Kabahin sa militaristang Indo-Pacific Strategy sa imperyalismong US ang pagpakusog sa hegemonya niini sa mga ekonomiya sa alyado ug malakolonya niini sa Asia-Pacific. Alang niini, gilunsad ni US Pres. Joseph Biden ang Indo-Pacific Economic Framework for Prosperity (IPEFP) ayha ang tigum sa Quadrilateral Security Dialogue (US, Japan, Australia, India) sa Japan niadtong Mayo. Gipahigayon sa Australia ang unang panagtapok sa mga upisyal sa ekonomiya sa 14 ka ginsakpang nasud niini niadtong Disyembre 10-15.

Dayag nga tumong sa IPEFP nga kontrahon ang pagpatigbabaw sa imperyalistang China sa rehiyon. Gawas sa India ug US, tanang mga ginsakpan sa IPEFP membro usab sa Regional Comprehensive Economic Partnership (RCEP) ug adunay lig-ong pakigpamatigayon sa China. Buot sa US nga marendahan kini nga pamatigayon ug ilugon sa China ang mga bentahe niini sa kalibutanong pamatigayon, ilabina sa pagmanupaktura og semiconductor. Sa maong panahon usab, buot niining pahugton ang kontrol sa mga rekurso, merkado ug han-ukanan sa sobrang kapital sa Asia-Pacific.

Bisan og ginaduso kini isip “partnership” (o panag-ambitay) walay kalahian ang IPEFP sa gibuhian sa US nga Trans-Pacific Partnership ug ubang multilateral nga kasabutang miguba sa mga atrasado ug malakolonyang nasud ug nagpakubol sa ilahang paglambo. Ginatukmod niini ang mga nasud nga labaw pang abrehan ang ilang mga ekonomiya bugti sa limitadong kapital. Dugang usab kining instrumento sa US para ipahamtang ang mga palisiya ug prosesong pabor sa mga kumpanya ug negosyong Amerikano sa rehiyunal nga merkado samtang ginapabiling sirado ang kaugalingong ekonomiya.

Daghang nasud ang mialma sa mga palisiya sa IPEFP ug lakang sa US nga direktang nagalapas sa ilang ekonomikanhong soberenya. Bag-ohay pa lang gianunsyo sa US ang bag-ong mga restriksyon sa mga kumpanyang Amerikano sa pag-eksport og materyal nga may kalabutan sa produksyon sa mga computer chip. Gitukmod niini ang South Korea ug Singapore nga mopahamtang og susamang restriksyon. Sa maong nataran (pamatigayon) nagpahimangno na ang Indonesia, Thailand ug ang India nga dili sila mosugot nga gamiton ang IPEFP aron adunay nasud nga “mahimulag.” Direkta silang nagdumili nga isakripisyo ang ilahang relasyon sa China.


Todong pagpakaitoy sa rehimeng Marcos

Dili susama sa mga nasud nga nagaduso sa independensya sa ekonomiya, naghinamhinam ang itoy nga gubyerno ni Marcos nga magpailalum sa IPEFP. Nakatakdo dinhi ang palisiya sa rehimen nga “ablihan og hingpit ang pultahan” sa lokal nga ekonomiya sa langyawng pagpangawkaw bugto sa gamayng kapital ug bahin sa merkadong Amerikano.

Plano sa US nga tukouron ang upisina sa US Trade and Development Agency (USTDA) sa Metro Manila aron pakusgon ang kontrol niini sa mga palisiya ug proyektong pang-ekonomiya sa Asia-Pacific. Sa Pilipinas, pasayunon niini nga ahensya ang pagmonopolyo sa mga kumpanyang Amerikano sa bag-o lang giabrehang sektor sa pangpublikong yutilidad, telekomunikasyon, mga proyektong imprastruktura ug pang-enerhiya ug ekspansyon sa mga minahan ug komersyal nga plantasyon.

Lakip sa mga pondohan sa US ang duha ka magun-ubong proyekto nga gipanghinambog pa sa bise presidente niini nga si Kamala Harris niadtong mibisita siya sa nasud. Usa niini ang geothermal project sa Mt. Apo sa North Cotabato kung asa kasosyo sa USTDA ang Energy Development Corporation (EDC) sa pamilyang Aboitiz. Usa pa ang nickel ug cobalt processing facility kasosyo usab ang Eramen Minerals Inc. (EMI) sa Zambales.

Hataas ug madugoon ang nahimong pagsukol sa mga mag-uuma ug Lumad niini nga mga proyekto. Dislokasyon sa mga mag-uuma ug Lumad ug kadaut sa kinaiyahan ang gibunga sa duha ka proyekto. Iligal nga gitukod ang mga geothermal plant sa EDC sa yutang kabilin sa mga Manobo sa Mt. Apo, nga usa ka protektadong lugar. Kanhi na usab nga gisirad-an sa sa Department of Environment and Natural Resources ang mga operasyon sa EMI tungod sa makadaut nga epekto niini sa komunidad. Parehong sukwahi ang mga proyekto sa gipagarpar sa US nga “pagkaabunda” ug pag-amuma sa kinaiyahan nga kabahin sa “pagkontra sa climate change.”