Ginapadali subong sang Bluebird Merchant Ventures Ltd (BVM), kumpanya nga nakarehistro sa British Virgin Islands, ang mga proseso kag permit para masugdan ang Batangas Gold Project sa Lobo, Batangas. Kahimbon ang kumpanya nga Alpha-Diggers inc, target sini nga makakutkot sang 440,000 onse ukon 12.43 tonelada nga bulawan sa 1,164 ektarya nga pagasakupon sang mina.

Sadtong Hunyo, ginhatagan ang kumpanya sang permit para ipatigayon ang nagakaigo nga mga pagtuon kag paghanda para sa “underground mining operation.” Kasugpon ini sa nauna nga permit para sa eksplorasyon nga gintugyan sa Mindoro Resources Limited (MRL) nga daan na nagmina sa banwa sang Lobo. Sakop sang proyekto ang mga barangay sang Nagtoctoc, Nagtaluntong, Mabilog na Bondoc kag Sawang.

dugang sa mina nga nasambit, may isa pa ka minahan ang BVM sa Barangay Balibago nga may sangkad nga 1,011 ektarya. napaidalom ang duha ka proyekto sa isa ka Mineral Production Agreement (MPSA) nga may dulot nga tubtob 25 ka tuig. Pagalutson sang duha ka minahan ang pinakadalagko nga kabukiran sang Lobo pareho sang Mt. Naguiling, Mt. Masalakot-Nalayag Monolith, Mt. Lobo-Bangkalan kag Nagpatong Peak.

Dugay na nga ginpamatukan sang mga residente sang Lobo kag kasikbit nga mga banwa ang proyekto nga mina tungod sa gintuga sini nga kahalitan sa kinaiyahan. Sadtong 2015, gin-aku sang MRL nga plano sini nga mag-gamit sang hilo nga kemikal nga cyanide para sa mina. May kahangawa nga maglapaw ang kemikal halin sa minahan padulong sa suba sang Lobo kag pagwa sa kadagatan. Isapeligro sini ang Verde Island Passage, ang gintawag nga sentro sang mga sentro sang marine diversity ukon manggad pangdagat sa bug-os nga kalibutan. Magluwas diri, mahimo ini nga suyupon sang duta kag mag-impon sa gina-inom nga tubig.

Iban pa nga mapangbungkag nga proyekto

Magluwas sa dumuluong nga mina sa Lobo, nagkalain-lain nga minahan kag mga proyekto sa enerhiya, eko-turismo kag iban pa nga imprastraktura nga mapangbungkag sa kinaiyahan ang ginapatigayon sa Batangas. May yara sang lima ka MPSA, duha ka permiso para magproseso sang mineral, walo ka eksplorasyon para sa MPSA, kag 35 aplikasyon para sa eksplorasyon sa prubinsya.

Sa banwa sang Taysan, padayon ang operasyon kwari sang Republic Cement and Building Material Inc, kumpanya sang CRH-Aboitiz, nga nagaguba sa mga bukid, ulumhan kag suba.

Sa San Juan, 12 ka barangay ang hana nga sakupon sang proyekto nga geothermal samtang ginapangatubang sang pila ka barangay sa Rosario ang “proyektong pangkauswagan” sang San Miguel Corporation. Padayon man ang pagtukod sang mga planta pang-industriya sa mga banwa nga sakop sang Batangas Bay kabahin ang mga terminal sang Liquefied Natural gas (LNG) nga nagtuga sang lala nga polusyon sa hangin kag kadagatan.

Sa natundan Batangas, linibo ka ektarya nga dutang ulumhan ang ginpaidalom sa kombersyon para sa sangkad nga plantang solar sang dalagko nga komprador burgesya pareho sang pamilya Legarda kag Roxas. Magluwas pa diri ang linibo ka ektarya nga “ginpauswag” para mangin lugar-kalingawan sang mga manggaranon pareho sang Sandari-Batulao wellness village, Batulao Artscapes, Punta Fuego, Hamilo Coast kag iban pa.

Padayon man ang ekspansyon ukon pagpasangkad sa Batangas International Port nga hana nga magpalayas sa ginatos ka linibo nga imol nga nagapuyo sa masobra 30 ka barangay sang Batangas City nga yara sa palibot sini. Katuyuan sini nga magamit ang pantalan sa pagpagwa sang minahan sang bulawan, pilak kag tanso padulong sa iban nga pungsod.

59th IB: Ahente sang pagpangawat

Para siguraduhon ang todo larga sang mga proyekto nga ini, wala-untat nga mga operasyon ang ginalunsar sang 59th IB sa prubinsya. Sa kasamtangan, nagapanguna nga ginasakop sang operasyon kombat sini ang kulumpon sang mga barangay sa mga kabukiran sang Lobo, Tayasan kag San Juan para sa Batangas Gold Project.

Sa listahan sang Ang Bayan, indi magnubo sa 60 ang mga kaso sang paglapas sa tawhanon nga kinamatarung sang 59th IB sugod sang nagpungko si Marcos sa poder. Kabahin sa makangilidlis nga krimen sang yunit nga ini ang pagpatay sa 9 ka tuig nga si Kylene Casao sadtong Hulyo 18, 2022 sa Tayasan kag sa mangunguma nga may kapansanan sa paminsaron nga si Maximino Digno sadtong hulyo 26, 2022 sa Calaca. Ang yunit nga ini man ang utok sa paggamit sang Anti-Terrorism Law para kasuhan kag ipton ang mga tigpangapin sa tawhanon nga kinamatarung.

Ginpamunuan sang berdugo nga si Lt. Col. Ernesto R. Teneza Jr ang 59th IB nga nagakampo sa Barangay Tulos, Rosario, Batangas.