IV. MGA NAGAPANGUNA NGA KASAYPANAN KAG KAHUYANGAN

K. Mga Kasaypanan sa Militar

Ang mga kasaypanan sa ideolohiya kag pulitika permi nagalab-ot sa mga kasaypanan sa armado nga paghimakas. Ang partido nga wala nagahatag sang maid-id nga atensyon sa angtanay nga ini segurado nga mapaslawan nga matungdan ang sentral nga rebolusyonaryo nga katungdanan nga agawon kag pabakuron ang gahum pangpulitika.

Armado nga paghimakas ang nagapanguna nga armas sang Partido Komunista sang Pilipinas sa pagpatuman sa demokratiko nga rebolusyon sang banwa. Pareho sang gintudlo sa aton ni Kaupod Mao Zedong sa iya teorya kag praktika sa rebolusyon nga Tsino, kon wala sang hangaway sang banwa sa idalum sang pagpamuno sang Partido, wala sang bisan ano man ang pumuluyo. Bangud ara sa malakolonyal kag malapyudal nga pungsod, dapat kumbinahon sang aton Partido ang tatlo ka malahalon kag indi mabulag nga sangkap sa paglunsar sang inaway banwa sa kaumhan: ang armado nga paghimakas, ang rebolusyon agraryo kag ang pagtukod sang mga base sa kaumhan.

Sa una nga napulo kag duha ka tuig nga pagluntad sang Partido, halin 1930 tubtub 1942, wala gilayon magpauswag ang Partido sa tatlo ka sangkap nga ini. Sadtong 1931, una nga nakaagi ini sang kongkreto nga eksperyensya sang pagpanglupig sang imperyalismo nga Amerikano kag mga idu-ido sini. Angkon ang tanan nga armas sang pagpamigos nga mahimo sini magamit, nagmadinalag-on ang reaksyonaryo nga estado sa pagtuga sang mabug-at nga kabudlayan sa Partido sa sulod sang madamo nga tuig.

Sang ulihi nga gintukod sang Partido ang pwersa nga gerilya sang Hukbalahap base sa kontra-Hapones nga pagpangapin sang pumuluyo, wala makaangkon ang Partido sang maathag nga paghangup sa mga kinahanglanon agud maglunsar sang inaway banwa. Sang maeksperyensyahan sang Partido kag hangaway ang una nga pagkapyerde sa kamot sang mga pasista nga Hapones, gin-aprubahan sang liderato sang Partido ang polisiya nga "mag-atras agud magpangapin". Ang polisiya nga ini ginakomposar sang pagbungkag sang mga "iskwadron" sang Hukbalahap kag pagtukod sang mga magagmay nga yunit nga ginabug-os sang tatlo tubtub lima ka tawo lang sa panahon nga kinahanglan sang hangaway sang banwa nga magtipon sang daku-daku nga pwersa agud hatagan sang masakit nga bunal ang mga nahamulag nga bahin sang pwersa sang manugsalakay nga Hapones kag mga mersenaryo sini. Ang pagkaguba sang mga "iskwadron" sang Hukbalahap nag-angkon sang madugayan nga makahalalit nga epekto sa hangaway sang banwa.

Ginkinahanglan nga talikdan sang liderato sang Partido ang polisiya nga "mag-atras agud magpangapin" kag liwat nga tukuron ang "iskwadron" sang hangaway sa atubang sang mabaskog nga demanda sang banwa nga ubuson ang kaaway. Bisan pa, sang magbalik ang imperyalismo nga Amerikano agud liwat nga sakupon ang Pilipinas, liwat nga gin-ampo sang liderato sang Partido kag Hukbalahap sa pwersa nga USAFFE ang inisyatiba sa militar. Ang mga "iskwadron" sang Hukbalahap tama ka handa nga nagbaton kag nagbulig sa nagbalik nga manugsakop nga pwersa nga Amerikano, nga kuntani ang dapat nga ginhimo amo nga ipabilin nga nabulag ang ila pwersa sa paghimakas sa kaaway. Tama ka handa ang liderato sang Partido nga iampo sa imperyalismo nga Amerikano ang inisyatiba sa militar bangud desidido na ini nga magbalik sa syudad kag magpasakop sa matawhay nga parlamentaryo nga paghimakas.

