Naval Station Carlito Cunanan: base militar sa US sa Palawan

,
Kini nga artikulo adunay hubad sa PilipinoEnglish

Ang Naval Station Carlito Cunanan (NSCC) ang usa sa duha ka base militar sa US sa Palawan ilalum sa Enhanced Defense Cooperation Agreement sa US ug Pilipinas. Gitukod kini ilalum sa rehimeng Aquino II isip kabahin sa pagsiguro sa US sa kontrol sa kadagatan sa Indo-Pacific. Kabahin kini sa ginatawag nga “first island chain” (Japan, Taiwan, Pilipinas, Borneo, ug uban pa) batok sa China. Makita ang NSCC sa Oyster Bay, parte sa Ulugan Bay sa Puerto Princesa City.

Ang maong base militar tago nga gipalambo ug gigastuhan sa AFP nga adunay suporta sa US aron mahimong “mini-Subic” para itugyan sa mga sundalong Amerikano ug himuong istasyon sa mga barkong iggugubat sa imperyalismong US. Gibanabanang 160 ka kilometro ang gilay-on niini sa Spratly Islands kung asa nakapusisyon ang mga pasilidad-militar sa China.

Dihang gitukod ang NSCC sa Ulugan Bay, giguba niini ang kinaiyahan ug nagbunga og polusyon sa palibot. Giligsan sa mga gitukod nga imprastruktura ug pasilidad-militar sa US ang adunahan ug protektadong bakhawan ug mga baybayon. Walay permit gikan sa Community Environment and Natural Resources (CENRO) ang gihimong pagputol sa mga kahoy sa lugar bisan og protektadong erya ang lanaw.

Grabe ang epekto niini sa kinabuhi, panginabuhian ug kabtangan sa 1,700 ka residente sa Barangay Macarascas, usa sa lima ka baryong nakapalibot sa Ulugan Bay. Malukpanong gipalayas ang mga residenteng nanimuyo sa lugar human gidemolis ang kapin 100 ka balay aron hatagag-dalan ang base militar. Nawad-an og lugar alang sa panginabuhian ang mga mangingisda tungod kay ang tibuok Ulugan Bay nahimong kabahin sa dungguanan sa dagkung barkong iggugubat sa US. Ginapusil sa mismong mga sundalong Pilipino ang bangka sa mga mananagat nga makaduul sa lanaw.

Nagbunga ang base militar og mga pag-abuso sa katawhang Palaweño. Misaka ang mga kasong pagpanghasi, pagpang-abuso sa mga kababayen-an ug bata ug uban pang mga paglapas sa tawhanong katungod sa mga mersenaryong sundalong Amerikano ug AFP. Mikaylap ang prostitusyon ug sex trafficking human gitukod ang hilera sa mga bar sa Puerto Princesa aron magsilbi sa mga sundalong Amerikano. Gitaho nga adunay usa ka van nga may mga babayeng sakay ang gisulod sa mismong sayt kung asa nahimutang ang NSCC.

Kinutlo gikan sa Ang Pulang Larangan, rebolusyonaryong mantalaan sa masa sa Palawan.

Naval Station Carlito Cunanan: base militar sa US sa Palawan