Ginadumdum sa katawhang Pilipino karong bulana ang ika-50 nga tuig sa pagdeklara ni Ferdinand Marcos Sr sa balaod militar niadtong Setyembre 21, 1972 nga nagtukod sa brutal nga diktadurya ug nagpasiugda sa 14 ka tuig nga paghari sa pasistang terorismo, korapsyon ug nagpakaitoy sa mga langyawng imperyalista. Dili malimod ang talagsaong importansya sa pagdumdum niini atubangan sa pag-antus karon sa katawhan ilalum ni Ferdinand Marcos Jr, anak sa diktador nga nakabalik na sa poder.

Pasidunggan ang tanang bayani ug martir, ug mga beteranong misukol sa diktaduryang US-Marcos. Atong balik-lantawon ang yaweng papel sa Partido Komunista ng Pilipinas sa pagpangulo ug paghiusa sa katawhang Pilipino.

Ang paglahutay sa Partido ang yaweng hinungdan sa pagsalikway sa kahadlok nga gibunga sa balaod militar ug naghimugso sa lapad nga demokratikong kalihukang masa gikan sa tunga-tunga sa dekada 1970 ug sa palukso-luksong paglapad sa Bagong Hukbong Bayan (BHB) sa kabanikanhan. Pipila ka beses nga mikusog ang Partido ug mikaylap ang demokratikong rebolusyon sa katawhan sa tibuok kapupud-an.

Sa maong pagpanglimbasog, mipungkay ang tanang porma sa pagsukol, lakip ang mga hampak sa armadong pakigbisog. Pag-abot sa unang bahin dekada 1980 miulbo ang higanteng mga aksyong masa nga nagpalagpot sa diktadurya niadtong 1986.

Haum kaayo sa panahon ang pagdumdum sa ika-50 ka tuig sa deklarasyon sa balaod militar atubangan sa nagkagrabeng pasistang pagpanumpo ilalum sa rehimeng Marcos II. Pakusgon ang singgit alang sa hustisya sa tanang biktima sa pagpangabusong militar ug labaw pang iduso ang panawagan aron pabayron ang mga Marcos sa mga krimen ug salaod niini sa katawhan.

Kutluon ang mga pagtulun-an sa bantugang pakigbisog batok sa diktadurya. Nag-una dinhi ang yaweng papel sa tago nga Partido Komunista sa pagpangulo ngadto sa mga sektor ug hut-ong dinaugdaug, isip banwag, inspirasyon, ug puthaw nga uyukan sa paglahutay sa lisud ug peligrosong dalan sa pakigbisog. Bisan og nagsugod kini sa gamay, huyang o gakapakyas, kanunay pa gihapon kining pabalud-balod ng miabante hangtud walay babag nga dili kayang labngan.

Samtang ginaawhag sa Partido ang pagpaasdang sa mga ligal nga porma sa pag-organisa ug pakigbisog pareho sa kasyudaran ug kabanikanhan, subsub niining gitukod ang kalihukang tago. Nangrekrut kini og mga kadre gikan sa abanteng bahin sa masa. Ginatukod usab sa Partido ang mga tago nga selula ug mga organisasyong masang nasudnon-demokratiko sa kasyudaran, aron adunay kaatrasan batok sa grabeng atake sa estado, para magbansay sa mga kadre, ug para palalumon ang atabay sa materyal ug pulitikanhong suporta alang sa armadong pakigbisog.

Gitukod sa Partido ang mga sentro sa pagpangulo niini sa tibuok kapupud-an, giuna ang mga mayor nga isla, ilabina ang Mindanao, ug gisunod ang mas gamay. Daku ang papel niini aron dili makonsentra sa pasistang rehimen sa usa o pipila ka lugar ang kamangtas sa iyang terorismo. Sayod usab ang Partido sa kamahinungdanon sa pagkombina sa kalihukang masa sa kasyudaran ug sa kabanikanhan; ug sa balanse sa mga ligal nga porma sa pakigbisog sa masa ug sa armadong pakigbisog.