Bisan sadtong gin-atake sang imperyalismo nga Amerikano ang mga pumuluyo kag ang hangaway sang banwa sa kampanya nga pabalikon ang gahum sang agalon nga mayduta sa mga lugar nga kontrulado sang Partido kag hangaway, nagmandu ang liderato sang Partido nga bungkagon ang mga armado nga yunit sang hangaway sang banwa sa idalum sang daku nga bandera sang "demokratiko nga katawhayan", indi katulad sa Tsina kag iban nga pungsod sa Asya nga ang nagapanguna nga Partido nag-uyat gihapon sang armas sini kag naghimakas.

Sa idalum sang liderato nga Jose Lava, nagpadayon ang kasaypanan sang adbenturismo militar kag puro-militar nga panan-awan bilang pinakapunta nga reaksyon sa Tuo nga oportunismo. Ang petiburges nga panan-awan sa kalibutan nga ini ang gin-ugatan sang "Wala" nga suhetibista nga kasaypanan sang adbenturismo militar. Bangud sa panan-awan nga ini, wala mahangpan sang liderato sang Partido ang mga layi sang pag-uswag sang inaway banwa sa katilingban nga Pilipino kag sa sini, wala makaplastar sang husto nga istratehiya kag taktika.

Tanda sang liderato nga Jose Lava ang militar nga pagkaagresibo kag petiburges nga pagkabenggatibo sa sulod kag gwa sang Partido. Pero ang pagkapareho sang "Wala" nga oportunismo sa Tuo nga oportunismo nga ginpakig-awayan sini amo ang petiburges nga ilusyon nga ang armado nga kusog sang pumuluyo mahimo mapamunuan halin sa syudad kag ang syudad sang Manila nga amo ang pinakabakod nga base sang burges nga gahum sang estado madali maagaw nga indi kinahanglan magtukod sang mga base sa kaumhan.

Ang indibidwal nga paghangad nga agawon ang gahum sa syudad sa tama ka lip-ot nga panahon nga duha ka tuig nga wala maghanda sang malapad nga pundasyon sa kubay sang pumuluyo nagapakita sang indi paghangup sa madugayan nga inaway banwa. Sang magtuhaw ang "Wala" nga oportunismo bilang nagapanguna nga aspeto sang liderato nga Jose Lava, ang Tuo nga oportunismo naman nagpadayon bilang nagapangaduha nga aspeto ukon paidalum nga agos nga ginatiglawas ni Luis Taruc. Bangud sa tantya nga maluya ang gahum sang mga reaksyonaryo nga nagahari nga sahi bangud ginatay-og ini sang pangsulod nga banggianay, ang liderato nga Jose Lava nagmandu nga mga papet nga tropa nga Pilipino lang ang iguon kag hugot nga likawan ang pagsalakay sa mga tinawo militar nga Amerikano.

Ang pagpakagamay sa suporta militar nga Amerikano sa mga tumandok nga reaksyonaryo "Wala" nga oportunismo sa kabilugan. Kadungan sini, nag-angkon sang sala nga pagpati nga ang paglikaw sa pagpakig-away sa mga tinawo militar nga Amerikano labi nga makapadali sang pagpakig-away sang Pula nga hangaway. Ini "Tuo" nga oportunismo kag salin pa gihapon sang kontra-rebolusyonaryo nga Tuo nga linya sadtong kontra-Hapones nga inaway nga naghambal nga magabalik ang Estados Unidos sa Pilipinas agud pabalikon ang "demokratiko nga katawhayan" matapos lutuson ang mga pasista nga Hapones.

