Panagminas nga Apex-ISRI, ilaklaksid idiay Benguet
Aktibo a sadsadaen dagiti katutubo idiay Sityo Dalicno, Barangay Ampucao, Itogon, Benguet ti mapadpadaanan a panangpasingked ti gobyerno Marcos iti Application for Production Sharing Agreement 103 (APSA 103) idiay Itogon-Suyoc Resources, Inc (ISRI) a sumaklaw iti tawid da a daga. Kunada, adu ti iregularidad iti proseso iti panangala iti Free, Prior and Informed Consent (FPIC) ti National Commission on Indigenous Peoples (NCIP) isu a rumbeng a waswasen ti bisa na daytoy. Ti ISRI ket maysa a kompanya a kukua ti Apex Mining Corporation Inc ni Enrique Razon Jr.
Kuna iti Dalicno Indigenous Peoples Organization (DIPO), minanipula ti NCIP ti panangala ti FPIC. Saan nga umanay ti imbingay na nga impormasyon kadagiti asembliya a pimmagteng iti pinnirma ti Memorandum of Agreement idi Setyembre 20,2023. Saan na met nga innala ti panagannamong dagiti apektado a komunidad, nga isu ti maiparbeng ken siguden a proseso idiay Itogon.
“Ginudua daytoy a tungtungan ti umili nga Itogon. Ti komunidad ti Dalicno, a nagorganisa iti bukod iti DICO, ket pinaawan kaes-eskan kas “break-away group” ken pinaruar kas dakes dagiti aginkukuna nga “otorisado nga indigenous organization.” Nupay kasta, tumaktakder ti Dalicno… kas lehitimo a stakeholder gapu ti daga, biag ken pagbiagan da ti nakasaang (iti proyekto),” waragawag ti organisasyon.
Saklawen ti APSA 103 ti 581 ektarya a tawid a daga kadagiti barangay ti Ampucao, Poblacion, ken Virac idiay Itogon, Benguet. Sakupen dagiti operasyon ti panagminas ti sibubukel a sityo ti Dalicno, karaman dagiti pangal-alaan da ti danum, sagrado a pagitabunan, dagiti pagadalan ken dagiti simbaan nga inawagan a “build-up zone.”
Saan a mamati dagiti taga-Dalicno a gapu laeng a nakakabil iti MOA nga agbalinen a “no mining zone” dagiti “build-up zone” ken agbalin a “buffer zone” metten ti water sources ket saanen a maapektaran daytoy ti minas. Kunada, agdadata ti epekto ti panagminas, aglalo ti Apex Mining nga akinkukua ti ISRI, iti kapaspasamak a landslide idiay Masara, Maco, Davao de Oro.