Walang patid na ligalig at karahasang militar ang halos araw-araw na bumabagabag sa masang maglulukad ng niyog sa mga bayan sa ikatlo at ikaapat na distrito ng Quezon. Biktima sila ng iba’t ibang tipo ng paglabag sa karapatang-tao sa tabing ng “gera laban sa terorismo.”

Todo-largang pinakawalan ng 85th IB, 59th IB, 201st IBde, 2nd ID sa ilalim ng South Luzon Command ng Armed Forces of the Philippines (AFP) ang mga nakapokus na operasyong militar at Retooled Community Support Program (RCSP). Katambal ng mga ito ang programang E-CLIP (Enhanced Comprehensive Local Integration Program) na pakyawang “nagpapasuko” at yumuyurak sa karapatang-tao ng mga magbubukid sa Quezon.

Batay sa nakalap na datos, umabot sa 28,292 ang kaso ng paglabag sa karapatang-tao sa prubinsya sa pagtatapos ng termino ni Duterte. Kalakhan nito ay naitala noong Pebrero 2021 nang bombahin ng 85th IB ang mga lugar sa bayan ng San Narciso, Buenavista at Catanauan na nagdulot ng matinding teror sa taumbayan.

Mula buwan ng Hulyo hanggang Oktubre ngayong taon, muling binulabog at pinaigting ng militar ang kanilang operasyon sa mga komunidad na pinagdududahan nitong base ng Bagong Hukbong Bayan (BHB).

Noong nakaraang buwan lamang, bastos at asal-hayop na pinasok ng mga sundalo ng 85th IB ang tirahan ng isang residente para takutin siya dahil isa diumano siyang tagasuporta ng hukbong bayan. Nagalit ang naturang residente, dahil aniya’y daig pa sa kriminal ang turing sa kanya ng mga sundalo.

Samantala, hinabol at tinangkang arestuhin sa kanyang koprahan si Julius Lacaba, isang maglulukad sa Barangay Villa Mendoza, Gumaca noong Oktbure 26. Pinaratangan si Lacaba na kumander ng BHB at may dala-dalang granada sa kanyang niyugan.

Pananakot at pamimilit

Tulad sa ibang bahagi ng bansa, paulit-ulit ang pwersahang pagpapasuko ng AFP sa mga sibilyan sa Quezon. Sa bayan ng San Narciso, 100 magsasaka ang sama-samang “pinasuko” at pinasumpa kapalit ang kakarampot na ayuda at pagkain sa Barangay Abuyon noong Setyembre 22.

Sa bayan ng Lopez, “pinasuko” sa ikatlong pagkakataon ang 29 magsasaka sa Barangay Jongo at San Isidro noong Oktubre 1. Kabilang sa kanila ang mga magsasaka na nauna nang “pinasuko” at naghapunan kasama ni Rodrigo Duterte sa Malacañang noong 2018. Ipinarada rin sila bilang mga “sumuko” noong September 2021, kasama ang 66 magsasaka. Sapilitan namang ipinaloob sa isang samahan ng mga magsasaka ang 105 magsasaka sa Barangay Ilayang Ilog A noong Oktubre 25. Nagsimula ang operasyong militar sa mga barangay na ito noong Setyembre 20.

Sa Barangay San Francisco B, tuluy-tuloy na binabahay-bahay at ipinapatawag ang mga magbubukid. Sa inisyal na tala, hindi bababa sa 1,030 ang kabuang “napasuko” sa naturang barangay mula taong 2021.

Tadtad ng kampo-militar

Sa 40 kampo-militar sa buong South Quezon-Bondoc Peninsula, 14 rito ay matatagpuan sa bayan ng Lopez. Ang mga kampong ito ay buung-buo na sinusuportahan ni Mayor Rachel Ubana na aktibong ahente ng NTF-Elcac. Maituturing na sentro ng paglabag sa karapatang-tao ang Lopez sa ika-apat na distrito ng lalawigan.

Ginagamit ngayon ng 85th IB ang Ugnayan Caravan para tahasang pasukin ang mga komunidad sa Quezon. Sa tabing ng “pagbibigay-serbisyo” tila mga nagsusunggabang mga aso ang mga militar na lansakang hinahalughog ang mga baryong magsasaka.

Mula buwan ng Agosto, umaabot na sa anim na barangay ang naperwisyo ng Ugnayan Caravan sa bayan ng Gumaca, Lopez, Catanauan at San Narciso. Noong 2021, tinukoy itong dahilan sa paglaganap ng Covid-19 sa Barangay San Jose, Macalelon.