"Wala" nga oportunismo ang magsalig sa madali nga kadalag-an militar sa mga indi segurado nga kabangdanan, pareho sang ilusyon nga ang mga burges nga pulitiko nga sanday Laurel kag Rodriguez magapamuno sa mga pag-alsa batok sa pagdumalahan nga Quirino halin sa Batangas kag Rizal kadungan sang Hukbong Mapagpalaya ng Bayan. Bisan pa, ang elemento sang Tuo nga oportunismo makita sa paghatag sa mga burges nga pulitiko sang mga desaysibo nga katungdanan sa tama ka sentral nga halambalan pareho sang aktwal nga pag-agaw sang gahum. Sang mga panahon nga ini, ang HMB wala pa sang bastante nga kusog agud sakupon ang Manila; indi magsobra sa 3,000 nga Pula nga hangaway ang mahimo matipon para sa amo nga katuyuan nga pat-ud nga labi nga makainat sang armado nga kusog sang banwa sa iban pa nga lugar.

Ang nagpangibabaw nga "Wala" nga oportunista nga linya sang liderato nga Jose Lava nakita sa pagpagwa sang mga Mandu militar para sa armado nga kusog sang banwa sa kaumhan halin sa Secretariat ukon Politburo-In nga nabase sa syudad. Bisan sa kaumhan, ang Politburo-Out malayo sa mga nagapanguna nga pwersa militar kag nagsalig sa pagpanago sa baylo nga magpauswag sang mga mapag-on nga base sa kaumhan nga amo tani ang dapat sini nga saligan. Sa tunga sang liderato sang Partido kag sang masa may daku pa nga lang-at ang mga indi mapag-on nga lugar sa Sentral Luzon kag mga lubos pa nga Puti nga lugar sa Nabagatnan nga Luzon.

Samtang ang base sang Partido sa syudad malayo sa Politburo-Out kag ang naulihi malayo man sa nagapanguna nga pwersa sang hangaway sang banwa, ginpapanaug ang mga mandu para sa armado nga kusog sang banwa nga maglumpat sa mga indi mapag-on kag indi masaligan nga lugar agud dulungan nga salakayon ang nagalayuanay nga target, pareho sang mga kampo militar, syudad kag kapitolyo sang probinsya. Ang armado nga paghulag nga ini labi nga nagpainat sang pwersa sang hangaway sang banwa kag labi nga nagpaluya sa gasgas na nga linya sang komunikasyon kag pinansya. Ang mga pagsalaky nga ginhimo sang hangaway sang banwa sadtong Marso 29 kag Agusto 26, 1950 santo sa "Mga Resolusyon sang Politburo" sang Enero 1950 lubos nga nagpakita sang adbenturista nga kahuyangan sang liderato nga Jose Lava. Sa esensya, wala sini ginkilala sa diyalektiko nga pamaagi ang ikasarang sang kaaway nga maglunsar sang balos-nga-salakay nga magaguba sa tama na ka gasgas nga linya nga nagaangot sa Politburo-Out kag mga rehiyonal nga kumand kag madamo pa nga iban. Nagbalos sa pag-atake ang kaaway matapos ang pagsalakay sa ila sadtong Marso kag Agusto paagi sa 25,000 ka tropa nga gintalana batok sa hangaway sang banwa nga mas gamay ang kadamuon kag nalapta sa bug-os nga Sentral Luzon, Manila, Rizal, Bikol kag Panay.

Wala madugayi, matapos ang pagpangsalakay sadtong Agusto 26, sistematiko nga ginguba sang kaaway ang base sa syudad sadtong Oktubre 1950. Base sa kalaparon sang kadalag-an sang pagpanglupig nga ini sang kaaway, ang madalian nga pagrekrut sang mga katapu sang Partido sa syudad napamatud-an nga kabuangan kag naglapas sa kakinahanglanon nga mangin depensiba kag likom ang hilikuton sa syudad sang Partido. Nasudlan mismo sang kaaway ang pinakamataas nga organo sang Partido.

