Nalalantad ang baho ng sistemang padrino, korapsyon at kriminalidad sa loob ng Armed Forces (AFP) the Philippines at Philippine National Police (PNP).

Litaw ang balyahan ng mga heneral at kanilang mga pangkatin na nag-uunahan sa pwesto at bilyun-bilyong pondong nakalaan para sa modernisasyon at kampanya kontra-insurhensya ng AFP. Kahapon, Enero 6, lumabas sa balita na biglang pinalitan si Lt. Gen. Bartolome Vicente Bacarro bilang hepe ng AFP at ibinalik sa pwesto si Gen. Andres Centino na nagsilbing hepe nito mula Nobyembre 12, 2021 hanggang Agosto 8, 2022.

Alinsunod sa isang batas na ipinasa noong 2021, dapat magsilbi si Bacarro ng 3-tatlong termino. Itinakda ito para iwasan ang patakarang “revolving door” o mabilis na pagpapalit-palit ng mga hepe ng AFP na naging paraan ng nagdaang mga rehimen para gantimpalaan ang pinakamatatapat sa kanila na mga heneral.

Mas malaking balyahan ang nagaganap sa PNP sa paggigirian ng mga nasa poder para makontrol ang malalaking sindikato ng droga at iba pang kriminalidad na pinoprotektahan kundiman direktang pinatatakbo ng matataas na upisyal nito. Noong Enero 4, ipinag-utos ng Department of Interior and Local Government (DILG) ang “courtesy resignation” ng lahat ng heneral at koronel sa PNP, kabilang ang hepe nitong si Gen. Rodolfo Azurin. Ang pagbibitiw ay pwedeng tanggapin o ipawalambisa depende sa pag-“repaso” ng isang komite. Pakay diumano nito na purgahin ang PNP ng mga upisyal na sangkot sa droga. Inamim mismo ni Benjamin Abalos, kalihim ng DILG, na malalim ang problema ng kriminalidad sa hanay ng mga pulis.

Walang naniniwalang seryoso ang estado sa pagpupurga sa mga sindikato sa iligal na droga at iba pang krimen sa loob ng PNP. Katunayan, inamin ni Abalos na isa itong “shortcut” at pag-iwas sa “matagal” na prosesong hudisyal ng paglilitis sa mga tiwaling pulis sa mga korte. Hindi rin kaagad tatanggapin ang mga pansamantalang pagbibitiw at kahit nasa proseso ng imbestigasyon ang DILG, patuloy na magsisilbi sa kanilang mga pwesto ang mga heneral at koronel.

Tinawag ng mga grupo sa karapatang-tao ang hakbang bilang palabas para palusutin ang mga pulis na direktang sangkot sa mga kriminal na sindikato. Pinagtatakpan nito ang talamak na pagkakasangkot ng mga pulis at pilit na umiiwas sa mga kritisismo laluna sa huwad na gera kontra-droga na ipinatupad sa panahon ng rehimeng Duterte at ipinagpapatuloy ngayon ng rehimeng Marcos.