Nagkakusog ang militarisasyon sa South Quezon-Bondoc Peninsula

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglishHiligaynon

Walay hunong nga kaguliyang ug bangis militar ang halos adlaw-adlawng mitugaw sa masang mag-uuma sa lubi sa mga lungsod sa ikatulo ug ikaupat nga distrito sa Quezon. Biktima sila sa nagkalain-laing matang sa paglapas sa tawhanong katungod sa tabon nga “gubat batok sa terorismo.”

Largadong gibuhian sa 85th IB, 59th IB, 201st IBde, 2nd ID ubos sa South Luzon Command sa Armed Forces of the Philippines (AFP) ang mga nakapukos nga operasyong militar ug Retooled Community Support Program (RCSP). Katimbayayong niini ang E-CLIP (Enhanced Comprehensive Local Integration Program) nga dinaghang “mipasurender” ug miyatak sa tawhanong katungod sa mga mag-uuma sa Quezon.

Base sa datos nga nadawat, moabot sa 28,292 ang kasong paglapas sa tawhanong katungod sa prubinsya sa pagtapos sa termino ni Duterte. Kadaghanan niini natala niadtong Pebrero 2021 dihang gibombahan sa 85th IB ang mga dapit sa lungsod sa San Narciso, Buenavista ug Catanauan nga miresulta og grabeng kalisang sa katawhan.

Gikan sa bulan sa Hulyo hangtod Oktubre niining tuiga, subling gibulabog ug gipakusgan sa militar ang ilahang operasyon sa mga komunidad nga gikatahapang base sa Bagong Hukbong Bayan (BHB).

Niadtong miaging bulan lang, bastos ug hinayop nga gisulod sa mga sundalo sa 85th IB ang balay sa usa ka lumulupyo aron hadlukon siya tungod kay usa kuno siya ka tigsuporta sa hukbong bayan. Nasuko ang maong residente, tungod kay matud niya labaw pa sa kriminal ang pag-ila kaniya sa mga sundalo.

Samtang sa laing bahin, gigukod ug gisulayang arestuhon sa iyang koprasan si Julius Lacaba, usa ka mag-uuma sa Barangay Villa Mendoza, Gumaca niadtong Oktubre 26. Giakusahan si Lacaba isip kumander sa BHB ug nagdala-dala og granada sa iyang kalubin-an.


Pagpanghadlok ug pagpamugos

Sama sa ubang bahin sa nasud, pasubli-subli ang pugos nga pagpasurender sa AFP sa mga sibilyan sa Quezon. Sa lungsod sa Narciso, 100 ka mag-uuma ang dungan-dungan nga “gipasurender” ug gipapanumpa baylo sa gamayng ayuda ug pagkaon sa Barangay Abuyon niadtong Setyembre 22.

Sa lungsod sa Lopez, “gipasurender” sa ikatulong higayon ang 29 ka mag-uuma sa Barangay Jongo ug San Isidro niadtong Oktubre 1. Lakip kanila ang mga mag-uuma nga human nang “gipasurender” ug nanihapon kuyog ni Rodrigo Duterte sa Malacañang niadtong 2018. Giparada usab sila isip mga “nagsurender” niadtong Setyembre 2021 uban ang 66 ka mag-uuma. Pugsanon usab nga gipamyembro sa usa ka kapunungan sa mga mag-uuma ang 105 ka mag-uuma sa Barangay Ilayang Ilog A niadtong Oktubre 25. Nagsugod ang operasyon militar sa maong mga barangay niadtong Setyembre 2021.

Sa Barangay San Francisco B, padayong ginabalay-balay ug ginapatawag ang mga mag-uuma. Sa pasiunang pagtala, dili moubos sa 1,030 ang tanang “gipasurender” sa nasangpit nga barangay sukad sa tuig 2021.
Napuno sa kampong militar

Sa 40 ka kampong militar sa tibuok South Quezon-Bondoc Peninsula, 14 niini ang nahimutang sa lungsod sa Lopez. Kini nga mga kampo hingpit nga ginasuportahan ni Mayor Rachel Ubana nga usa ka aktibong ahente sa NTF-Elcac. Giilang sentro sa mga paglapas sa tawhanong katungod ang Lopez sa ikaupat nga distrito sa prubinsya.

Gigamit karon sa 85th IB ang Ugnayan Caravan aron direktang masulod ang mga komunidad sa Quezon. Sa takuban “paghatag og serbisyo,” daw mga irong gailogay ang mga militar nga dinaghang ginaukay ang mga baryo sa mga mag-uuma.

Sukad niadtong bulan sa Agosto, moabat na sa unum ka barangay ang naperwisyo sa Ugnayan Caravan sa lungsod sa Gumaca, Lopez, Catanauan ug San Narciso. Niadtong 2021, giila kining hinungdan sa pagkuyanap sa Covid-19 sa Barangay San Jose, Macalelon.

Nagkakusog ang militarisasyon sa South Quezon-Bondoc Peninsula