Hulga sa magun-ubong mina sa Batangas

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglish

Gipaspasan karon sa Bluebird Merchant Ventures Ltd (BMV), kumpanyang nakarehistro sa British Virgin Islands, ang mga proseso ug permit aron masugdan ang Batangas Gold Project sa Lobo, Batangas. Kasosyo ang kumpanyang Alpha-Diggers Inc, target niining makakalot og 440,000 onse o 12.43 toneladang bulawan sa 1,164 ektarya nga pagalangkuban sa pagmina.

Niadtong Hunyo, gihatagan ang kumpanya og permit aron ipatuman ang nahiuyon nga mga pagtuon ug pagpangandam alang sa “underground mining operation.” Kasumpay kini sa naunang permit alang sa eksplorasyon nga gitanyag sa Mindoro Resources Limited (MRL) nga kanhing nagamina sa lungsod sa Lobo. Langkub sa proyekto ang mga barangay sa Nagtoctoc, Nagtaluntong, Mabilog na Bondoc ug Sawang.

Dugang sa minang nahisgutan, aduna pay usa ka minahan ang BMV sa Barangay Balibago nga may gilapdon nga 1,011 ka ektarya. Nakapailalum ang duha ka proyekto sa usa ka Mineral Sharing Production Agreement (MPSA) nga adunay permit hangtud 25 ka tuig. Motagos ang duha ka minahan sa pinakadagkung kabukiran sa Lobo sama sa Mt. Naguiling, Mt. Masalakot-Nalayag Monolith, Mt. Lobo-Bangkalan ug Nagpatong Peak.

Kanhi nang gibabagan sa mga residente sa Lobo ug kasikbit nga mga lungsod ang proyektong mina tungod sa ibunga niining kadaut sa kinaiyahan. Niadtong 2015, giangkon sa MRL nga plano niining mogamit og makahilo nga kemikal nga cyanide para sa pagmina. Adunay kabalaka nga molapaw ang kemikal gikan sa minahan ngadto sa suba sa Lobo ug pagawas sa kadagatan. Ibutang niini sa alaot ang Verde Island Passage, ang giilang sentro sa mga sentro sa marine biodiversity o bahandi sa kadagatan sa tibuok kalibutan. Gawas dinhi, mamahimo kining suyupon sa yuta ug sagol sa mainum nga tubig.

Lain pang magun-ubong proyekto

Gawas sa langyawng mina sa Lobo, klase-klaseng mga minahan ug mga proyekto sa enerhiya, eko-turismo ug uban pang imprastrukturang magun-ubon sa kinaiyahan ang ginahimo sa Batangas. Adunay lima ka MPSA, duha ka permiso para magproseso sa mineral, walo ka aplikasyon para sa MPSA, ug 35 ka aplikasyon alang sa eksplorasyon sa prubinsya.

Sa lungsod sa Taysan, padayon ang operasyong kwari sa Republic Cement and Building Material, Inc, kumpanya sa CRH-Aboitiz, nga nagaguba sa mga bukid, umahan ug kasapaan.

Sa San Juan, 12 ka barangay ang planong langkubon sa proyektong geothermal samtang giatubang sa pipila ka barangay sa Rosario ang “proyektong pangkalamboan” sa San Miguel Corporation. Padayon usab ang pagtukod og mga plantang pang-industriya sa mga lungsod nga langkub sa Batangas Bay lakip ang mga terminal sa Liquefied Natural Gas (LNG) nga hinungdan sa grabeng polusyon sa hangin ug kadagatan.

Sa kasadpang Batangas, liboang ektaryang umahan ang gikumbert alang sa lapad nga plantang solar sa dagkung burgesya-kumprador sama sa pamilyang Legarda ug Roxas. Lahi pa dinhi ang liboang ektaryang “gipalambo” para himuong lugar pangkalingawan sa adunahan sama sa Sandari-Batulao wellness village, Batulao Artscapes, Punta Fuego, Hamilo Coast ug uban pa.

Padayon usab ang ekspansyon o pagpalapad sa Batangas International Port nga naghulgang magpalayas sa gatusan ka libong kabus nga nanimuyo sa kapin 30 ka barangay sa Batangas City nga anaa sa palibot niini. Laraw niining magamit ang pantalan sa paggawas sa pagaminahong bulawan, silver ug copper ngadto sa ubang nasud.

59th IB: Ahente sa pagpangawkaw

Aron siguruhon ang todong paglarga sa maong mga proyekto, walay-hunong nga mga operasyon ang ginalunsad sa 59th IB sa prubinsya. Sa kasamtangan, nag-unang gilangkuban sa mga operasyong kombat niini ang hugpong sa mga barangay sa mga kabukiran sa Lobo, Taysan ug San Juan alang sa Batangas Gold Project.

Sa rekord sa Ang Bayan, dili moubos sa 60 ang mga kaso sa paglapas sa tawhanong katungod sa 59th IB sukad nga makalingkod si Marcos sa gahum. Lakip sa linuug nga krimen sa maong yunit ang pagpatay sa 9-anyos nga si Kylene Casao niadtong Hulyo 18, 2022 sa Taysan ug sa mag-uumang adunay kabilinggan sa panghunahuna nga si Maximino Digno niadtong Hulyo 26, 2022 sa Calaca. Ang maong yunit usab ang nagpasiugda sa paggamit sa Anti-Terrorism Law aron kasuhan ug pig-oton ang mga tigpanalipud sa tawhanong katungod.

Gipangulohan sa berdugong si Lt. Col. Ernesto R Teneza Jr ang 59th IB nga nakaistasyon sa Barangay Tulos, Rosario, Batangas.

Hulga sa magun-ubong mina sa Batangas