Lubos nga isulong ang paghimakas para sa dugang sa suhol

,
Ang artikulo nga ini may salhin sa PilipinoEnglishBisaya

Nagtimbuok padulong sa 7.7% ang implasyon sa bulan sang Oktubre (pinakamataas halin 2008), sa atubang sang wala untat nga pagtaas sang presyo sang langis, pagkaon, pabalay, bulong, edukasyon kag iban pang basehan nga kinahanglanon. Labing nagalapnag ang grabe nga kaimulon kag kawad-on sang pumuluyo kag padayon nga nagatibusok ang lebel sang ila pagpangabuhi. Labi pa nga nagagrabe ang pag-antus sang minilyon nga pumuluyo dulot sang sunud-sunod nga malaparan nga pagbaha nga nagsamad sa ila mga balay kag pangabuhian.

Nagapabungol-bungol kag nagapabulag-bulag ang rehimeng US-Marcos II sa mga reklamo sang masang anakbalhas. Nagabalibad ini nga sabton ang ginapangayo nga gilayon nga mga tikang para mahaw-as ang daku nga mayorya sang pumuluyo nga nagasubsob sa lunang sang pag-antus. Sa baylo, padayon lang nga ginapatuman ni Marcos Jr ang mga polisiya nga neoliberal nga pila ka dekada na nga nagapiang sa lokal nga ekonomya kag nagadulot sang labing pag-antus sa mga mamumugon kag bilog nga pumuluyo.

Padayon nga ginapatuman ni Marcos Jr ang polisiya sang barato nga kusog-pangabudlay kag iban pang mga tikang agud ganyaton ang dumuluong nga kapitalista nga mamuhunan bilang sentral nga polisiya sa ekonnomya sang iya gubyerno. Labi pa nga magalala ang krisis sa ekonomya kag pangabuhian sang pumuluyo sa atubang sang nagapadayon nga pagsadsad sang balor sang piso kontra sa dolyar, madasig nga pagdaku sang utang sang gubyerno, korapsyon kag pag-usik sang pondo sang banwa sa militar kag pulis.

Indi na malab-ot sang ordinaryo nga pumuluyo ang lampas na sa ₱1,100 kada adlaw nga minimum nga kinahanglanon sang isa ka lima-ka-tawo nga pamilya (ginatawag nga “family living wage” o FLW) para sabton ang ila matag-adlaw nga kinahanglanon. Halos katunga lang sini ang ₱570/ adlaw nga minimum nga suhol sang mga mamumugon sa National Capital Region (pinakamataas sa bilog nga pungsod). Daku nga numero sang mga mamumugon ang nagakita sang mas manubo pa sa natalana nga minimum.

Indi na makalagas ang pangabuhian sang mayorya sang masang anakbalhas. Sa atubang sang madasig nga pagtibusok sang pangabuhian, labing nagabaskog ang matarung nga singgit sang sahing mamumugon kag pumuluyong Pilipino para sa gilayon nga dugang sa suhol kag sweldo. Sa nagkalainlain nga lebel kag patag sang pagbato, ginaduso sang mga mamumugon ang demanda nga pataason ang ila suhol bilang gilayon nga tikang para makalagas ang ila pamilya sa tunga sang grabe nga krisis sa ekonomya kag pangabuhian.

Ang paghimakas para sa mas mataas nga suhol ang tampok nga pang-ekonomya nga paghimakas sang bilog nga sahing mamumugon. Labi ini nga nangin importante sa atubang sang madasig nga pagtibusok sang pangabuhian sang masang anakbalhas kag bilog nga pumuluyo. Kinahanglan nila ini lubos kag militante nga isulong sa atubang sang pagbalibad sang kontra-mamumugon nga rehimeng US-Marcos II nga pamatian ang ila mga reklamo. Labi nga kinahanglanon ang kaisog kag panindugan nga maghimakas sa atubang sang armadong pagtapna sa mga unyon kag organisasyon sang mga mamumugon kag masang anakbalhas.

Para maduso ang paghimakas para sa dugang sa suhol, kinahanglan palaparon kag pabaskugon ang kahublagang unyon, kag isulong ang nagkalainlain nga porma sang ululupod nga paghulag kag kahublagang welga sang mga mamumugon. Anuman nga maagum sa paghimakas para sa dugang sa suhol, subong man ang pagbato sa kontraktwalisasyon kag pagpaayo sang kundisyon sa mga pabrika nakasandig sa aktwal nga kusog, ikasarang, kalapad, kapagsik kag organisasyon sang kahublagang unyon sa kabilugan, kag sang militante nga unyonismo sa partikular.

Bangud sa wala untat nga atake sa mga unyon sa nagligad nga tatlo ka dekada, tuman ka gamay subong ang numero sang mga unyon (ara sa 6% lang sang mga empresa nga may indi magnubo sa 20 mamumugon sang 2020). Kinahanglan ibun-ag ang isa ka kahublagan para sa malaparan nga pagtukod sang mga unyon sa pinakadaku kag pinakamadamo nga numero sang pabrika kag empresa. Dapat pabaskugon ang mga ini bilang mga sentro sang militante nga paghulag sang mga mamumugon.

