Pagpangatake sa AFP sa mga sibilyan
 sa Himamaylan

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglishHiligaynon

Dili moubos sa 500 ka tropa sa 303rd IBde ug pulis ang miliyok sa mga barangay sa Himamaylan City sa Negros Oriental niadtong gabii sa Oktubre 5. Gipailalum nila ang pipila ka barangay sa Himamaylan City sa halos 10 ka adlaw nga lockdown. Gipabakwit nila ang kapinkun-kulang 18,000 ka residente (o 16% sa kinatibuk-ang populasyon) ug gibabagan ang ilang lihok ug ekonomikanhong aktibidad.

Pagkabuntag, unum ka sundalo ang napatay sa ambus sa BHB-South Central Negros sa nangutingkay nga mga tropa sa 94th IB sa Sityo Sig-ang, Barangay Carabalan sa maong syudad niadtong Oktubre 6. Nasundan kini sa usa pa ka panagsangka niadtong hapon sa parehong adlaw. Subling nagkasangka niadtong Oktubre 8 sa Sityo Malangsa kung asa giangkon sa militar nga duha ka sundalo ang napatay ug unum ang nasamdan.

Gigamit sa AFP ang maong mga panagsangka para labaw pang pagrabehon ang militarisasyon sa lugar. Gibubu niini ang mga tropa sa 94th IB, 62nd IB, 16th Scout Ranger Company, ug pwersa sa Special Action Forces sa syudad ug mga helikopter, drone, spotter plane ug kanyon sa malukpanong operasyon.

Gikanyon ang Barangay Carabalan, partikular ang Sityo Sig-ang, ug Barangay Mahalang gikan Oktubre 6 hangtud Oktubre 8. Walo ka insidente sa pagpanganyon ang nataho sa mga residente nga miigo sa mga katubhan, suba nga tinubdan sa tubig ug kasikbit nga kalasangan.

Gipuntirya sa militar ang Barangay Carabalan nga dugay nang plano niining tukuran og detatsment. Gikan Oktubre 6, gikordon ang mga sityo niining Sig-ang ug Medel bisan og wala na didto ang nakaengkwentro niining yunit sa BHB. Pito ka mamumuo sa katubhan ang gidakop ug tulo ka adlaw nga gipriso ug gipailalum sa grabeng tortyur ug interogasyon. Puno sa bun-og ug samad silang Pablo Abela Jr, Lito Abela, Angelo Abela, Alpredo Abela, Homer Liansing, Angelo Alejo ug Hendro Alejo dihang gipapauli sila sa militar.

Gipagawas niining napatay sa usa ka pekeng engkwentro niadtong Oktubre 10 ang tigpamaba sa BHB-Negros nga si Ka Juanito Magbanua sa Sityo Medel. Gibalita usab niining “engkwentro” ang pagpaulan og bala sa 94th IB sa 15 ka kabalayan sa Tribu Ituman-Maghug-Bukidnon sa Purok Maliko-liko, Sityo Cunalom sa parehong barangay niadtong Oktubre 12.

Gilimitahan sa mga sundalo ang lihok sa mga residente. Gitukod nila ang daghan kaayong tsekpoynt kung asa gipugos ang tanan nga magpakita og papeles aron makaagi. Giabog nila ang mga residente sa ilang balay ug gipriso sa mga ebakwasyon. Gibawalan silang makig-istorya sa lokal nga midya.

Atol sa operasyon, daghang balay ang giransak ug gisulod sa militar sa panaghap nga tigsuporta sila sa BHB. Giihaw pa sa mga sundalo ang pipila ka gialimahang hayop sa mga mag-uuma. Nakabalik lamang sa mga baryo ang mga bakwit niadtong Oktubre 15 sa ilang pagpanghingusog.

Dugay nang nagalunsad og mga operasyong kombat ang 94th IB aron hawanon ang lugar ug hatagag dalan ang pagsulod sa magun-ubong mina, logging ug uban pang imprastruktura sa Himamaylan. Kabahin ang syudad sa target nga tukuran og Ilog-Hinabangan River Basin Project. Abunda sa mga mineral ang mga bukid niini nga target usab sa mga kumpanya sa mina. Ang maong mga proyekto hugot nga ginababagan sa mga lumulupyo sa lugar.


Nagkalapad nga pokus
 sa militarisasyon

Gibubuan usab sa militar og mga tropa ang kasikbit nga lugar sa Himamaylan. Gibanabanang 200-300 ka sundalo sa 62nd IB ang nag-operasyon sa mga utlanan sa bukirong bahin sa Canlaon, Guihulngan, Moises Padilla ug Vallehermoso.

Nagsugod ang atake sa militar niadtong Oktubre 10 human gipalibutan ug giransak sa 30 ka sundalo sa 62nd IB ang balay ni Plesing Menosa sa Barangay Calupaan, Vallehermoso. Grabeng troma ang nasinati sa pamilyang Menosa tungod sa gihimo sa mga militar.

Sa Barangay Hilaitan ug Hibaiyo sa Guihulngan, pugos nga gisulod sa mga sundalo ug giutingkay ang mga balay sa mga lumulupyo. Nagpakaylap ang mga sundalo og mga litrato sa bisan kinsa nga giakusahan nilang mga myembro sa hukbong bayan.

Sa Moises Padilla, gipaulanan og bala sa mga sundalo ang balay ni Merlinda Benero sa Sityo Tagbak, Barangay Macagahay niadtong Oktubre 13. Gikawat nila ang lima ka manok sa pamilyang Benero.

Isip tubag, naglunsad og operasyong isnayp ang hukbong bayan niadtong Oktubre 12 batok sa 62nd IB sa Sityo Mapun-as, Barangay Guba, Vallehermoso. Usa ka sundalo ang napatay.

Pagpangatake sa AFP sa mga sibilyan
 sa Himamaylan