis ug pagpamig-ot sa mga pulitiko sa ilang mga kaatbang, pagpamalit og boto, pagpanginlabot sa dagkung pulitiko, agalong yutaan ug negosyante, ug interbensyong militar.

Anaa sa 32 ka insidente lamang sa kabangis nga adunay kalambigitan sa eleksyon ang nataho sa Commission on Elections (Comelec). Niini nga mga kaso, 19 ka tawo ang gipatay samtang 19 ang nasamdan. Sa taho sa ahensya, wala pay 200 ang kaso sa pagpamalit og boto. Layo kaayo kini sa kamatuuran.

Kaylap nga pagpamalit og boto

Sa Bukidnon pa lang, nataho ang pagpamalit og boto sa tanang 464 ka barangay sa prubinsya. Milyun-milyong pisong pondo ang gibubu sa mga pulitiko ug negosyante sa prubinsya aron masiguro ang pagdaug sa ilang mga “manok.” Anaa sa ₱700-₱1,000 ang palit sa kada boto alang sa pagkakapitan.

Suportado sa dunot nga mga kandidato ang notoryus nga mga kriminal lakip ang pamilyang Delamance sa Cabanglasan nga nagakontrol sa tulo ka barangay (Freedom, Dalacutan ug Silae). Patung-patong ang krimen sa pamilya sa mga residente, lakip ang pagpangulata, pagpangilog og yuta ug pagpatay sa ilang mga kalaban.

Sa lungsod sa San Fernando, walay gihimong aksyon ang mga pulis ug sundalo sa pagsabwag og kahadlok ni Nonong Salusad, lider sa paramilitar. Gikilkilan niya og ₱200,000 ang mga midagan sa pagkakapitan sa lima ka barangay. Sa Barangay Kibungkog, gikawat niya ang ₱750,000 pondo sa duha ka kandidatong kapitan nga kaatbang sa iyang gisuportahang kandidato.

Sa Sorsogon, nataho ang palit sa boto nga ₱300-₱1,300 alang sa pagkakapitan. Adunay mga kaso nga parehong tawo-tawo sa meyor ang midagan nga magkaatbang sa pagkakapitan.

Kakunsabo sa pinakadagkung pulitiko ang mga sundalo ug pulis. Sa Sorsogon, nagdeploy ang mga sundalo og tig-usa ka iskwad sa mga barangay gikan Oktubre 27. Sa Laguna, nagbubu og mga sundalo gikan sa 1st IB ug mga tangke de gera sa lungsod sa Santa Maria gikan Oktubre 1. Gideploy ang mga tropa sa lugar sa takuban sa pagpabilin sa seguridad sa lungsod kalabot sa barangay election.

Atake sa mga progresibong kandidato

Sama sa nangagi, target sa mga pwersa sa estado ang mga progresibo ug makinasudnong kandidato sa barangay election.

Sa Batangas, gisulayan sa pagpugong sa 59th IB ang pagkandidato ni Ronald Ramos isip kapitan sa Barangay Macalamcam A, Rosario. Malisyosong giakusahan siya nga adunay kalambigitan sa rebolusyonaryong kalihukan sa prubinsya aron hatagag katarungan ang pagpanumpo kaniya.

Sa Bukidnon, mga ginsakpan mismo sa meyor sa lungsod sa Quezon ang nanginlabot ug nangdaut sa mga kandidatong aktibista. Nahadlok ang meyor nga modaug sa poder ang pipila ka progresibo nga mamahimong makatabang sa pakigbisog sa katawhan alang sa ilang mga katungod.

Nagpadagan usab ang National Task Force-Elcac og pipila ka mga tawo-tawo niini sa Bukidnon. Gipadagan ug gipondohan niini ang mga traydor nga “misurender” sa syudad sa Malaybalay ug Valencia. “Kulelat” o pildi silang tanan.

Kaylap ang pagpang-Red-tag nga gisulsol sa mga ahente sa estado sa daghang bahin sa nasud. Adunay mga kaso niini sa Cebu City, sa Tondo, Manila ug uban pang lugar. Namudmod og mga polyeto sa magkasikbit nga lungsod sa Pavia, Zarraga ug Iloilo city sa Iloilo batok sa mga lider nga nanguna sa mga pakigbisog sa masa sa tagsa-tagsa nilang lugar.

Gawas sa mga kaso sa kabangis ug pagpamalit og boto, gibatikos sa grupong Kontra Daya ang pagsulay sa elektronikong sistema sa eleksyon sa duha ka barangay sa Cavite ug usa sa Quezon City. Matud sa grupo, ang paggamit sa elektronikong sistema magpagrabe lamang sa pagpanglimbong sa eleksyon tungod kay mas dali kining itago.