Ang mga kapaslawan sa polisiya militar bahin sa kaaway nagpalala sang indi husto nga pag-uyat sa mga Pula nga kumander kag hangaway. Sa likod sang "Bolsebisasyon", nagpapanaug ang liderato nga Jose Lava sang mga mabug-at nga silot sa mga natukiban nga nakahimo sang bisan tama ka gamay nga sayup. Ang silot nga kamatayon ginpapanaug sa mga kadre kag hangaway bisan bastante na ang mas mamag-an nga silot. Sa pagpapanaug sang silot, wala lubos nga ginkonsiderar ang kasaysayan sang kabuhi sang mga nagsala nga kadre kag hangaway kag sa masami, ginatuhay sa mga sitwasyon ang gilayon nga kasaypanan. Ang ginsigahum nga "Bolsebisasyon" sa kamatuoran mga pagsulundan sa inaway halin sa mga burges nga libro militar. Samtang nagadamo ang kalutusan sang hangaway sang banwa, labi man nga naglala ang sayup nga pag-uyat nga ini sa mga kadre kag hangaway kag nagtuhaw ang tendensya sang pagkabungkag.

Sa petiburges nga kalangkag nga mag-agaw sang gahum, ginmanduan sang liderato nga Jose Lava ang mga organo sang Partido nga papangibabawon ang panan-awan militar, himuon nga mas madamo ang artikulo nga militar kag teknikal sa HMB Bulletin kag tun-an kag gamiton nga sandigan nga ubay sa paghanas ang 90 ka semana nga Master Training Schedule - isa ka libro nga ginagamit sang Hangaway sang Estados Unidos kag sang reaksyonaryo nga Armado nga Kusog sang Pilipinas. Ginpakita sang mga partikular nga halimbawa nga ini ang lubos nga pagkawala sang paghangup sa kinaiya sang inaway banwa.

Sang nagluya na ang armado nga paghimakas sa ulihi nga bahin sang 1951, naglala ang kasaypanan sa pag-uyat sa angtanay sang hangaway sang banwa kag mga pumuluyo. Gintuhay ang mga abyan nga baryo sa kaaway nga baryo. Ginhimo ang pagtuhay nga ini indi agud maglunsar sang husto nga propaganda nga kampanya para makumbinse ang mga pumuluyo nga kabigon kita nga mga abyan sa baylo nga kaaway, kundi agud maghimo sang mga matimaluson kag mahinaliton nga pagpanalakay bisan sa kinaandan nga mangunguma sa diin ang iban ginkumpiskahan sang mga hayup agud may makaon ang mga naipit nga hangaway sang hangaway sang banwa. Wala lubos nga nahibal-an nga luwas sa pagka-pwersa sa pagpakig-away, ang hangaway sang banwa isa man ka pwersa pangpropaganda kag pangproduksyon.

Bunga sang mga malala nga kasaypanan sang liderato nga Jose Lava kag sang epektibo nga balos-nga-salakay sang kaaway, labi nga naglutaw ang tendensya nga grupo sang rebelde nga lagawan kag ang pagkagaruk sang pila sa mga grupo nga ini. Ang pagkawala sang matuod nga proletaryo nga disiplina, ang wala kutod nga paglapta sa hangaway sang banwa kag ang kaangot nga pagkawala sang epektibo nga sentral nga kumand nagtulod sa Partido sa sunod-sunod nga kalutusan.

Sang magsaka sa kumand ang liderato nga Jesus Lava, nagpadayon ang "Wala" nga oportunismo sa porma sang mga tendensya nga rebelde nga lagawan base sa pilit nga paglapta sang mga armado nga yunit. Bangud wala sang nagapanguna nga armado nga pwersa ang sentral nga kumand, ang mga nalapta nga armado nga yunit nga gin-ipit na sang malaparan nga operasyon nga "paglikop kag pagdugmok" nga ginhimo sang reaksyonaryo nga suldado, naghimo, santo sa "paghimakas agud mabuhi" ukon "paghimakas pang-ekonomiya", sang madamo nga pagpang-abuso kag pagpamintas nga ginhimuslan naman sang kaaway sa mga operasyon nga "psywar". Sa paghimulos sa matuod nga pagpang-abuso kag pagpamintas sang "hangaway sang banwa", sistematiko nga naggamit ang reaksyonaryo nga suldado sang tropa nga nakasibilyan agud maghimo man sang pagpang-abuso kag pagpamintas kag ginpasibangud ini sa hangaway sang banwa. Nahimuslan sang kaaway ang madalum nga linya sang sektaryanismo sa sulod sang liderato sang Partido nanday Jose kag Jesus Lava.