Yaweng pagtulun-an sa Partido ang pagpalihok sa hut-ong mamumuo aron mangulo dili lang sa kalihukang masa sa kasyudaran, apan lakip na usab sa armadong pakigbisog sa kabanikanhan. Yawe usab ang papel nila sa pagpakusog sa kalihukang masa sa kasyudaran, ug sa pag-abag sa kalihukang estudyante isip tigbudyong sa masa, tigpalihok sa lain-laing sektor ug tigtay-og sa mga naghari-hari.

Gamhanang papel sa anti-diktaduryang pakigbisog ang gipapelan sa hut-ong mag-uuma. Ang ilang kalihukan usa ka higanteng pwersa. Yawe sa pagpukaw kanila ang pagpaasdang sa pakigbisog alang sa yuta. Sila ang nag-unang pwersa ug kasandigan sa gubat sa katawhan sa kabanikanhan. Ang malahutayong gimbuhatong masa ug paglunsad og mga antipyudal nga pakigbisog ug nag-unang hinungdan sa inang-ang nga pag-abante sa armadong pakigbisog, ug lalum nga paggamot ug pagkusog sa BHB.

Yaweng pagtulun-an usab ang panginahanglang tukuron ug palapdon ang inang-ang nga nagkahiusang prente aron hiusahon ang katawhan. Kasandigan sa nagkahiusang prente ang alyansa sa mga mamumuo ug mag-uuma, pinaagi nag-una sa pagpangulo sa Partido ug hut-ong mamumuo sa hukbong bayan nga sa kinatibuk-an usa ka hukbong mag-uuma. Sa basihan sa malukpanong pagpalihok sa hut-ong mamumuo ug mag-uuma, natibuok ang alyansa sa uban pang hut-ong demokratiko ug progresibo, ingonman sa mga hut-ong patriyotiko. Sa maong basihan natukod ang mas lapad pang antipasistang prente katimbayayong bisan ang bahin sa mga nagharing hut-ong nga wala sa poder.

Kinahanglang huptan sa Partido ang maong mga batakang pagtulun-an. Sama sa panahon sa diktaduryang Marcos, ang Partido nga napanday sa lima ka dekada nga pakigbisog, anaa sa kahimtang nga pangulohan ang katawhan sa ilang rebolusyonaryong pagsukol. Lalum ug lapad kining nakaugat sa masang anakpawis ug mga hatungang saray sa katilingban, ug andam nga palihukon sila sa lain-laing natad sa pakigbisog. Padayon nga midagayday sa ugat sa Partido ang bag-ong dugo sa mga kabatan-onang rebolusyonaryo.

Armas sa Partido ug katawhan ang BHB. Hingpit ang kaakuhan sa pipila ka libong Pulang manggugubat nga iasdang ang gerilyang pakiggubat sa tibuok kapupud-an aron panalipdan ang katawhang Pilipino. Lima ka dekada sa mga opensibang militar ang gipakyas sa BHB. Siguradong padayon pa kining molapad ug mokusog sa umalabot nga mga tuig. Determinado ang BHB nga tamparuson ang haligi sa pasistang paghari sa nasud.

Ang paghari sa kriminal nga pundok nilang Marcos Jr, kaabag ang mga Duterte ug pasistang AFP tin-aw nga timailhan sa labaw pang pagkadunot sa nagharing sistemang semikolonyal ug semipyudal. Paspas nga mitiurok ang kahimtang sa kinabuhi sa masang kabus samtang nagpakatagbaw sa bahandi ang pipila ug mga kakunsabo nga langyawng kapitalista.

Atubangan niini, bug-os ang determinasyon sa Partido ug tanang rebolusyonaryong pwersa nga pukawon, hiusahon ug palihukon ang katawhang Pilipino. Sa pagdumdum sa ika-50 nga anibersaryo sa balaod militar, panaad sa Partido nga padayong pangulohan ang lapad nga masa sa katawhan aron iasdang ang ilang rebolusyonaryong pakigbisog hangtud makab-ot ang ilang tinguha alang sa tinuod nga nasudnong kagawasan ug demokrasya.