Kailangan nang bigyang katarungan ang mga sinalanta ng oil spill mula sa MT Princess Empress. Tanging sa pamamagitan ng pagpanagot sa malaking burgesya kumprador (MBK) na si Ramon Ang na sangkot sa trahedya maigagawad ang katarungan na hinahanap ng mga apektadong sektor. Hindi biro ang idinulot nitong kahirapan sa masang naapektuhan lalo na ang mga taga-Oriental Mindoro na kagyat na pinagbawalan na maglaot sa pangingisda, gumamit ng tubig sa mga bukal, sapa, ilog at poso (water pump) 100 metro ang layo mula sa dalampasigan. Hindi lang pangisda kundi ang iba pang hanapbuhay at sistemang suporta sa kabuhayan at kagalingan ang naapektuhan ng trahedyang ito.

Bukod sa kagyat na epekto ng oil spill, dapat ding panagutan ang idinulot pa nitong pinsala sa karagatan at likas na yamang dagat. Isama sa pagtaya ng pinsala ang ilang taon bago makapanumbalik ang marine ecosystem dahil sa tumagas na langis at may epekto ito sa kakayahan nitong suportahan ang mga pang-ekonomiyang aktibidad at biyayang dagat na tinatamasa ng mga mangingisda, magtatanim ng sea weeds, nangunguha ng produktong dagat sa mga katihan at maging sa mga lalao at ang mga mamamayang umaasa sa eko-turismo na nagambala ng trahedya. Nararapat na sumadahin ang inabot na lawak ng pinsala sa Mindoro, Antique, Palawan at Batangas. Isama na dito ang epekto sa Verde Island Passage na itinuturing na center of marine biodiversity sa buong mundo.

Hindi sapat ang tinanggap na ayuda ng mga naapektuhan kapwa ng oil spill at ang apektado ng patakarang pagbabawal ng mahahalagang aktibidad pangkabuhayan sa karagatan. Sa kasalukuyan, lumobo na sa 178,386 katao ang apektado ng pagtagas ng langis. Samantala, apektado ang 24,292 pamilya sa Oriental Mindoro mula sa kabuuang 37,871 pamilyang mangingisda nawalan ng hanapbuhay habang 191 katao na ang naiulat na nagkasakit mula nang mangyari ang insidente. Idagdag pa dito ang ilang taon na mawawalang kita dahil sa pagkasirang hatid nito sa kalikasan lalo na sa Verde Island Passage. Paanong makasasapat ang ilang pirasong groceries, ilang kilong bigas, ilang galon ng inuming tubig na naipamudmod ng lokal na pamahalan, mga ahensya ng gobyerno sa antas ng lokal at pambansa gayong nasa pa-tatlong buwan na ngayon ang dislokasyon sa kanilang kabuhayan? Alalahanin din na isa sa pinakamahirap na rehiyon sa bansa ang MIMAROPA at ang Oriental Mindoro ay kabilang sa 17 pinakabulnerableng probinsya sa Pilipinas na nasa talaan ng 100 lugar sa buong mundo na bulnerable sa mga sakunang may kinalaman sa pagbabago ng klima at kung ganun manipis ang kapasidad ng kabuhayan ng tao para indahin ang mga dislokasyon.

Ang tunay na tulong ay dapat nakasentro kung paano kakamtin ng mamamayan ang hustisya at mapanagot ang lahat nang may kinalaman sa pangyayari.

Bukod sa SMC at Ramon Ang, nasa unang hanay ng dapat managot ang RDC Reield Marine Services na siyang nagmamay-ari sa lumubog na MT Princess Empress. Inupahan ito ng SL Harbor Bulk Terminal Corporation, isang subsidiaryo ng San Miguel Corporation upang dalhin ang 800,000 litrong industrial fuel oil mula sa Limay, Bataan patungong Iloilo.

Dapat managot din ang mga ahensya ng reaksyunaryong gubyerno sa nasabing insidente. May pananagutan ang Philippine Coast Guard at Maritime Industry Authority (MARINA) sa pagpapahintulot sa paglalayag ng MT Princess Empress sa kabila ng palyadong kundisyon ng barko para pumalaot.

Kinokondena rin ng NDFP-Mindoro ang pahayag ng P&I Club na tumatayong insurance agency ng RDC Reield Marine Services, sa paglalatag ng mga balakid at paghingi ng maraming rekisito sa mga biktima bago makakuha ng karampatang danyos sa nangyaring insidente.

Sa prinsipyo ng “polluters pay” dapat pagbayarin si Ramon Ang, na sa kamal nitong yaman na 3.4 bilyong dolyar, ay pangatlo na sa pinakamayaman na indibidwal sa bansa. Naitala ang P1.8 bilyong kita nito sa nagdaang taon sa larangan ng pagnenegosyo sa enerhiya, imprastruktura bukod pa ang malaking kontrol sa San Miguel Corp. Matatandaang pera din ng magniniyog ang dinambong upang ipuhunan sa San Miguel Corporation. Maihahalintulad ang sakunang ito sa naganap na pagtagas ng 2.1 milyong litro ng langis sa karagatan ng Guimaras noong 2006 na hanggang ngayon ay wala pang katarungan ang mga biktima ng oil spill na ito. Tulad ng unang sakuna sa dagat, bingi at bulag ang mga katulad ni Ramon Ang sa kasalukuyang mga biktima habang patuloy na namamayagpag sa hanay ng mga pinakamayayaman at makapangyarihang tao sa Pilipinas kabilang ang kumpadre niyang ilehitimong Presidenteng Marcos Jr.

Kasabwat nila ang reaksyunaryong estado upang madulas na makaiwas sa dapat nilang pananagutan sa sambayanan. Mismong ang pagpahintulot na makapaglayag ang barko kahit hindi na ito pasok sa pamantayan para maglayag ay isang halimbawa ng sabwatan ng mga kriminal na ito.

Ang kawalan ng kakayahan ng mga negosyo sa langis sa bansa upang akuin ang paglilinis sa panahon ng mga malakihang aksidente ng pagtagas ng langis ay isang patunay sa kawalan ng pakialam ng mga negosyanteng ito sa kapakanan ng mamamayan at kalikasan. Nalalantad ang tunay nilang interes ay ang limpak na tubo lamang.

Kung mananahimik ang masang apektado ng trahedya, madaling makalimutan ng mga dapat managot ang insidente na parang walang nangyari habang tuloy-tuloy ang pagpapakasasa ng mga salarin sa kanilang walang hanggang pagpapayaman. Nararapat na matapang na kumilos ang mga Mindoreño upang igiit ang katarungan sa kanilang sinapit.

Sa krisis na nalikha ng paglubog ng MT Princess Empress, marapat lamang na magbigkis ang mamamayang Mindoreño sa pagsusulong ng Pambansa-demokratikong rebolusyon (DRB) upang maipagtagumpay ang laban sa mga mapagsamantala’t mandarambong na uring PML-MBK, tiwaling burukrata-kapitalista at mga amo nitong imperyalista.###