Walang kasingdumi ang ginawa ng 402nd IBde sa ilalim ng 4th ID sa Northern Mindanao na pagdukot, pag-desaparesido (sapilitang pagwala) at pag-hostage sa mga sanggol, buntis, sugatan at sibilyan. Noong 2022, di bababa sa apat na buntis, isang hors de combat at isang sibilyan ang dinukot at dinesaparesido ng ahente ng militar sa pakay na gamitin sila laban sa BHB. Dalawa ang nakawala sa kustodiya ng militar, habang isang sanggol ang nabawi ng kanilang pamilya. Nakatago at hostage pa hanggang ngayon ang iba.

Nagsimula ang kalbaryo nina Roselle Polinar, kanyang asawang si JR, Cherilyn Rebita (Ka Jan) at Jackilyn Egtob (Ka Jane) noong Agosto 26, 2022 nang dukutin sila ng mga ahente ng 402nd IBde sa tinutuluyan nilang bahay sa Surigao del Sur. Parehong buntis noon si Polinar at Rebita, habang sugatan si Egtob. Kasama sa raiding team na dumukot sa kanila si Armando Rabanes (Anton/Dagat), surenderi na traydor nang ahente ng militar, at tatlo pang ahenteng militar na nagpakilalang mga taga-“OPAPP,” ang buwag nang ahensya para sa usapang pangkapayapaan.

Wala silang ipinakitang mandamyento de aresto para kay Polinar, ang orihinal na target ng pagdukot. Imbes na dalhin ang apat sa istasyon ng pulis at ipagbigay-alam sa kinauukulan ang kanilang pagkakadakip, dinala sila sa tagong bahay sa Ata-atahon, Nasipit, Agusan del Norte. Doon, ipinailalim ang bawat isa sa kanila sa mahahabang interogasyon. Sinabihan silang makipagtulungan at sagutin ang mga tanong na pawang tungkol sa kalagayan ng kanilang kapwa mga mandirigma, ng mga kumukupkop sa kanila, lokasyon ng kanilang mga yunit at iba pa.

Lampas isang buwan na hindi binigyan ng atensyong medikal sina Polinar, Rebita at Egtob.

Nanganak si Rebita sa San Vicente Birthing Clinic noong Oktubre 10, 2022, at ibinalik sa safehouse ng militar kasama ang kanyang anak na si Baby Rhea noong Oktubre 12, 2022. Sa araw ding iyon, nanganak si Polinar.

Noong Oktubre 28, 2022, lingid sa kaalaman ng yunit ng BHB na hawak si Polinar ng militar, kinontak siya para magpatulong sa pangangalaga ng dalawa pang kasamang buntis: sina Aurily Havana (Ka Lyza) at Jennifer Binungkasan (Ka Laile). Sa harap ng banta sa kanyang buhay, tinanggap ni Polinar ang hiling ng mga kasama na batid niyang ikapapahamak ng dalawang buntis.

Noong Nobyembre 2, 2022, sapilitang kinuha kay Rebita si Baby Rhea ng isang nagngangalang Jonathan. Ito na ang huling pagkakataong nakita niya ang kanyang anak. Kinabukasan, pinalaya sina Rebita at Egtob para ipatupad ang kanilang “misyon.” Inatasan sila ni Rabanes na bumalik sa kanilang yunit para pasukuin ang iba pa at magnakaw ng tatlong armas. Binantaan silang may mangyayari kay Polinar at kay Baby Rhea kung hindi nila susundin ang atas sa kanila.

Nobyembre 3, 2022, 69 araw mula nang dinakip sila, naganap ang tagpuan ng mga mandirigma sa tabing haywey sa Barangay Libertad, Butuan City. Inihatid ng mga ahente ng militar sina Rebita at Egtob sa lugar kung saan sasalubungin sina Havana at Binungkasan. Iyun na ang huling pagkakataong nakita ang dalawang buntis. Itinuturing na ring biktima ng sapilitang pagkawala ang mga sanggol na kanilang isisilang habang nakapailalim sa kostudiya ng militar.

Protektadong tao

Sa ilalim ng internasyunal na makataong batas, “espesyal na tao” ang mga bata at kababaihan, laluna ang mga sanggol at buntis dahil sa taglay nilang bulnerabilidad. Anuman ang kanilang katayuan—sibilyan o kombatant—kabilang sila sa itinuturing na “protektadong tao” sa gitna ng armadong tunggalian. Detalyado at masaklaw ang kanilang mga karapatan at obligasyon ng kalabang partido na may hawak sa kanila na sundin ang mga ito.

Sa mga larangan kung saan nagaganap ang armadong tunggalian, ang isang bagong silang na sanggol ay awtomatikong gagawaran ng istatus na “wounded” o sugatan. Kailangang bigyan-daan ang pag-aruga sa kanila ng mga institusyong espesyalisado sa pangangalaga ng mga bata. Ang mga ina at sumususo pang sanggol ay bawal paghiwalayin.

Obligasyon ng mga panig na sangkot sa sigalot na pagtagpuin ang mga pamilyang nagkahiwa-hiwalay dulot ng armadong tunggalian. Bawal na bawal sa anumang kapangyarihan na baguhin ang personal na istatus o istatus ng pamilya ng isang bata.

Ang mga ito ay ilan lamang sa mga probisyong patuloy na nilalabag ng 402nd IBde at kanilang mga ahente sa patuloy na pagdesaparesido nila kina Polinar, JR, Havana at Bungkasan. Maaaring sampahan ang mga upisyal nito at lahat ng mga sangkot ng mga kaso ng pagdukot at sapilitang pagkawala, iligal na detensyon at pangho-hostage, pamimilit at intimidasyon, pagkakait ng atensyong medikal, pagkakait ng ligal na representasyon, pagkakait ng kontak sa pamilya at mga kaibigan at pwersahang pagrerekrut at pagpapasurender. Ang mga ito ay bumubuo ng mga krimen sa digma.