Kapin usa ka tuig nang pultaym nga Pulang manggugubat si Ka Daisy, usa ka transwoman. Panahon sa pandemyang Covid-19 siya misampa sa Bagong Hukbong Bayan (BHB), human ang tulo ka tuig nga paglihok isip myembro sa Kabataang Makabayan. Nahinumduman pa niya nga duha ka adlaw pa lang siyang pultaym, nagkasangka na ang iyang yunit.

Karon, giya na sa pulitika sa iskwad si Ka Daisy, nga ginatawag usab sa pipila ka kauban nga si “Inday.” Isip upisyal, ginasiguro niya ang pagpakusog sa organisasyon. Kauban siya sa nagahimo og plano ug programa ug tigsiguro nga gakatuman kini. Mipapel usab siya sa inadlaw-adlaw nga teknikal nga gimbuhaton gikan sa pagsag-ob, pagluto, ug paghakot og suplay.

“Daku ang respeto nako kang Ka Daisy,” pahayag ni Ka Alas, iskwad-lider. “Gawas sa matinabangon, maayo pang magtudlo. Sukad nga gideploy siya dinhi, siya na ang nagatudlo sa ako og LitNum (literacy/numeracy). Tungod edaran na sab, usahay malimtan nako ang iyang tinudlo, apan padayon gihapon si Inday sa pag-awhag kanako nga makahibalo.”

Mainiton ang pagdawat sa mga kauban kang Ka Daisy kaniadtong bag-o pa lamang siyang rekrut. Paspas niyang nasagop ang mga regulasyong militar sa BHB.

“Sa wala pa ko misulod sa yunit, aduna nay oryentasyon ang mga kauban kalabot sa akong kasarian. Gihatagan usab sila og pagtuon mahitungod sa mga pakigbisog sa LGBT,” saysay ni Ka Daisy. Sa iyang yunit, gidugang sa mga instruktor ang mahitungod sa LGBT sa paghatag og batakang oryentasyong militar. Kini, aron mabatukan ang sayop nga mga panghunahuna ug pagtratar sa LGBT. Bisan og nagatunhay pa gihapon ang mga sayop nga panglantaw, kolektibo kining ginakontra sa hapsay ug kinauban nga pamaagi.

Sama sa ubang kauban, kaya usab ni Ka Daisy nga mopas-an og mabug-at nga karga. Sulod sa iyang bag ang nakaimprentang mga balasahon sama sa Ang Bayan (AB) ug uban pang mga dokumento ug libro, gamit kusina, suplay ug gadyet. Anaa usab dinhi ang iyang make-up kit.

“Kada maglunsad mi og gimbuhatong masa, ginahatagan namo og mga dokumento sama sa AB ang masa aron ma-update sila sa mahinungdanong isyu sa katilingban,” matud niya.

Kung pangutan-on ang mga kauban sa ihap sa babaye sa yunit, lakip sa ihap si Ka Daisy. Layo kini sa kasinatian niya kaniadtong nag-eskwela pa lang siya sa usa ka Katolikong eskwelahan. Nakasinati siya og rekstriksyon ug diskriminasyong nakabase sa iyang kasarian. Dili siya pwedeng magsuot sa iyang gusto sanina ug kinahanglan niyang alutan ang iyang taas nga buhok.

Sulod sa BHB, malipayon si Ka Daisy nga mahimong parte sa pagpanday sa usa ka mahigugmaon ug maalimahong katilingban sa sama niyang transwoman. Alang kaniya, dili problema ang kasarian sa pagrebolusyon. Dili kini babag ug mas labaw nga dili kini ang basihan. Dili kini lumba. Igo nang igahin ang kasingkasing ug panahon aron alagaran ang rebolusyon.

“Isip batan-ong LGBT, mahinungdanon ang atong papel sa pagpadayon sa rebolusyon. Aron usbon ang paglantaw sa katilingban kanato, kinahanglang nato kining bag-ohon,” matud niya.

Sa rebolusyon, gawasnong napadayag ni Ka Daisy ang iyang tinuod nga pagbati. Niadtong ika-50 nga anibersaryo sa National Democratic Front of the Philippines, nanguna siya sa pagpahigayon sa selebrasyon sa nataran. Nagsilbi siyang event organizer ug tigdekoreyt sa benyu. Lakip usab siya sa nahimong instruktor sa sayaw ug kanta, ug sa uban pang giandam nga mga kulturanhong pasundayag. Tungod espesyal ang okasyon, nagpagwapa si Ka Daisy gamit ang lipstick, face powder ug eyeliner.

Gatusan ka mag-uuma sa duul nga mga baryo ang ilang mga bisita.

Sa eryang ginalihukan ni Ka Daisy, adunay pipila ka myembro sa LGBT nga nahisakop sa batakang organo sa Partido sa baryo. Aktibo sila sa kulturanhong pasundayag ug abli nga makigsandurot sa mga Pulang manggugubat.

Wala damha ni Ka Daisy nga makalamano siya sa pareho niyang myembro sa LGBT nga usa ka Pulang manggugubat usab.

“Dugay na nakong nasayran nga dawat sa BHB ang sama nakong nalakip sa LGBT. Finally! malipayon ko nga may nakaila nga naggikan usab sa komunidad. Abi nakog ako lang ang nasaag dinhi,” pasiaw ni Ka Daisy.

Tinuod gyud nga sa kalihukan, patas ang katungod ug responsibilidad sa tanan. Sa katilingbang madaugdaugon ug mabiaybiayon sa mga LGBT, sa rebolusyon lang sila nakasinati sa tinuod nga kagawasang “morampa”.