Sunud-sunod na inianunsyo kamakailan ang pagpapalakas ng iba’t ibang balangay ng Kabataang Makabayan (KM) sa ilang susing pribado at pampublikong pamantasan sa Metro Manila. Noong Nobyembre 30, naglunsad ang mga ito ng iba’t ibang aktibidad para ipagdiwang ang ika-59 na anibersaryo ng kanilang organisasyon.

KM sa mga pamantasan

Inianunsyo noong Nobyembre 20 ng KM-Armando Mendoza ang muling pagtatatag ng kanilang balangay noong Oktubre 10. Isinagawa nila ang talakayan sa oryentasyon at konstitusyon ng KM, pagpaparangal at pagpupugay sa mga martir, pagpaplano ng mga aktibidad at paghalal sa bagong komiteng tagapagpaganap. Ipinangalan ang balangay kay Armando Mendoza, estudyante ng University of Santo Tomas noong dekada 1970.

“Sa panahon na walang pagkukubli ang mga reaksyunaryo sa kanilang mga kasalanan at labis-labis na pagpapahirap sa sambayanang Pilipino, nananatiling ang sagot ng KM ay ang demokratikong rebolusyong bayan,” pahayag ng balangay.

Sa Polytechnic University of the Philippines (PUP) sa Sta. Mesa, Manila, nagsagawa ng raling-iglap ang mga kasapi ng KM-Balangay Kira Mindoro noong Nobyembre 29. Bago pa man ang raling-iglap, nagsagawa ng OPOD (oplan pinta-oplan dikit) ang balangay sa loob ng kampus at ipininta ang mga panawagang “Isulong ang digmang bayan!” “KM@59” at iba pa.

Nagsagawa rin ng OPOD sa loob ng kampus ang mga balangay ng KM sa University of the Philippines (UP)-Diliman at UP-Los Baños. Ipinaskil naman ng KM-Eduardo Aquino sa kampus ng UP-Manila ang anunsyo nito sa pagtatatag ng kanilang balangay noong Nobyembre. Naibalita rin ang muling pagpapalakas ng KM sa isa pang pribadong unibersidad at publikong pamantasan sa Metro Manila sa huling hati ng taon.

Isyu ng kabataan

Susi ang papel ng KM sa loob ng mga unibersidad at pamantasan para hikayatin ang mga kabataan na tahakin ang landas ng demokratikong rebolusyong bayan at isulong ang mga pakikibakang masa. Sa panayam ng Ang Bayan kay Rose, kasapi ng KM sa isang unibersidad sa Cavite, sinabi niyang nananatili ang mga kundisyon sa loob ng kanilang paaralan na nagpapahirap sa kabataang katulad niya. Ilan umano ito sa mga isyung pumupukaw sa diwang makabayan ng kabataan.

“Hindi patas ang binibigay na pondo ng gubyerno para sa batayang pangangailangan ng mga estudyante,” pahayag ni Rose. Reklamo nila ang labis na kakulangan ng mga silid-aralan at pasilidad na nakaaapekto sa iskedyul ng klase at kalidad ng pagtuturo.

Lubhang pahirap din sa tulad niya ang mga bayarin sa unibersidad sa kabila ng libreng matrikula. Kulang na kulang para suportahan ang kanyang edukasyon at panustos ng pamilya ang ₱15,000 lamang na kita nila kada buwan. Dagdag ni Rose, malayong-malayo ang kalagayan ng edukasyon sa bansa sa kanyang inaasahang maayos na serbisyo nito.

KM tungong hukbong bayan

Ang mga suliranin at isyung ito ang naghikayat kay Ka Andrea na lisanin ang unibersidad at sumapi sa Bagong Hukbong Bayan (BHB).

Kuwento niya, nasaksihan niya ang walang katugunan sa mga isyu sa kasalukuyang bulok na sistema at gubyerno at mga limitasyon ng pakikibaka sa loob ng umiiral na sistema. “Nagbibingi-bingihan sila (upisyal ng reaksyunaryong gubyerno) sa mga lehitimong panawagan ng mamamayan.” Batid niyang sa pamamagitan ng armadong paglaban makakamit ang isang lipunang tunay na tutugon sa mga pangangailangan ng kabataan.

Bago tuluyang tumangan ng armas, lumahok si Ka Andrea sa pag-oorganisa ng KM sa hanay ng mga kabataang magsasaka. “Kahit mayroong banta ng mga kampo militar at paniktik ng estado sa aming pag-oorganisa, matagumpay naming naitayo ang balangay ng KM sa lugar, maingat at lihim ang aming pagkilos.”

Sa loob ng BHB, naging mahusay siyang katuwang ng yunit sa pagbubuo ng antas-munisipyong balangay ng KM sa larangang kinikilusan. Napadalo nila sa naturang pagtitipon ang 50 kabataan mula sa 12 barangay. “Punong puno ng pag-asa at kasikhayan ang mga kabataang dumalo. Unang karanasan ko ito ng pagbubuo ng malaking balangay ng KM sa mas mataas na antas,” aniya.