Indi matadlong sang liderato nga Jesus Lava ang adbenturismo militar sang liderato nga Jose Lava bangud wala ini sang malapad nga paghangup sa kinaiya kag mga kinahanglanon sang inaway banwa. Wala man ini sang animo paano ilunsar ang inaway banwa sa halintang sang istratehiko nga depensiba kag mga taktikal nga opensiba. Pareho sang una, wala ini sang hinalung-ong kon paano paslawon ang isa ka kampanya sang kaaway sa paglikop kag pagdugmok. Bangud wala sini mahakos ang Marxismo-Leninismo-Kaisipan Mao Zedong, wala sini mabug-os liwat tubtub san-o man ang nalapta nga armado nga yunit sang hangaway sang banwa nga padayon nga gintumpukan sang reaksyonaryo nga tropa halin sadtong 1951 tubtub 1955.

Sadtong 1955, sa kahimtangan sang kalutusan militar, ginsunod sang liderato nga Jesus Lava ang isa ka Tuo nga linya kag ginsakdag ang parlamentaryo nga paghimakas bilang nagapanguna nga porma sang paghimakas. Likidasyunismo ang nangin kasal-anan ni Jesus Lava sang aktwal nga ginbungkag niya ang mga armado nga yunit pati na ang iya kaugalingon nga armado nga gwardya kag mas ginpasulabi niya nga magpangabuhi bilang isa ka nagapanago nga kriminal sa syudad. Ang mga indibidwal nga pagpalagyo sang puno nga kumander sang hangaway sang banwa nga si Castro Alejandrino kag sang pangkabilugan nga sekretaryo sang Partido nga si Jesus Lava halin sa kaumhan padulong sa syudad kag ang mga nagsunod nga pagkadakop sa ila sa syudad maathag nga nagpamatuod sa sala nga linya militar sang liderato sang Partido.

Sa lugar sang RECO 2 lang, labi na sa probinsya sang Pampanga kag sa pila ka bahin sang Tarlac, Bataan kag Nueva Ecija, nagpadayon ang mga nabilin sa Hukbong Mapagpalaya ng Bayan. Ang mga nagalunsar subong sang armado nga paghimakas indi mga daw ulipon nga nagsunod sa liderato sang mga Lava. Bisan pa, dapat ilunsar labi na sa mga lugar nga ini ang pursigido nga pagpanadlong sa burges nga reaksyonaryo nga linya sang mga Lava kag sa kapitulasyunismo ni Luis Taruc. Dapat tadlungon didto ang mga tendensya kag kinaiya nga rebelde nga lagawan. Ang dapat patuhawon amo ang isa ka matuod nga hangaway sang banwa sa idalum sang epektibo nga pagdumala sang isa ka Partido nga ginaubayan sang Marxismo-Leninismo-Kaisipan Mao Zedong, isa ka hangaway sang banwa nga magserbi nga hinganiban sang rebolusyon agraryo kag magatukod sang mga mapag-on nga base.

Nangin disbentaha sa Partido ang pagtukod sang pwersa sini sa mga lugar lang sang Manila, Sentral Luzon kag sa pila ka bahin sang Nabagatnan nga Katagalugan bisan may istratehiko nga importansya ang mga lugar nga ini bangud diri natingob ang burges nga gahum sang estado sa kapuluan. Bisan pa, dapat maghimo sang bag-o nga istratehiya kag mga taktika militar santo sa Kaisipan Mao Zedong, nga lubos nga nagakonsiderar sa mga maluya nga bahin sang burges nga gahum sang estado base sa makasahi nga pag-analisa kag nagagamit sa kinaiya nga kapuluan nga sa una disbentaha agud mangin madugayan nga bentaha para sa Partido kag hangaway sang banwa. Dapat ikonsiderar sang maayo ang pagpauswag sa nagapanguna nga kusog militar sang pumuluyo kag mga base sa kaumhan sa Luzon luwas pa sa mga ara sa Sentral Luzon; kag dapat gamiton ang iban pa nga pulo sa Kabisay-an kag Mindanao agud laptahon kag paluyahon ang nagapanguna nga kusog sang kaaway nga natipon sa Luzon.

I II III IV V
Back to top