Ayha gipatuman ang pinugos nga pagparehistro sa mga SIM card, kaylap na ang nabalaka nga maietsapwera niini ang minilyong nagagamit sa serbisyo sa kabanikanhan. Gikan Disyembre 27 niadtong miaging tuig, obligado na nga iparehistro ang tanang bag-ong SIM. Gigahinan usab og 180 ka adlaw ang pagparehistro sa mga daang SIM ayha kini putlan og serbisyo.

Lakip sa mga nabalaka si Bani ug iyang pamilya nga kanhi nang adunay problema sa labing hinay nga internet signal sa ilang lugar. Aron magka-signal, kinahanglang mogawas sa ilang balay og 100 metro palayo. Nanimuyo sila sa usa ka suuk nga lugar sa Negros nga halos 20 kilometro ang gilay-on gikan sa sentrong syudad kung asa adunay istableng signal. Kung mobyahe para magparehistro, mogasto sila og ₱60 kada tawo alang sa pamasahe.

Estudyante sa Grade 9 si Bani ug nagsalig siya sa iyang selpon para sa komunikasyon sa iyang mga klasmeyt ug higala. Ginagamit niya kini sa social media ug assignment sa eskwelahan. Ginagamit usab sa iyang inahan nga si Jodi ang selpon pangtawag sa iyang pamilya. Ginagamit kini sa iyang amahan nga si Boy para sa koordinasyon sa iyang trabaho sa konstruksyon ug uban pang panginabuhian.

Daan na usab nga nagpadayag og kabalaka ang 22-anyos nga estudyanteng si Josi nga nanimuyo sa Masbate City. Sagad maabtan siya og lima ka oras o kapin pa kada adlaw alang sa iyang pagtuon tungod sa kahinay sa signal sa ilang lugar. Bisan aduna siyay ID ug kahibalo sa pagparehistro, naglisud siya sa makuti nga sistema. Sayod siya nga dili kayanon sa ilang signal tungod kay layo usab sa sentro ang ilang lugar.

Kahasol ug perwisyo usab ang gidahum ni Tatay Sabat, usa ka mag-uuma gikan sa Himamaylan City, sa SIM Card Registration. Wala siyay balidong ID nga pwedeng gamiton sa pagparehistro. Kung mapugos, kinahanglan pa niyang niyang mokuha niini. Doble-dobleng gasto, gawas pa sa perwisyo nga ibunga niini. Ingon niini usab ang kabalaka ni Dilly gikan sa Legazpi City nga naglisud pa sa iyang panginabuhian tungod sa kadaut nga gibunga sa pandemya.

Matud sa usa ka report niadtong 2020, 57% o 12.2 milyon ka pamilyang Pilipino ang dili kunektado sa internet. Niadto usang tuiga, adunay pinakahinay nga internet connection ang nasud (16.76 megabytes per second kumpara sa internasyunal nga abereyds nga 32.01 mbps.) Bisan og ginapagawal sa mga kumpanya sa telekomunikasyon nga mipaspas na ang internet speed pag-abot sa 2021, nag-una tungod sa paglatag niini og mga imprastrukturang 5G, nagpabiling hinay ug putul-putol ang pangkinatibuk-ang signal sa kabanikanhan nga nagsalig sa 3G, kundiman 2G. Mas grabe pa, hinay na gani, mahal pa kaayo ang serbisyo.

Palpak nga sistema sa pagparehistro

Napamatud-an ang tanang kabalaka sa katawhan bisan sa unang mga oras pa lamang sa SIM Card Registration. Aberya ug problema ang misugat sa mga nagrehistro. Gipadayag sa kadaghan ang pagkadismaya sa social media sa hinay ug nagkayamukat, kundiman dayag nga palpak nga proseso sa pagrehistro sa ilang mga SIM card. Daghan ang nagsulting naabtan sila og pipila ka oras para lang makaparehistro. Matud pa sa uban, hinay ang “pag-loading” sa mga website sa telekomunikasyon nga ginagamit para magrehistro.

Pasado alas-11 sa buntag sa unang adlaw sa pagparehistro, gianunsyo sa kumpanyang Smart nga nagkaproblema ang ilang “website” para sa pagparehistro tungod sa daghang dungan-dungan nga nag-akses niini. Ingon niini usab ang gidangatan sa website sa Globe.

Pangagho pa sa uban sa social media “ayusin niyo naman!” “anyare???” “anu na? Since 3am pa ako naghihintay makapasok sa websites” ug daghan pang ubang reklamo ug pagkadismaya.

Samtang, gipuna usab sa mga eksperto sa teknolohiya ug tigpanalipud sa digital rights ug pribasiya ang mitumaw nga palisiya sa mga kumpanya sa telekomunikasyon nga nagapangayo og “selfie” o litrato para sa pagparehistro.

Gimakmak usab nila ang gisingit nga mga “kamandoan” tali sa mga kumpanya ug subscriber nga nagtugot nga “ibaligya” o pangwartahan ang personal nga impormasyon nga gihatag sa mga subscriber. Tungod sa kritisismo, kadugayan gipagawas sa mga kumpanya sa telekomunikasyon nga “optional” kini, ayha hingpit giwala sa listahan sa mga gikinahanglang uyunan para makaparehistro.

Matud nila, patung-patong nga paglapas sa katungod sa pribasiya ang resulta sa SIM Card Registration dugang pa ang aberya ug malukpanong paghikaw sa serbisyong telekomunikasyon nga ibunga niini. Duso nila, ibasura ang SIM Card Registration! Panalipdan ang katungod sa pribasiya sa katawhan!