Ginabatyag sang kababainhan nga Pilipino ang pinakamalain nga epekto sang mga patakaran nga neoliberal nga ginpatuman sang imperyalismong US kag papet nga estado sini sa nagligad nga apat ka dekada. Tuga sang mga patakaran sang liberalisasyon, deregulasyon kag pribatisasyon, ilabi sila nga natulod sa sidsid sang katilingban, kung sa diin nagakapilitan sila nga magpakaigo na lang sa mga trabaho nga impormal, indi luwas kag mala-ulipon ang sweldo.

Mayorya sa kababainhan ang nasulod sa pinakaginahimuslan kag pigos nga sektor sang katilingban—mamumugon, mangunguma kag tumandok, imol sa kabukiran kag kasyudaran. Sa nagligad nga dekada, masobra katunga sa ila, edad 15 pataas, ang wala ginlakip sa pwersa sang kusog-pamugon tungod sa kinaiya sang mga trabaho nga ginatungdan nila. Kabahin sa mga ini ang minilyon nga yara sa sulod balay nga nagatimbang sa mga trabaho sa ulumhan kag nagabaton sang mga trabaho nga “sideline” samtang pas-an ang bug-at nga mga hilikuton sa balay kag pag-atipan sang mga bata. Sadtong 2022, naga-isip sa 20 milyon ang kababainhan nga wala sa pwersa sang kusog pangabudlay, wala trabaho kag kulang ukon halos wala sang trabaho.

Pito sa kada napulo ka kababainhan nga ginakabig nga may trabaho ang yara sa sektor sang serbisyo. Ang mga trabaho nila diri ang “low-skilled” ukon nagakinahanglan sang manubo nga kahanason kag indi regular. Sa pihak ini sang relatibo mataas nga nalab-ot nga lebel sang edukasyon sang kababainhan.

Sa sektor sang pagmanupaktura, 90% sang mga kababainhan ang “indi regular” kag tuman kagamay (2.7%) ang nagpasakop sa mga unyon. Madamu-damo nga kababainhan ang makit-an sa mga pabrika sang dalagko nga dumuluong kapitalista sa sulod sang export processing zone, kung sa diin kabahin sila sang internasyunal nga assembly line (ginatawag sang mga imperyalista nga global value chain). Ginahambal nga “mas gusto” sang mga dumuluong ang kababainhan nga mamumugon tungod sa ila pagka mahuluy-on, kahanason sa trabaho nga madetalye pareho sang pag-asembol sang mga semiconductor ukon pagpanahi, kag pleksibilidad sa obertaym. Ang matuod, ang mga kinaiya nga ini ang indi duna sa kababainhan, kundi duso sang desperasyon dala sang permihan nga krisis sa empleyo, nga ginahingalitan sang mga kapitalista kag mga ahensya sang pamugon.

Labaw diri, mas barato ang pangkabilogan nga ginasweldo sa ila, kumpara sa kalalakinhan. Sa industriya sang panapton, halimbawa, mas manubo sang 17%-25% sa pangkabilogan ang lebel sang ila sweldo.

Literal nga sinsilyo naman ang ginapasweldo sang mga kumpanya sa pagmanupaktura sa kababainhan sa imol nga mga komunidad nga ginakontrata nila sang pakyaw para tungdan ang ila bahin sang hilikuton sa asembleya. Sila ang ginatawag sang International Labor Organization nga mga mamumugon nga industriyal nga “home-based.” Pila sa ila mga trabaho ang ginagmay nga pagpanahi, pagburda, pag-asembol sang gagmay nga gamit pangbalay, pagmanupaktura sang pagkaon, paghimo sang mga handicraft kag dekorasyon pangturista kag iban pa.

Sa mga trabaho nga freelance, mas manubo sang 18.4% ang sweldo sang kababainhn nga yara sa trabaho nga digital, kumpara sa kalalakinhan. Ini tungod sa “tradisyunal nga panan-awan” nga mas haum sa kababainhan ang klase sang trabaho nga “indi masyado ka kumplikado” pareho sang encoding, kumpara sa “mas kumplikado” kag may mas mataas nga dugang-bili nga trabaho pareho sang digital design nga kuno mas haum sa kalalakinhan.

Sa agrikultura, mas manubo sang 8%-15% ang nagakabaton sang kababainhan nga mamumugon sa uma, kumpara sa gamay na nga daan nga sweldo sang kalalakinhan. (Pareho nga mas nubo ang ila inadlaw kumpara sa sweldo sang mamumugon sa serbisyo kag industriya, nga indi makaigo para sa kinahanglanon sang ila mga pamilya.) Mas masami, wala ginapasweldo ang kababainhan (kag mga bata) tungod ginakabig nga “ekstensyon sang hilikuton sa balay” ang ginatungdan nila sa produksyon.

Para mabuhi nila ang ila mga pamilya, madamo nga kababainhan ang ginabilin ang ila mga kabataan, nagagwa sa pungsod para magtrabaho isip mga timbang, yaya kag iban pa nga trabaho nga nagahigot sa ila sa grabe nga pagpanghimulos, pagpamigos, kapintas, kag sa indi pipila ka higayon, ila nga kamatayon. Sadtong 2022, 1.10 milyon nga kababainhan (60.2%)ang nangiban-pungsod, kumpara sa 726,000 kalalakinhan (39.8%). Sa pihak sini, mas manubo ang tuigan nga abereyds nga nagaakaremit sang kababainhan nga migranteng mamumugon (₱61,000) kumpara sa kalalakinhan (₱126,000).

Sa kabukiran, ginabatyag sang kababainhan nga mangunguma ang lapnagon nga kawad-on sang duta. Tuman kagamay sang isip (6.3%) ang may solo ukon katunga nga pagpanag-iya sang duta. Pas-an nila ang problema sa mataas nga presyo sang farm inputs, manubo nga presyo sang baklanay sang ani kag pagkaperdi sa panahon sang kalamidad. Dako nga mayorya ang lubong sa pagpangutang sa mga usurero kag institusyon nga microfinance, indi lang para sa produksyon, kundi pati na sa adlaw-adlaw nga kinahanglanon sang ila nga pamilya.