Sa maabot nga mga semana kag bulan, dapat lab-uton kag pahulagon ang minilyon nga mamumugon paagi sa isa ka malaparan nga kampanya nga propaganda kag edukasyon sa mga pabrika kag komunidad, lakip na sa mga upisina kag eskwelahan, agud ipaathag ang kahustuhan, rason kag gilayon nga kinahanglanon para pataason ang suhol kag sweldo sa atubang sang krisis sa ekonomya kag pangabuhian, kag ibuyagyag ang garuk kag tiko nga pagpangrason ni Marcos kag iya mga upisyal. Dapat kolektibo nga ipakita sang mga mamumugon kag masang anakbalhas ang ila mga reklamo paagi sa nagkalainlain nga porma kag kadakuon sang mga aksyong protesta sa mga pabrika kag kalsada.

Dapat man tinguhaon nga tipunon ang pinakamalapad nga kubay sang organisadong mamumugon agud tukuron ang paghiliusa para iduso ang reaksyunaryong estado nga sabton ang rasonable nga demanda para sa pangkabilugan nga dugang sa suhol, pungsodnon nga mininum nga suhol, kag pagbasura sa kontra-mamumugon nga mga layi nga RA 6727 nga nagtukod sa mapangtunga nga sistema nga “wage regionalization”, kag RA 6715 (o Herrera Law) nga naghatag-dalan sa sistemang kontraktwalisasyon sa pagtrabaho.

Wala untat ang pagtibusok sang ekonomya sang pungsod bangud sa padayon nga pagpatuman sang mga polisiya nga neoliberal nga labi lamang nga nagapiang sa lokal nga ekonomya kag nagadulot sang labing pag-antus sa mga mamumugon kag bilog nga pumuluyo. Madugay na nga ginapaluntad sang mga kapitalista ang polisiya sang barato nga kusog-pangabudlay, makahayop nga kundisyon sa trabaho sa mga pabrika kag pagpang-ulipon sa mga sahing mamumugon nga nagabastos sa mga kinamatarung sa pagtrabaho. Ginapatingkad ini sa mga engklabo sa pabrika kon sa diin, sa pihak sang retorika nga “kauswagan”, nagaantus ang mga mamumugon sang pinakamapintas nga porma sang pagpanghimulos, kag ginahigot ang pungsod sa atrasadong kahimtangan, sa benepisyo sang mga higante nga dumuluong nga kumpanya.

Sa tunga sang nagasingki nga krisis sa ekonomya, dapat man tukuron ang labing malapad nga paghiliusa sang masang anakbalhas kag mga demokratikong sahi para iduso ang mga demanda para sa trabaho, pagbasura sa mga pabug-at nga buhis, pagkontrol sa presyo sang mga balaklon, pagpangapin sa kinamatarung sa pabalay, pagbato sa mapanghalit nga mga proyekto, pagduso sang pagpalapad sang serbisyo sosyal kag iban pang mga tikang para sa kaayuhan sang pumuluyo.

Sa nagkalainlain nga patag nga ini sang paghimakas, ang malaparan nga paghulag kag pagbato sang mga mamumugon sa pabrika kag kalsada para sa dugang sa suhol ang pinakaimportante. Sa sini nga paagi, mahimo sang sahing mamumugon nga mamuno sa mga paghimakas pang-ekonomya sang pumuluyo.

Ang paghimakas para sa dugang sa suhol indi makuha sa isa ka pisok. Kon balik-tun-an ang kasaysayan, mahibal-an ang importansya sang nagapadaku nga protesta sang mga mamuugon kag pumuluyo. Sa pihak nga bahin, ang pagdugmok sa mga unyon kag pagpiang sa mga paghimakas sang mamumugon ang nangin pangunahon nga sangkap kon paano ginlansang ang suhol kag indi na makalagas sa pagtaas sa gasto kag tunay nga balor sang kusog-pangabudlay.

Kadam-an sa subong nga henerasyon sang mga mamumugon wala pa nakaagi sang mga malapad nga welga kag paghulag sa kalsada katulad sang dekada 1980. Kinahanglan buligan sila nga magbalik-tuon sa kasaysayan kag ipadulot sa ila paminsaron ang pagkilala sa angkon nila nga kusog nga nakabase sa ila mga unyon kag ululupod nga paghulag.

Dapat gamiton ang malapad nga kampanya nga ini para pabaskugon ang pagbato sa pasista nga pagpamigos kag iduso ang kinamatarung sa pag-unyon kag pamamahayag. Ang paghimakas para sa dugang sa suhol dapat hugot nga iangot sa pagbato sa polisiya sa barato nga kusog-pangabudlay kag iban pang mga polisiya nga dikta sang imperyalismo nga nagapaantus sa banwa. Subong man, dapat iangot sang mga mamumugon ang ila paghimakas sa mga paghimakas antipyudal kag antipasista sa kaumhan.

Dapat lubos nga pataason ang kamuklatan sang masang mamumugon para lubos nga mahangpan ang kapitalistang pagpanghimulos sa likod sang manubo nga suhol, subong man, sa angtanay sang kahublagan mamumugon sa kahublagan para agumon ang pungsodnon nga kahilwayan kag tunay nga demokrasya sa pungsod.

Lubos nga isulong ang paghimakas para sa dugang sa suhol