Gatusan ka libong mamumuo sa UK, naglunsad og mga welga sa pasko

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglish

Gikasa karong Disyembre sa mga unyong mamumuo sa lain-laing sektor sa United Kingdom (UK) ang tagsa-tagsa nilang mga welga alang sa disenteng suhulan ug makitawhanong mga kundisyon sa pamuo. Gibanabanang mokabat sa 500,000 hangtud usa ka milyong mamumuo ang magwelga hangtud sa katapusan niining tuig. Kabahin ang maong mga welga sa pag-ulbo sa mga pakigbisog sa mga mamumuo sa nasud gikan pa niadtong Hunyo. Matud sa The Guardian, anaa sa 1.1 milyong workdays na ang nawala sa tunga-tunga sa Hunyo ug Oktubre tungod sa mga protesta sa mga mamumuo.

Niadtong Disyembre 13, gilunsad sa 40,000 ka myembro sa National Union of Rail, Maritime and Transport Workers (RMT) ang ilang welga batok sa ubos kaayong suhulan. Gibasura sa mga mamumuo sa riles ang tanyag sa mga kumpanya nga 5% nga dugang-suhulan alang sa 2022 ug 4% alang sa 2023. Gitawag nilag “substandard” ang tanyag, ilabina atubangan sa pagsaka sa gasto sa panimuyo sa nasud.

Ginapagana sa RMT ang 14 ka kumpanyang nagpadagan sa mga tren. Gilunsad nila ang unang bwelo sa welga niadtong Disyembre 13 ug 14, ug ang ikaduhang bwelo niadtong Disyembre 16 ug 17. Ipadayon nila ang mga protesta hangtud sa 2023.

Niadtong Disyembre 15, gilunsad sa 100,000 ka nars sa England, Wales ug Northern Ireland ang kinaunhang nasudnong welga sa mga nars sa UK. Pangayo sa Royal College of Nurses ang 19% nga umento ug dugang nga mga nars sa mga ospital aron masiguro ang kaluwasan sa mga pasyente. Kabahin sila sa sistema sa pangpublikong panglawas (National Health Services o NHS) nga pipila ka tuig nang nag-antus sa ubos nga suhulan, sobra-sobrang trabaho ug dili igong subsidyo gikan sa estado. Usa pa ka 24-oras nga welga ang gilunsad niadtong Disyembre 20.

Katambayayong sa mga nars ang 10,000 ka drayber sa ambulansya, paramedik ug uban pang mamumuo sa emerhensiya, nga nakatakdang magwelga sa Disyembre 21 ug 28. Gibatukan nila ang pagbalibad sa NHS nga ihatag ang 4% dugang-suhulan nga giaprubahan na sa ilang gubyerno.

Sa wala pa ang Disyembre, naglunsad na ang mga mamumuo sa Royal Mail (koreyo) ug University and College Union (mga magtutudlo ug ubang istap akademiko) nga nagrepresentar sa 150 ka unibersidad sa mga piket ug welga. Niadtong Disyembre 5, nagwelga ang 1,000 ka gwardya sa mga bangko ug institusyon sa pinansya.

Sa Scotland, nagkasa og 2-ka-adlaw nga welga ang Scottish Secondary Teachers Association ug uban pang unyon sa mga magtutudlo. Sa London, andam magwelga ang 2,000 ka drayber sa bus tungod sa padayong pagdumili sa ilang mga kumpanya alang sa mas makiangayong dugang-suhulan.

Sa milabayng dekada, halos wala, ug kung aduna man, labing gamay ang gisaka sa suhulan sa mga mamumuo sa UK. Kini samtang padayon ang pagsaka sa ilang gasto sa pabalay ug mga serbisyo ug presyo sa mga palaliton. Niadtong Abril, mihagba og 3% ang tinuod nga bili sa ilang mga suhulan tungod sa 10.1% implasyon. Labaw pa kining mihagba pagsugod sa Oktubre kung asa narekord ang 11.1% nga tantos sa implasyon. Nabalaka ang mga ekonomista sa nasud nga mosirit pa kini ngadto 18% sa mosunod nga tuig.

 

Gatusan ka libong mamumuo sa UK, naglunsad og mga welga sa pasko